"Hoe meer mensen Donetsk nu verlaten, hoe minder mensen het Russische leger kan vermoorden." Het is een directe oproep van de Oekraïense president Zelenski aan de inwoners van die regio om te evacueren. Volgens deskundigen is het een teken dat de strijd wordt opgevoerd.
De Oekraïense regering liet dit weekend in een videoboodschap inwoners in de oostelijke regio Donetsk weten dat ze verplicht moeten evacueren. Het leger voert daar een felle strijd met de Russen. Donetsk hoort samen met Loehansk bij de Donbas-regio. Daar zouden nog honderdduizenden mensen verblijven. Ook die vroeg Zelenski om een veiliger heenkomen te zoeken.
"Vertrek, we zullen je helpen", zei Zelenski in de onderstaande video. "In deze fase van de oorlog is terreur het belangrijkste wapen van Rusland." In onderstaande video zie je de oproep van Zelenski:
Zelenski: 'Alle burgers moeten Donbas-regio verlaten'
Niet opgeven
Rusland heeft Loehansk en een deel van Donetsk al in handen. Controle over de hele regio is een belangrijk doel van de Russen in deze oorlog. Maar dat Zelenski nu oproept tot evacuatie is niet omdat hij het gebied gaat opgeven, zegt defensie-expert Dick Zandee. "Het is juist het tegenovergestelde."
Het is volgens de Clingendael-deskundige een signaal aan de burgers dat de strijd in dat gebied heviger wordt vanuit Oekraïense zijde. Al eerder werden inwoners van plaatsen aan het front opgeroepen weg te gaan als Oekraïne de strijd wilde opvoeren.
Huis niet verlaten
In het gebied zouden nog zo’n 200.000 burgers zitten, onder wie 50.000 kinderen. De regering waarschuwt dat ze weg moeten zijn voor de winter, omdat de energievoorzieningen door bombardementen verwoest zijn.
Een deel van de burgers zal aan de oproep van Zelenski gehoor geven. Maar dat zullen ze nooit allemaal doen, verwacht Zandee. "Je ziet in een oorlog altijd mensen die huis en haard niet verlaten, met name oudere mensen."
Meer dan 30 landen hebben grote hoeveelheden militair materieel aan Oekraïne gegeven. Volgens Zandee gaat Zelenski mogelijk ook de zwaardere wapens die hij uit het Westen heeft gekregen in de Donbas inzetten. De oproep tot evacuatie is dus niet alleen vanwege de dreiging van Russische bombardementen, maar ook voor die vanuit Oekraïense zijde.
Welke nieuwe wapens Oekraïne ter beschikking heeft, zie je in deze video:
Kamikazedrones en HIMARS: dit zijn de nieuwe 'superwapens' van Oekraïne
Voordeel Rusland
Een deel van de bevolking in de Donbas spreekt Russisch en is meer op Rusland gericht. Ze zullen mogelijk niet naar Zelenski luisteren. Als daar burgerslachtoffers vallen door Oekraïense bombardementen zal Rusland dit mogelijk uitbuiten, denkt correspondent Jeroen Akkermans. “Nu kan Zelenski zeggen dat hij de bevolking gewaarschuwd heeft en dat ze aan zijn oproep gehoor hadden moeten geven."
Hypersonische raket
Ondanks dat Rusland een groot deel van Oost-Oekraïne veroverd heeft, is de strijd daar nog allerminst gestreden. Volgens Dick Zandee boekt Rusland op dit moment weinig grote overwinningen in de Donbas. Dit komt onder andere doordat Rusland kampt met een tekort aan militairen en veel wapens en afweersystemen in het begin van de oorlog al heeft ingezet.
Poetin kondigde dit weekend aan een nieuwe, hypersonische kruisraket te willen inzetten in de oorlog. Waar en wanneer hij dat wil doen is onduidelijk. Volgens Zandee is het een teken dat Rusland het moeilijk heeft. "Ze zetten nu alles in en dat toont aan dat ze ook alles nodig hebben om door te kunnen gaan met de oorlog."
Strategische boodschap
Ondertussen zet president Zelenski met zijn oproep tot evacuatie extra druk op de ketel, zegt Jeroen Akkermans. "Hij wil laten zien dat hij bereid is om de verdedigingsoorlog om te zetten in een aanvalsoorlog."
President Zelenski is erop gebrand om de hele Donbas terug te krijgen. Volgens Akkermans is de oproep tot evacuatie dan ook een strategische boodschap aan Rusland: "Ze moeten niet denken dat Oekraïne de Donbas zomaar opgeeft."
