Er moet veel meer gebeuren tegen schijnconstructies op de arbeidsmarkt
Voor wie zich nog afvraagt waarom een T-shirtje bij de Primark bijna niks kost, en hoe het mogelijk is om voor een appel en een ei naar de andere kant van de wereld kunt vliegen, was het een verhelderende week.
Bij Primark, kiloknaller voor kleding, is het de normaalste zaak van de wereld om met behulp van camera’s in de gaten te houden of de medewerkers wel hard genoeg hun best doen en zich niet de luxe van een plaspauze permitteren. Tijdelijke krachten zijn als de dood om zich ziek te melden, omdat ze vrezen dat ze dan na afloop van hun contract op zoek mogen naar ander werk. Toegegeven, dit nieuws komt uit een online-enquête van de FNV. Dat is weliswaar niet de meest wetenschappelijke bron, maar gezien de uitkomsten is er wel alle reden voor een bezoekje van de Inspectie SZW, voorheen Arbeidsinspectie.
Uitbuiting is een groot woord als het gaat over piloten, zelfs die van Ryanair. Maar het zal niemands jongensdroom zijn geweest om onbezoldigd veelvuldig beschikbaar te zijn, met het oog op directe inzetbaarheid. Daarnaast worden ze bij ziekte min of meer gedwongen alsnog plaats te nemen in de cockpit. Ook kunnen piloten te maken te krijgen met een forse naheffing van de fiscus die, in tegenstelling tot de vliegmaatschappij, van mening is dat ze feitelijk geen zzp’ers maar werknemers zijn. Dit blijkt uit een uitspraak van de rechtbank in Gelderland, die onlangs nog oordeelde over een piloot van vermoedelijk Ryanair. In dit geval werd het financiële risico van eventuele naheffingen ook nog eens heel slim op de piloten afgewenteld.
Machteloosheid
Deze vliegmaatschappij doet niet zoveel anders dan de hoofdaannemers van de Friese Centrale As, de nieuwe dubbelbaansweg naar het noordoosten van de provincie: een ingewikkelde constructie optuigen met als doel het werk voor een vriendelijke prijs te laten uitvoeren door schijnzelfstandigen. De provincie Friesland heeft aangekondigd deze week alsnog op te zullen treden als de werknemers hun achterstallige loon niet krijgen. Dat is dan het goede nieuws: dat er her en der pogingen worden ondernomen om iets te doen tegen verwerpelijke schijnconstructies.
Maar de oogst van de afgelopen nieuwsweek alleen al maakt duidelijk dat het onvoldoende is, en dat de machteloosheid van werkenden zonder vaste baan alleen maar toeneemt. Een kwalijke ontwikkeling. De wettelijke aanpak van schijnconstructies, de inspanningen van de Belastingdienst, de tussenkomst van de rechter en de negatieve publiciteit werken onvoldoende afschrikwekkend. Daar mag een forse schep bovenop, op alle fronten.
De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.