Direct naar artikelinhoud
Column

Het lijsttrekkersdebat was geen echt debat

Theodor HolmanBeeld Wolff

Luiken dicht, deur op slot, riemen vast, hond aan de ketting: de lijsttrekkersdebatten zijn vrijdag begonnen!

Al na een paar minuten dacht ik: het is 1980, de wereld is nog lief, de angst zit in een koekjestrommel die naast een potje thee staat waar men Douwe Egberts-problemen uit schenkt.

Het is allemaal ernstig, maar ik kan me er niet druk om ­maken. Motregen, een drol op de stoep, een losse veter, one­liners van de Jumbo en sneetjes snedigheden van de ­Action.

Wilders deed niet mee - en je hoorde de lijsttrekkers denken: ha, we hoeven niet op onze hoede te zijn, het zal allemaal beschaafd verlopen. Maar beschaafd, dames en heren, hoeft niet saai te zijn.

En het was saai. Er was geen echt debat. Het was een uitwisseling van de eigen ideeën en de aanval op die ideeën werden gepareerd door te vermelden wat de eigen ideeën waren. Het Centraal Planbureau was weer God. Er werd een voorgeprepareerde hand uitgestoken die uiteindelijk werd aangenomen alsof het een dode rat was.

Het woord 'islam' viel niet. Het woord Wilders ook niet. Corrupte beveiligers moesten nog uitgevonden worden. Dat de democratie onder druk staat, was nog niet doorgedrongen, er was geen analyse van deze tijd, of van de economie; het was 1980. Misschien wel 1970.

Marcus Bakker heette Roemer, Joop den Uyl heette Asscher en Van Agt was Buma. Men zaaide stroop en kreeg een pannenkoek van eigen deeg.

Ik bedoel: men was met elkaar aan het flirten om aandacht te trekken, behalve met Henk Krol die weer de beroepsmasochist speelde.

Waar kwam die ouderwetse sfeer vandaan?

Was het 't ontbreken van Wilders? Misschien wel, maar het leek net of de buitenwereld niet bestond. Sterker: alsof men die welbewust buiten de deur hield.

Je wil Wilders versus Hiddema of Baudet zien, Baudet versus Jan Roos, Marianne Thieme versus Jan Dijkgraaf. Iets nieuws in ieder geval. Iets spannends! Desnoods iets dat dommer dan Henk Krol is en zijiger dan Jesse Klaver, al is dat bijna onmogelijk.

Ik geloof niet in geesten en dus ook niet in de tijdgeest, maar je wenst het gevoel te hebben dat de politiek zich druk maakt om wat jou op dit moment beroert.

Maar op wat je beroert, lijkt een taboe te rusten. Alsof je daar niet over mag praten.

Ja, dan wordt het saai.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief. Reageren? t.holman@parool.nl

Men zaaide stroop en kreeg een pannenkoek van eigen deeg