Direct naar artikelinhoud

'Trump is wake-upcall voor Europa', stellen Duitse en Nederlandse defensieministers

Terwijl Europa zich na een maand Donald Trump afvraagt hoe de VS tegenover trans-Atlantische vriendschap staan, nemen de Duitse en Nederlandse ministers van Defensie duidelijk stelling. Gezamenlijk pleitten zij voor een Europese krijgsmacht die groter, sterker en flexibeler is zodat Europa beter voor zijn eigen veiligheid kan zorgen. Dit staat in een interview met de Volkskrant op zaterdag.

De Nederlandse minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert en haar Duitse collega Ursula von der Leyen.Beeld Daniel Rosenthal / de Volkskrant

'De nieuwe regering-Trump is een 'wake-upcall' voor Europa', zegt de Duitse Defensieminsiter Ursula von der Leyen beslist. 'We realiseren ons nu dat er ook problemen zijn die geen enkele Amerikaanse vriend ooit voor ons zal oplossen.'  

De Nederlandse Defensieminister Jeanine Hennis voegt toe: 'Europa moet z'n eigen veiligheid kunnen organiseren en die in z'n directe omgeving. Europa moet in staat zijn zichzelf te verdedigen. Het is niet voor het eerst dat Amerika aan de bel trekt. En ook zelf zeg ik dit al een paar jaar.'

Afrikaanse instabiliteit

Voorbeeld van een probleem dat Europa zelf zal moeten oplossen is de instabiliteit in Afrika, waar IS-strijders voet aan de grond krijgen en waarvandaan honderdduizenden vluchtelingen de oversteek proberen te maken naar Europese kusten.  

Von der Leyen: 'In Afrika zie je de NAVO niet. Het is aan Europa om Afrikaanse landen stabiel en veilig te maken, samen met Afrikaanse partners. We moeten daarvoor militaire en civiele middelen inzetten. Dus niet alleen het leger en de politiemacht daar opbouwen, maar ook economische perspectieven en ontwikkelingssamenwerking bieden. Die benadering is typisch, typisch Europees. Daar ligt de kracht van Europa', zegt Von der Leyen.  

Afgelopen maandag schreef de belangrijkste adviseur van het Nederlandse kabinet op het gebied van veiligheidsvragen - de AIV - ook al in een rapport dat 'de perspectieven voor Noordelijk Afrika somber zijn en dat de veiligheid en stabiliteit van Europa, en dus ook Nederland, direct worden bedreigd'.

Mad Max-toestanden

Op de vraag op Europeanen bang moeten zijn voor dreigingen uit het oosten of zuiden, antwoorden de ministers dat 'realisme' van belang is. Vooral IS-strijders ontwikkelen zich razendsnel in technologische oorlogvoering.  

Hennis: 'Er dreigt reëel gevaar. Ons technologisch overwicht is niet vanzelfsprekend meer, zéker niet van de Europese strijdkrachten. Ik zie het nu ook bij IS. Ze maken heel slim gebruik van nieuwe technieken op een manier die tot nu toe ongekend is.'  

'Ik kan niet alles in het openbaar vertellen, maar denkt u aan Mad Max-achtige toestanden met drones en opgepimpte auto's vol explosieven. Ze knutselen dus zelf dingen in elkaar, daarbij maken ze gebruik van oude en nieuwe technologie. (Mad Max is een futuristische film waarin rebellen nieuwe wapens in elkaar zetten van oud wapentuig, red.). Er is dus veel geld nodig voor de modernisering van de Europese krijgsmacht om onze technologische voorsprong te behouden', aldus Hennis.

Ons technologisch overwicht is niet vanzelfsprekend meer, zéker niet van de Europese strijdkrachten
minister Hennis

Dienstplicht

De dienstplicht geldt in Nederland vanaf 2018 ook voor vrouwen, zo besloot de Ministerraad vrijdag op voorstel van minister Hennis. De reden voor de wijziging is de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Het is een verandering zonder grote gevolgen, omdat de dienstplicht in Nederland sinds 20 jaar is opgeschort.  

Hennis is tegen het opnieuw activeren van de dienstplicht. 'Militair moet je niet worden omdat de overheid het je opdraagt', zegt ze. Militair zijn is een vak. Vaak stellen mensen de herinvoering van de dienstplicht voor omdat ze iets willen doen aan probleemjongeren die op straat hangen. Het is goed als die het leger in gaan, zeggen ze dan. Maar de krijgsmacht is er niet om onze jongeren op te voeden. Daarvoor hebben we andere instellingen.'  

Ook haar Duitse collega is tegen. Von der Leyen vindt dat de krijgsmacht mensen moet aantrekken door het bieden van goede arbeidsvoorwaarden, net als gewone bedrijven.

De dienstplicht geldt in Nederland vanaf 2018 ook voor vrouwen

Het hele interview

De wake-upcall kwam van Trump, zegt de Duitse minister van Defensie Von der Leyen. Haar Nederlandse collega Hennis hoorde al vele wekkers. In München spreken ze over de toekomst van de krijgsmacht. Lees hier het hele interview met de Nederlandse en Duitse Defensieministers.