Senaat spreekt Trump weer vrij in afzettingsprocedure

In de Senaat vond de stemming plaats over de vraag of de toenmalig president al dan niet schuldig is aan het aanzetten tot opstand toen zijn aanhangers op 6 januari het parlement in Washington bestormden. De verwachting vooraf was al dat er onvoldoende steun is voor de formele afzetting van Trump.

Geen getuigen, wel getuigen, toch weer niet – het impeachmentproces in de Amerikaanse Senaat kwam tot een verwarrend einde. Er was een tweederde meerderheid van 67 stemmen nodig, dus gaat hij vrijuit na het geweld van zijn supporters op 6 januari. Toen bestormden zij het Capitool terwijl daar de verkiezingsuitslag werd bekrachtigd. Daarbij vielen vijf doden.

In een impeachmentproces zou Trump normaal gesproken uit zijn functie kunnen worden gezet, maar omdat hij inmiddels al vertrokken is ging het nu om een mogelijk verbod op een nieuwe verkiezingscampagne. Maar Trump behield de steun van de meeste partijgenoten in de Senaat. Toch stemden 7 Republikeinen voor een schuldigverklaring, veel meer dan bij het eerste afzettingsproces tegen hem, vorig jaar. Toen was het er maar één.

,,Door wat hij deed en door wat hij niet deed, heeft president Trump zijn ambtseed om de grondwet van de Verenigde Staten te beschermen en te verdedigen geschonden,” oordeelde bijvoorbeeld partijgenoot Richard Burr, die bij verrassing toch instemde met een veroordeling.

,,De president heeft ongefundeerde complottheorieën gepromoot om de uitslag van vrije en eerlijke verkiezingen in twijfel te trekken omdat de uitslag hem niet aanstond. Terwijl het Congres bijeenkwam om de uitslag te formaliseren dirigeerde de president zijn aanhangers om naar het Capitool te gaan om rechtmatige procedures op basis van de grondwet te verstoren. Toen de menigte gewelddadig werd, gebruikte de president zijn functie om eerst de situatie nog verder op te stoken, in plaats op te roepen tot een einde aan het geweld.”

,,Dit treurige hoofdstuk uit onze geschiedenis herinnert ons eraan dat de democratie fragiel is”, reageerde president Biden op het nieuws.  In een verklaring haalt Biden aan dat 57 senatoren Trump schuldig achten. Onder hen zijn zeven Republikeinen benadrukt hij. ,,Hoewel de uiteindelijke stemming niet tot een veroordeling heeft geleid, is de inhoud van de aanklacht niet in het geding. Zelfs degenen die tegen de veroordeling stemden, zoals (Republikeinse) fractieleider Mitch McConnell, vinden dat Donald Trump schuldig was aan een ‘schandelijk plichtsverzuim’ en ‘praktisch en moreel verantwoordelijk was voor het uitlokken’ van het geweld dat op het Capitool is losgelaten”, aldus de president.

Biden verwees daarmee naar de verklaring die Mitch McConnell gaf na afloop van de stemming. De prominente Republikein stemde bij het proces in de Senaat voor vrijspraak, maar maakte daarna duidelijk dat Trump in zijn ogen veel te verwijten valt. McConnell zei dat er geen twijfel over mogelijk is dat Trump verantwoordelijk is voor de gewelddadige bestorming van het parlementsgebouw op 6 januari, maar hij vindt naar verluidt dat de Senaat niet bevoegd is om een oud-president te vervolgen.

Volgens Biden maken de afgelopen gebeurtenissen duidelijk dat voor de democratie altijd moet worden opgekomen. ,,Dat we altijd waakzaam moeten zijn. Dat geweld en extremisme niet thuishoort in Amerika. En dat ieder van ons de plicht en verantwoordelijkheid heeft als Amerikanen, en in het bijzonder als leiders, om achter de waarheid te staan en leugens tegen te gaan.”

In de verklaring zegt Biden ook met zijn gedachten te zijn bij de agent die tijdens de bestorming van het parlement door Trump-aanhangers om het leven is gekomen.

Het proces kwam in de Senaat tot een chaotisch einde. De meeste analisten rekenden al op een snelle slotstemming, toen senatoren toch stemden voor het oproepen van getuigen. Ze wilden van de kring rond Trump horen of hij inderdaad tevreden had gereageerd op de bestorming. Dat beschreef een Republikeins Congreslid op basis van een telefoongesprek tussen Trump en haar partijleider.

Maar Democraten lieten het er niet veel later alweer bij zitten. Ze besloten toch van getuigen af te zien, in een deal met Trumps advocaten. Het bleef dus bij een proces gebaseerd op mediaberichten en videobeelden. Het is een verrassende keuze die direct flinke kritiek krijgt. Democraten gingen na het vertrek van Trump door met het impeachmentproces, omdat ze het naar eigen zeggen belangrijk vonden een rode lijn te trekken en de president verantwoordelijk te houden voor daden.

Nu haken ze toch af, bij een kans om echt inzicht te krijgen in de reactie van Trump op de aanval op het Congres. Democraten gaven al eerder aan dat ze weinig trek hadden in een lang proces dat Washington nog dagen of wekenlang in zijn greep zou houden. Republikeinen dreigden veel getuigen op te roepen, en zo de stemming te vertragen.

De uitkomst stond ondertussen al zo goed als vast; de meeste Republikeinen hadden al aangegeven dat ze tegen een veroordeling zouden stemmen. Het is belangrijker, oordeelden de aanklagers va de Democratische partij kennelijk, om tijd over te houden om de coronabestrijdingsplannen van hun president Joe Biden door het Congres te loodsen.

De Democraten zeiden aanvankelijk dat ze Congreslid Jaime Herrera Beutler wilden horen, een Republikein die deelde wat ze weet over een telefoongesprek tussen fractieleider Kevin McCarthy en toenmalig president Trump. Trump zou daarin sympathie hebben geuit voor de fanatieke aanhangers die op dat moment het Capitool binnendrongen.

,,Nou, Kevin, deze mensen zijn blijkbaar meer verbolgen over de verkiezingen dan jij,” zei Trump middenin de bestorming. De uitspraak kan het idee ondersteunen dat Trump zijn aanhangers bewust opstookte en niets deed om het geweld te stoppen, het verwijt van de Democraten die het afzettingsproces startten. 

Voormalig president Donald Trump noemt het proces tegen hem in de Senaat in een verklaring ‘een andere fase in de grootste heksenjacht in de geschiedenis van ons land’. ,,Het is een triest commentaar op onze tijd dat een politieke partij in Amerika een vrijkaart krijgt om de rechtsstaat te kleineren, wetshandhavers te belasteren, meutes toe te juichen, oproerkraaiers vrij te spreken en gerechtigheid te veranderen in een instrument van politieke wraak”, aldus Trump.

Bekijk hieronder onze video’s over voormalig president Trump: