"Wij tennissers moeten begrijpen dat Australië helemaal geen coronagevallen meer had, totdat wij het land binnenkwamen." Alexander Zverev, zelf meermaals bekritiseerd vanwege zijn roekeloze gedrag tijdens de crisis, kon het niet treffender omschrijven toen hij na zijn verplichte quarantaine van veertien dagen in Melbourne de pers te woord stond.
De Duitser reageerde op het geklaag van enkele tennissers die twee weken op hun hotelkamer moesten blijven omdat ze op weg naar Australië een vliegtuig hadden gedeeld met een besmette persoon. Novak Djokovic stuurde 700 kilometer verderop vanuit zijn luxe appartement in Adelaide zelfs een lijst naar de autoriteiten met aanbevelingen om de in totaal 72 gedupeerden tegemoet te komen.
De klaagzang en de brief van Djokovic werden met hoongelach ontvangen in de deelstaat Victoria, waarvan Melbourne de hoofdstad is. Het moet een bron van frustratie zijn geweest voor de inwoners van de miljoenenstad die niet twee weken, maar bijna vier maanden zijn onderworpen aan een zeer strenge lockdown, een variant die op geen enkele manier te vergelijken is met die in Nederland.
Victoria is verreweg de zwaarst getroffen deelstaat van Australië. Met in totaal iets meer dan twintigduizend besmettingen - in heel Australië zijn dat er nog geen 30.000 - stelt dat wereldwijd gezien misschien niets voor, maar de aanpak bleef onverminderd hard.
Coronacijfers in Australië
- Totaal aantal besmettingen: 28.850
- Totaal aantal doden: 909
- Laatst gemelde sterfgeval in Australië: 27 december
- Totaal aantal besmettingen Victoria: 20.455
- Totaal aantal doden in Victoria: 820
Deze cijfers zijn gebaseerd op de database van de Johns Hopkins University. Laatste update: 7 februari 2021.
Strenge handhaving en hoge boetes in lockdown
Al vanaf het begin van de coronacrisis gelden er strenge (reis)restricties en is het voor toeristen onmogelijk het land binnen te komen. Omdat Australië een afgelegen eiland is, is het eenvoudiger om reisbewegingen onder controle te houden. Het is bovendien een van de dunst bevolkte landen ter wereld, waardoor de kans op verspreiding kleiner is.
Mensen die wél het vliegtuig naar Australië pakken (veelal Australiërs die na een buitenlandse reis terugkeren) moeten bij aankomst verplicht veertien dagen in quarantaine in een hotel. De verblijfskosten zijn voor eigen rekening en buiten de accommodatie staat beveiliging om te voorkomen dat mensen toch de straat opgaan. De zogenoemde stage 3 van de lockdown bleek echter niet voldoende.
In juli, in Australië een wintermaand, meldde Victoria per dag honderden besmettingen en kondigde de deelstaat de strengst mogelijke lockdown af. De vijf miljoen inwoners van Melbourne kregen te maken met een avondklok, mochten slechts één uur per dag naar buiten en moesten binnen een straal van 5 kilometer van hun woning blijven. Niet voor twee weken, maar voor een paar maanden.
Experts uitten hun zorgen over de sociaaleconomische gevolgen en ook in Melbourne was er onvrede onder een klein deel van de bevolking, maar het bleef beperkt tot kleinschalige protesten. Bovendien werd actief gehandhaafd. Zo stond de politie in juli bij een corona-uitbraak bij negen woontorens in groten getale buiten om te voorkomen dat de drieduizend bewoners hun huis zouden verlaten, een verregaande maatregel die zelfs werd gezien als schending van de mensenrechten.
Het overtreden van de lockdown wordt verder zwaar ontmoedigd door de hoge boetes die inwoners van Victoria riskeren als ze zich niet aan de regels houden. Zo krijgen mensen die ondanks een positieve test de straat opgaan een boete van 4.957 Australische dollar (bijna 3.200 euro), die bij herhaling kan oplopen tot 20.000 dollar (ruim 12.700 euro). Ook andere overtredingen worden zwaar bestraft en met strenge controles, waar tijdens de lockdown zelfs militairen bij werden betrokken, lieten de autoriteiten niets aan het toeval over.
Nog maar handvol besmettingen per dag in heel Australië
De harde en ook controversiële aanpak, die naast de lockdown bestond uit een actief testbeleid en nauw bron- en contactonderzoek, sorteerde hoe dan ook het gewenste effect. In oktober werd voor het eerst in maanden geen enkele nieuwe besmetting gemeld in Victoria.
Nadat de avondklok eind september werd afgeschaft, volgden in oktober verdere versoepelingen en kwam de lockdown na 112 dagen ten einde. Mensen kunnen al enkele maanden weer naar buiten wanneer ze dat willen, uit eten in een restaurant en met groepen samenkomen. In veel landen op de wereld is dit voorlopig een illusie.
In heel Australië worden minder dan tien besmettingen per dag gemeld en dat maakt de weg vrij voor fans op de Australian Open. In de eerste week zijn er dagelijks 30.000 toeschouwers welkom en vanaf de kwartfinales zijn dat er 25.000 per dag. In twee weken tijd worden in totaal liefst 390.000 fans toegelaten, al is dat nog wel de helft van het gebruikelijke aantal.
Toch is inmiddels duidelijk geworden dat niet alle inwoners van Melbourne zitten te wachten op een groot tennistoernooi waarbij een kleine tweeduizend buitenlanders (tennissers en hun entourage) van over de hele wereld hun stad binnenkomen. De vrees voor een nieuwe uitbraak is groot, wetende dat de autoriteiten geen halve maatregelen zullen nemen om een verdere verspreiding te voorkomen.
Dat bleek deze week al toen een medewerker van een van de tennishotels positief op het coronavirus werd getest. Honderden mensen (onder wie veel tennissers) werden direct in quarantaine geplaatst, Victoria besloot het dragen van een mondkapje weer te verplichten en grote samenkomsten binnenshuis te verbieden. Het tekent de aanpak van de deelstaat: versoepelen als het kan, maar al bij de minste vrees voor een uitbraak gaat de boel weer razendsnel op slot.
NUjij: Uitgelichte reacties