Opinie: Als we van oud naar jong vaccineren, is een discriminerend vaccinatiepaspoort uit den boze

De rellen rond de eerste avondklok waren de onvermijdelijke apotheose van frustraties die maanden hebben kunnen groeien. Laat me duidelijk zijn: geweld is en zal nooit een rechtvaardige reactie zijn op welke maatregel dan ook en beroepsrelschoppers moeten hard aangepakt worden. Maar wie verder durft te kijken dan ‘tuig’ en ‘schuim van de aarde’ ziet ook een begrijpelijke ophoping van frustratie bij jonge mensen die al ruim een jaar niet kunnen doen wat zij het liefst willen doen: jong zijn.

Terwijl jonge mensen zwaar lijden onder de opgelegde lockdown en avondklok, lijkt er licht aan het eind van de tunnel. Dat Nederland echter achteraan loopt met vaccineren is inmiddels voor niemand meer een geheim. 

Intussen woedt binnen Europa de discussie of er een vaccinatiepaspoort moet komen voor de gelukkigen die wel al een prik hebben mogen ontvangen. Hiermee zouden gevaccineerden vrijgesteld kunnen worden van coronarestricties. Daar zou de toerismesector en daarmee de gehele economie van kunnen profiteren: veel reizen, uit eten en activiteiten ondernemen. Niet voor niets dat Griekenland, Spanje en Portugal een dergelijk paspoort graag zien.

Twee bezwaren tegen dit paspoort zijn al vaak genoemd en zijn ook terecht. Ten eerste legt de overheid met zo’n paspoort te veel druk op haar burgers om zich te laten inenten: iedereen snakt immers naar ontsnapping aan de coronaregels. We willen echter baas blijven over ons eigen lichaam, zonder druk van buiten en zonder overheidsbemoeienis. 

Daarnaast lopen we het risico dat onze privacy niet kan worden gegarandeerd. Het datalek in GGD-systemen toont aan dat medische gegevens niet altijd volledig beschermd kunnen worden. Met een gecentraliseerde opslag van vaccinatiegegevens is het de vraag of we kwaadwillenden niet in de kaart spelen.

Daar komt bovenop dat het vaccinatieprogramma de samenleving grofweg van oud naar jong afwerkt. Dit is uiteraard de juiste beslissing geweest, omdat ouderen nu eenmaal meer gevaar lopen dan jongeren. Maar met een vaccinatiepaspoort is het niet onwaarschijnlijk dat heel Omroep Max-kijkend Nederland deze zomer in een all-inclusive resort in Griekenland zit, terwijl de jongeren thuis niet eens naar een café of bioscoop kunnen. Straks kunnen zesdeklassers na hun magere eindexamenjaar niet op eindexamenreis en staan beginnende studenten nog steeds voor gesloten sociëteitsdeuren, terwijl hun ouders vrij spel krijgen. 

Ik mag van geluk spreken dat ik deze levensfase in het pre-coronatijdperk heb meegemaakt, maar ik weet als geen ander hoe belangrijk het sociale leven is voor de leeftijdscategorie 16 tot 21 jaar. Die periode is vormend voor de rest van je leven en het ontmoeten van nieuwe mensen hoort daar nadrukkelijk bij. Ik zie dan ook bij mijn veel jongere vrienden dat zij slecht gedijen in tijden van strikte inperking van hun sociale leven.

Solidariteit

De coronacrisis is voor jongeren vanaf het begin een kwestie van solidariteit geweest. Solidariteit naar ouderen die kwetsbaar zijn, en ten aanzien van een samenleving die jonge mensen nog nauwelijks begrijpen maar waar zij plotseling wel verantwoordelijkheid voor moeten dragen. Die vereiste solidariteit is afgelopen jaar met horten en stoten gegaan, maar de overgrote meerderheid heeft zich uitstekend aan isolatieregels en andere restricties gehouden. Iedereen die enigszins begrijpt hoe de hersenen van jonge mensen werken, snapt dat dit grote offers van hen heeft gevraagd.

Volgens een enquête onder studenten geeft één op de drie studenten zijn of haar leven op dit moment een zware onvoldoende. Jongeren lijden meer aan eenzaamheid, slapeloosheid en lusteloosheid dan andere leeftijdsgroepen, blijkt uit cijfers van het CBS. En één op de zeven jongeren heeft volgens een onderzoek van het Amsterdam UMC last van depressieve klachten. Dit is allemaal precies in lijn met de paradox van corona: hoe ouder de mens, hoe groter het risico. Hoe jonger de mens, hoe zwaarder de restricties vallen.

Deze crisis is voorlopig nog niet voorbij, dat is zowel voor oud als jong erg vervelend. Iedereen snakt naar vrijheden, uitgaan en een vakantie naar de zon. Maar met de terechte keuze om van oud naar jong te vaccineren is de optie voor een discriminerend vaccinatiepaspoort uit den boze. Het is te wrang om de jongeren die het meest lijden op te sluiten in een wereld waarin ouderen vrijuit kunnen gaan en staan waar zij willen. 

De enige optie is dan ook meteen de beste optie: opschieten met die vaccinaties en zo snel mogelijk de boel opengooien voor iedereen. Jong en oud.

_{Philip Ackermans is studeert natuurkunde en astronomie in Amsterdam}