Maurice de Honds expertise ontmaskerd in Propaganda

Zet een paar jonge honden bij elkaar – gretig, geen 9-tot-5-mentaliteit – en alle journalistiek wordt anders. Vlotter. Sneller. Toch? Het nieuwe KRO-NCRV-programma Propaganda op donderdag geeft vier jonge journalisten van titels als NRC, Brandpunt+, AT5 en Al Jazeera de kans om nieuwe dwaalsporen in de informatievoorziening op te speuren.

En zo nemen Thomas Rueb (34), Nick Felix (33) en Charisa Chotoe (27) plaats aan de nieuwe jonge journalistentafel. Ze kennen hun weg in sociale media en werken samen met het nieuwe onderzoeksjournalistieke platform Pointer (KRO-NCRV) van de redacties van De Monitor, Pointer en Reporter Radio. “Crowdsourcing, dossieronderzoek, datajournalistiek, open source intelligence”, schreef KRO-NCRV. Veelbelovend dus.

Opwarmertjes

Ze beginnen met wat opwarmertjes over valse Facebookaccounts en nepberichten over de politie. Het hoofdonderwerp werd echt boeiend: de status van opiniepeiler Maurice de Hond als alternatieve expert op coronagebied. Zijn theorie dat de anderhalvemetersamenleving niet werkt (omdat aerosolen die afstand overbruggen) en ventileren wel, zou onterecht genegeerd worden. De Hond is inmiddels de goeroe van de alternatieve denkers.

Nick Felix dook er in: in hoeverre is hij eigenlijk deskundig? Wie betaalt hem? En is de inhoud op maurice.nl informatie of propaganda? Hun inhoud was interessant, de vorm irritant. Zogenaamd spontaan kletsten de drie aan die tafel over het onderwerp, maar het hele gesprekje klonk voorbereid en gescript. Ergens mis je gewoon een zwaargewicht tussen dat voorgekauwde gepraat.

Wel weer slim, is dat Felix samenwerking zoekt met gepromoveerd econometrist Sanne Blauw van De Correspondent, zonder haar als concurrent te zien. Zij volgt al lang op welke cijfers De Hond zich beroept, en vraagt hoogleraar statistiek Casper Albers (RUG) naar het wetenschappelijke gehalte van De Honds werk. Hij is ‘een nuttige aanjager’, maar “als je alles maar negeert wat niet bij je model klopt, ben je geen wetenschap meer aan het bedrijven”, zegt Albers.

Al vaker opeens deskundig

De Hond was al vaker opeens deskundig op een ander gebied dan opinie peilen, halen de journalisten naar boven. Hij waarschuwde voor de ‘millenniumbug’ bij Nieuwjaar 2000, die niet optrad. Hij wist in de Deventer Moordzaak in 2005 wél wie de dader was in plaats van Ernst Louwes, en werd zelf later veroordeeld wegens smaad omdat hij een onschuldige aan de schandpaal had genageld. In 2013 speelde hij een rol in het debacle rond de failliete iPad-scholen.

Nu ontdekt een journalist van Pointer verbanden tussen De Honds commercieel gesponsorde website tegen de corona-maatregelen (eerder SmartExit.nu geheten) en de stichting Smart Exit van grote horeca-ondernemers. Beide partijen zijn tegen de anderhalvemetersamenleving; met goed ventileren kan een café wel weer open.

Nog meer schijnbare belangenverstrengeling bleek bij zijn stichting Oordeel Zelf, waaraan mensen donaties kunnen doen voor ‘het bevorderen van een tegengeluid bij het optreden van de overheid of overheidsdiensten’. De doneer-button leidde naar de persoonlijke bankrekening van M. de Hond. Inmiddels gewijzigd.

Helaas, Maurice de Hond wilde niet reageren op al hun bevindingen. Hij blijft aan de andere kant van de waarheidskloof staan en kan hun onderzoek afdoen als: propaganda.

Tv-column

Vijf keer per week schrijven Renate van der Bas en Maaike Bos afwisselend columns over televisie.