Direct naar artikelinhoud
8 procent

Is het vaccin van AstraZeneca nu wel of niet effectief bij ouderen?

Is het vaccin van AstraZeneca nu wel of niet effectief bij ouderen?
Beeld AFP

Is het vaccin van AstraZeneca maar voor acht procent effectief bij ouderen? Dat bericht uit het gerenommeerde Duitse Handelsblatt zorgde dinsdagochtend voor de nodige paniek in Europa en Engeland. 

Onzin, reageerde AstraZeneca. Niets van waar, zeiden de Britten. Zou het wel waar zij, dan hadden de Britten een serieus probleem. Zij vaccineren al volop met AstraZeneca. Hun toekomst ligt voor een groot deel in handen van dat vaccin waar ook de Oxford University bij betrokken is. Europa zet eveneens zwaar in op het vaccin. Als de werking echt zo mager is bij ouderen, heeft dat enorme gevolgen.

De Duitse minister van volksgezondheid, Jens Spahn, vertelde dinsdag in een Duitse ontbijtshow al dat er waarschijnlijk sprake is van een misverstand. De acht procent waar Handelsblatt over spreekt, zou gaan over de proefpersonen. Van hen behoorde acht procent tot de ouderen. Een pijnlijke fout van de Duitse krant.

Niet geweken

Toch zijn de vragen rond de werking van het AstraZeneca-vaccin daarmee niet geweken. Want volgens Handelsblatt zou er binnen regeringskringen wel degelijk twijfel zijn. De onderzoeksgegevens van AstraZeneca zouden niet al te bemoedigend zijn voor ouderen. De zogeheten ‘rolling review’, waarbij het Europees geneesmiddelenagentschap EMA tussentijds de onderzoeksresultaten beoordeelt, verloopt volgens de Duitse krant ook niet soepel.

De Duitse minister Spahn zei dat nog veel onbekend is over de werking bij ouderen. Die acht procent waar de Duitse journalist zich op verkeek, gaat over de groep tussen 56 en 69 jaar. De echte ouderen, de 70-plussers, waren goed voor hooguit vier procent van de proefpersonen. Onderzoekers zagen bij deze groep wel vorming van antistoffen, maar dat zegt nog niets over de mate van bescherming.

Geen zekerheidje

Eind deze week zal het Europees geneesmiddelagentschap EMA besluiten of het vaccin op de Europese markt verschijnt, en zal er ook meer bekend worden over de onderzoeksresultaten. Die goedkeuring is echter geen zekerheidje, zoals eerder bij Moderna en Pfizer. Twijfels zijn er al sinds AstraZeneca eind november zijn onderzoeksresultaten bekendmaakte. Het onderzoek was een rommeltje waarbij sommige proefpersonen per ongeluk een halve dosis hadden gekregen. Geheel onverwacht bleken zij voor 90 procent beschermd. Deze groep bestond voornamelijk uit jongeren. AstraZeneca zou met een vervolgonderzoek komen om de effecten van de halve dosis beter te bestuderen, maar daar is tot nu toe niets meer van vernomen.

Proefpersonen die wel twee keer de volledige dosis kregen, waren voor 62 procent beschermd. Dat is aanzienlijk lager dan de 94 en 95 procent van respectievelijk Moderna en Pfizer.

Lees ook:

Productieprobleem bij AstraZeneca schopt de vaccinatiestrategie in de war

Farmaceut AstraZeneca levert het eerste kwartaal zestig procent minder vaccins dan verwacht. Nu moet het kabinet de vaccinatiepuzzel opnieuw leggen.