Uit recent Brits onderzoek blijkt onder meer dat meer dan een kwart van de kinderen tussen de vijf en zestien jaar slecht slaapt. Kinderen van wie de ouders kampten met mentale stress tijdens de pandemie, hadden zelf ook meer kans op gezondheidsproblemen.
Dat verbaast ontwikkelingspsycholoog Elly Singer niets. "Als ouders gespannen en angstig zijn, krijgen kinderen dat als baby al mee. Dat is bijvoorbeeld ook gebleken uit onderzoek in oorlogssituaties en naar ouders en depressie." Spanning en stress in het huishouden kan zich bij kinderen op verschillende manieren uiten. "Het kan invloed hebben op het slaapritme van kinderen of misschien begint je kind opeens in bed te plassen. Let dus op deze signalen."
Het gaat erom dat je het kind geruststelt. Als je ongevraagd meer gaat vertellen dan waar ze om vragen, komen er beren op de weg.
Kleine potjes, grote oren
Het kan moeilijk zijn voor ouders om eigen spanningen te verbergen voor kinderen. "Zeker als je bijvoorbeeld met een groot gezin in een klein huis woont", weet pedagoog Anja Booi uit ervaring. "Wees alert dat frustraties en zorgen van volwassenen met elkaar worden besproken. Kleine potjes hebben grote oren, zei mijn oma altijd. Als je in een klein huis woont, zorg er dan bijvoorbeeld voor dat je volwassen gesprekken over corona pas voert als de kinderen naar bed zijn. Zo krijgen ze minder mee van de spanning."
Jonge kinderen kunnen hele praktische en bijzondere dingen zeggen. Probeer daar als ouder op aan te sluiten.
Het gesprek aangaan met kinderen over gevoelige onderwerpen is niet altijd makkelijk. Booi tipt: "Jonge kinderen kunnen hele praktische en bijzondere dingen zeggen. Probeer daar als ouder op aan te sluiten. Geef antwoord op vragen waar het kind zelf mee komt. En houd de gesprekken op kindniveau."
'Het gaat erom dat je ze geruststelt'
Het Jeugdjournaal kan ook uitkomst bieden om je kind voor te lichten over corona. "Dat is natuurlijk wel voor iets oudere kinderen", aldus Singer. "Maar zo kun je de coronacrisis door een ander aan je kind laten uitleggen. Het Jeugdjournaal doet het echt uitstekend."
Verder adviseert de ontwikkelingspsycholoog om het gesprek over corona hetzelfde aan te pakken als seksuele voorlichting. "Ga bij jonge kinderen in op wat ze vragen en ga geen verhalen vertellen over zaken waar ze zelf nooit aan hebben gedacht. Het gaat erom dat je het kind geruststelt. Als je ongevraagd meer gaat vertellen, komen er beren op de weg. Je maakt ze onnodig angstig."
Al die pratende hoofden op tv interesseren een kind niets. Ik denk dat een aardbeving met beelden van lichamen enger is dan Jaap van Dissel die zegt dat de coronacijfers omhooggaan.
Als ouder of verzorger kun je met een gerust hart het 'gewone' nieuws aan laten staan, aldus Singer. "Al die pratende hoofden aan tafel interesseren een kind niets. Ik denk dat een aardbeving, met allemaal beelden van lijken, enger is dan Jaap van Dissel die meedeelt dat de coronacijfers omhoog zijn gegaan."
Goede vragen stellen
Om een moeilijk onderwerp zoals corona bespreekbaar te maken, ontwikkelde jeugdhulpinstelling Familysupporters zelfs een coronavragenkaartspel. "Door alle stress thuis omtrent thuisonderwijs en thuiswerken kan een goed gesprek erbij inschieten. Dat geldt in het bijzonder voor gezinnen waarin al problematiek speelt", vertelt orthopedagoog Sanne Grift.
"Voor sommige ouders kan het moeilijk zijn om de juiste vragen te vinden om te stellen aan hun kind. Op dit kaartspel staan vragen zoals: 'Als jij minister-president was, welke maatregelen zou je dan nemen?' Met dit type vragen kun je op een laagdrempelige manier aansluiten bij de belevingswereld van je kind en de coronacrisis normaliseren."
Is het nog een beetje leuk thuis? Ga de badkamer schilderen met scheerschuim of speel samen limo-pong.
Pedagoog Booi sluit af met een pleidooi voor een goed doordachte heropening van opvang en scholen. "Normaal gesproken wordt de leefwereld van kinderen na een jaar of twee alleen maar groter: de kinderboerderij, de bibliotheek, sociale contacten met leeftijdgenoten. Dat zou kinderen juist nu helpen als afleiding tijdens deze crisis."
NUjij: Uitgelichte reacties