Milieuclubs: hoogste tijd om uitstoot schip en vliegtuig serieus te nemen
De CO2-cijfers zijn incompleet, stellen milieuclubs. Vervuiling van lucht- en scheepvaart wordt genegeerd.
Door gebrek aan milieuregels voor vliegtuigen en schepen dreigt de CO2-uitstoot van deze voertuigen in de komende decennia almaar op te lopen. Deze ‘blinde vlek’ in de milieuwetgeving leidt ertoe dat de vervoerssector in 2050 verantwoordelijk is voor bijna de helft van alle CO2-uitstoot in Nederland. Die uitstoot zal dan wel aanzienlijk lager zijn dan nu, door alle nog te nemen maatregelen.
Hiervoor waarschuwen de milieuorganisaties Greenpeace, Natuur & Milieu en Milieudefensie vandaag. De drie milieuclubs brachten in kaart hoeveel broeikasgassen de Nederlandse vervoerssector voor zijn rekening neemt, nu en in de komende decennia.
Het trio schakelde het onafhankelijke, gerenommeerde onderzoeksbureau CE Delft in om dit te becijferen. De opdracht: neem alle vervoersvormen mee. Dus ook het vlieg- en scheepsverkeer, dat doorgaans niet wordt meegenomen in CO2-cijfers van de Nederlandse mobiliteit. De scheep- en luchtvaart vallen immers buiten de milieuregels, bijvoorbeeld zoals vastgelegd in het Energieakkoord.
Het vlieg- en scheepsverkeer wordt doorgaans niet wordt meegenomen in CO2-cijfers van de Nederlandse mobiliteit.
Reëel cijfer complete transportsector
Volgens de berekeningen is de transportsector nu al goed voor 27 procent van alle Nederlandse uitstoot van broeikasgassen, in plaats van de 18 procent waar beleidsmakers mee rekenen. Ook uitstoot door het gebruik van biobrandstoffen, doorgaans als CO2-vrij beschouwd, rekende CE Delft mee. Bij productie en verbranding komen wel degelijk broeikasgassen vrij, zegt het bureau. “We hebben nu eindelijk een reëel cijfer van de complete Nederlandse transportsector”, stelt energiespecialist Geertje van Hooijdonk van Natuur en Milieu.
Volgens Van Hooijdonk tonen de berekeningen aan dat CO2-uitstoot door scheepvaart en vliegreizen nu ‘in een soort niemandsland’ zitten. “De uitstoot komt nergens op een nationale balans terecht en vrijwel niemand voert er beleid op om deze terug te dringen.” Zorgelijk, vinden de milieuorganisaties. Zonder ingrijpen loopt de uitstoot in de jaren voor 2050 uit de hand, in het scenario van CE Delft. Het druist bovendien in tegen de aanpak van CO2-uitstoot in andere sectoren, zoals de energiesector, huizen en gebouwen. De klimaatafspraken van Parijs, om de opwarming van de aarde tot maximaal 2 graden Celsius te beperken, komt volgens de milieuorganisaties verder in gevaar.
Zonder ingrijpen loopt de uitstoot uit de hand.
Compensatie betalen
Het is overigens niet zo dat politici geen oog hebben voor de vervuiling door schepen en vliegtuigen. Vorig jaar was staatssecretaris Sharon Dijksma (PvdA) van milieu nog blij met een in Montreal gesloten akkoord. Vliegtuigmaatschappijen mogen ongebreideld verder groeien, maar na 2020 moeten ze soms compensatie betalen voor internationale vluchten.
Critici zoals Europarlementariër Bas Eickhout van GroenLinks noemden de afspraken ‘zwak’ en ‘vrijblijvend’. Dat zien de milieuorganisaties ook zo. Van beloftes om de uitstoot in de scheepvaart in kaart te brengen en aan banden te leggen, hebben ze ook geen hoge pet op.
De milieuclubs grijpen de verkiezingstijd aan voor een oproep aan een nieuw kabinet voor eigen, strenge regels voor de transportsector. Lucht- en scheepvaart moeten, volgens de milieulobby, ten eerste duurder worden. Maar ook schoner, door ander brandstofgebruik. En zuiniger, dankzij betere technieken. Dijksma zei na de deal over vliegverkeer in Montreal dat ze niet gelooft dat Nederland zulke milieuregels op eigen houtje kan regelen. “We komen er niet in ons eentje, in Parijs niet en nu niet.”