Rutte vraagt Kamer om steun voor avondklok: ‘je komt er niet met bestaande lockdown’

VIDEOEen avondklok tegen het coronavirus heeft vooralsnog onvoldoende draagvlak in de Tweede Kamer, tot chagrijn van premier Rutte. Die doet met de beelden van volle Londense ziekenhuizen op het netvlies een klemmend beroep op de critici: houd alle opties open. ,,In het VK is het verschrikkelijk.”

Niels Klaassen en Edwin van der Aa 13 jan. 2021 Laatste update: 13-01-21, 21:11

,,Gooi nou geen instrumenten weg, die luxe hebben we nu niet”, zei Rutte woensdagavond tijdens het coronadebat na kritische inbreng van diverse Kamerfracties over de avondklok. ,,Anders moet je misschien zeggen: blijf thuis, niemand meer op bezoek. Dat is ook geen vrolijk alternatief”, zei de premier die sprak over ‘verschrikkelijke’ toestanden in het Verenigd Koninkrijk, waar ziekenhuizen overlopen. ,,Laten we nu geen taboes opleggen, die luxe hebben we niet.”

De premier wil eerst de OMT-modellen afwachten later deze week, voordat kabinet en Kamer er een uitspraak over doen. De kwestie komt volgende week dus weer op de politieke agenda. In Nederland zijn officieel nog geen honderd gevallen van de nieuwe virusmutant gevonden, maar onderzoek moet uitwijzen of de variant al verder verspreid is.

Premier Mark Rutte in de Tweede Kamer voor het debat in de Tweede Kamer. © ANP

De avondklok heeft in de Tweede Kamer maar weinig fans. Behalve veel oppositiepartijen is ook coalitiepartij D66 tegen. ,,Kijk naar alternatieven”, zei fractieleider Rob Jetten. ,,Pak die brandhaard rond de vluchten uit het Verenigd Koninkrijk aan, test alle inzittenden. Wij zeggen: die avondklok, begin er nu niet aan.” Mensen moeten gewoon een ommetje kunnen maken na achten 's avonds, vinden partijen. Al eerder blokkeerde het parlement de optie van een landelijk straatverbod in de avond en nacht. Maar toen was de Britse variant hier nog niet geland.

Bekijk hieronder het fragment met Jetten.

De zorgen over nieuwe import van die gevaarlijke variant zijn groot. Onder meer het CDA, GroenLinks en Partij voor de Dieren (PvdD) hameren daarom op betere controle van reizigers. Nog altijd landen er vliegtuigen uit het Verenigd Koninkrijk in Nederland. ,,Op één dag landen er zes uit Londen, acht uit andere Engelse steden, acht uit Schotland”, somde Esther Ouwehand (PvdD) op.

Deze reizigers moeten een negatieve PCR-testuitslag laten zien van maximaal 72 uur oud. Daarbovenop eist het ministerie straks ook nog een negatieve sneltest, als extra stok achter de deur - minister De Jonge noemt het een ‘driedubbel slot'. Die verplichting moet snel ingaan en zal ook gelden voor vrachtwagenchauffeurs en voor reizigers op ferry’s.

Een vliegverbod zou altijd nog ingevoerd kunnen worden maar is volgens het kabinet nu ‘niet proportioneel'. Premier Rutte stelde daarbij dat inkomende reizigers ook niet ‘het grote lek’ vormen in de Nederlandse epidemiebestrijding. De premier vreest dat meer actie nodig is om het coronavirus onder controle te krijgen: ,,We moeten het naar beneden duwen. Je komt er niet met de bestaande lockdown, het is gewoon niet genoeg.”

Het debat volgde op een alarmerende bijpraatsessie door ziekenhuisbaas Ernst Kuipers en RIVM-topman Jaap van Dissel vanochtend in het parlement. De politiek controversiële avondklok is een van de opties die het kabinet nog laat doorrekenen door het OMT om het virus eronder te krijgen. De virologen en epidemiologen moeten komende week beoordelen welke acties nodig en nuttig zijn, en wat ze opleveren bij de bestrijding. Volgens een eerdere Catshuis-notitie zou het verbod om de straat op te gaan om 20.00 uur ‘s avonds in kunnen gaan.

Luister voor het laatste nieuws naar de AD Nieuws Update:

De AD Nieuws Update verschijnt elke werkdag op Spotify en Apple Podcasts.

D66 en een flink deel van de oppositie blijven echter kritisch. PVV-leider Geert Wilders zei: ,,Het is niet proportioneel. Het RIVM zegt dat het iets kan betekenen in het urgentiegevoel, maar doe het niet.” Andere coalitiepartijen noemen de ingreep wel ‘logisch’ (VVD) en ‘heel goed verdedigbaar’ (CDA).

Zondag besluit het kabinet na advisering door het OMT of de basisscholen als gewenst inderdaad op 25 januari open kunnen, kondigde Rutte aan: ,,We willen het dolgraag, maar het moet wel kunnen.”
Rutte beloofde verder om het plan voor een betaald ‘coronaverlof’, zoals GroenLinks oppert, te bespreken met de sociale partners. GroenLinks vindt dat ouders met schoolgaande kinderen gebruik moeten kunnen maken van betaald verlof, zodat ze minder stress ervaren en de druk op de kinderopvang ook minder wordt. Rutte: ,,Volgende week komen we met een update.”

Vaccineren
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid (CDA) moest uitleggen waarom hij vaccins niet meteen inzet zodra ze binnen zijn. Maar hij ontkent dat er getreuzeld wordt: ,,Wat we hebben gebruiken we. We laten niet van alles op de plank liggen. Wat we hebben zit of bij iemand in de bovenarm òf is gereserveerd voor de tweede prik.” PVV-leider Wilders hekelt het voorraadbeleid: ,,Begin alvast met de eerste prik voor hen die dat willen. Die zetten we, ook als we niet honderd procent zeker zijn of de tweede ook wordt geleverd.”
De Jonge zegt dat dat ook gebeurt: ,,Soms is de tweede prik in de vierde, vijfde of zesde week ook oké, zoals bij Pfizer, dus dat kan ook, blijkt uit advies van de Gezondheidsraad. Kortom: we nemen al behoorlijk wat risico, maar het is verantwoord.” De Jonge stelt dat Nederland in april, mei en juni een miljoen prikken per week gaat zetten. De vaccinaties in verpleeghuizen beginnen ook eerder, en wel aanstaande maandag. ,,We willen met onze priksnelheid de leveringen bijbenen.”