Vergiftigde oppositieleider Navalny keert zondag terug naar Rusland

,,Ik volg het nieuws over mij en ben zo verbaasd, dat Poetin weer stampvoetend er alles aan doet me niet naar huis terug te laten keren’’, zegt Navalny in een video, om er schamper aan toe te voegen: ,,Ze doen er alles aan om me bang te maken. Poetin hangt een enorm plakkaat aan het Kremlin met: Aleksej, alsjeblieft, keer in geen geval terug naar huis!’’

Navalny, een van de meest uitgesproken critici van de Russische president Vladimir Poetin, is zich ervan bewust, dat hem grote moeilijkheden met de Russische justitie wachten. Navalny zal bij terugkomst naar eigen zeggen  worden aangehouden door de Russische autoriteiten. Volgens zijn aanhangers wil het Kremlin niet dat Navalni terugkeert en zou hem daarom bedreigen met gevangenzetting. De oppositieleider ging eerder niet in op het verzoek van de Russische autoriteiten om zich in Moskou te melden. Rusland had Navalny een deadline gesteld, die gisteren is verstreken.

De FSIN gaf Navalny uitstel, maar eiste gisteren dat de rechter zijn voorwaardelijke gevangenisstraf van 3,5 jaar – hem eind december 2014 opgelegd in een fraudezaak - omzette in een reële termijn. De rechter moet daarover nog een uitspraak doen, maar de verwachting is dat hij aan de eis van het gevangeniswezen zal tegemoet komen. Daardoor kan de politie Navalny al direct bij uitkomst op de luchthaven in Moskou arresteren.

Daarnaast hebben de autoriteiten in december en nieuwe en volgens Navalny zelf ‘volkomen gefabriceerde’ zaak tegen hem aangespannen. Volgens die aanklacht heeft de leider van het Fonds tegen corruptie (FBK) honderdduizenden euro’s die donateurs aan zijn stichting hebben geschonken in eigen zak hebben gestoken. De aanklager beweert dat Navalny het geld heeft gebruikt voor de aankoop van luxe goederen en dure vakanties, maar heeft daar tot op heden geen bewijs voor geleverd.

Navalny werd eind augustus vorig jaar ernstig ziek aan boord van een Russische binnenlandse vlucht en moest met spoed naar een ziekenhuis worden overgebracht in Omsk. Experts stelden later vast dat hij is vergiftigd met het novitsjok-zenuwgif. Hij overleefde die aanslag, werd overgebracht naar Duitsland en kon na ruim een maand het ziekenhuis in Berlijn verlaten. 

Navalny bevindt zich nog steeds in Duitsland, maar is naar eigen zeggen bijna volledig hersteld. ,,Het verdere herstel kan ik thuis doormaken. Ik heb tijdens mijn oefeningen vandaag besloten terug te keren naar Rusland. Duitsland is een geweldig land, maar ik ben hier nooit uit eigen wil terechtgekomen’’, verklaart de politicus. ,,Daarom heb ik een ticket naar Moskou gekocht voor komende zondag. Kom me welkom heten!’’, sluit hij zijn video af.

Duitsland is boos op Moskou omdat de Russen niets hebben gedaan om de vergiftigingszaak op te helderen. Volgens het onderzoekscollectief Bellingcat zit de Russische inlichtingen- en veiligheidsdienst FSB achter de moordpoging, maar de Russische machthebbers ontkennen dat.

Navalny is de voorman van de liberale oppositie tegen de regering van president Vladimir Poetin. Hij heeft op internet een aanhang van miljoenen en heeft vaak tienduizenden mensen op de been gebracht om tegen regeringsbeleid te demonstreren. Navalny heeft ook veel vijanden in kringen van machtige oligarchen door zijn publicaties op internet van zijn onderzoeken naar corruptie en machtsmisbruik.

In 2013 werd hij bij verkiezingen voor de burgemeester van Moskou tweede met 27 procent van de stemmen. Hij is vooral onder jonge Russen populair. De autoriteiten werken Navalny tegen met onder meer huiszoekingen in zijn kantoor en met beschuldigingen. Hij is onder meer veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf wegens fraude. Navalny is pas nog aangeklaagd omdat hij op internet een 93-jarige oorlogsveteraan zou hebben beledigd. In 2017 moest hij in een gespecialiseerd ziekenhuis in Spanje aan een oog laten opereren, nadat hij iemand een chemische stof in zijn gezicht had gegooid en hij aan een oog blind dreigde te worden.

Hoewel Aleksej Navalny in Rusland een omstreden figuur is, lijkt zijn positie door de vergiftiging van augustus te zijn versterkt. Dat kwam met name doordat het onderzoekscollectief Bellingcat in samenwerking met onder meer de Amerikaanse tv-zender CNN de afgelopen blootlegden, dat de Russische geheime dienst FSB achter de aanslag zat. De dienst zelf en het Kremlin ontkennen dat.

Hoogtepunt van de onthullingen was een video, waarin Navalny een van de FSB-agenten onder valse voorwendselen belt en hem uiteindelijk een vrijwel expliciete bekentenis van de vergiftiging ontlokt. Het filmpje werd op YouTube miljoenen keren bekeken.

Bekijk onze belangrijkste nieuwsvideo's in deze playlist.