Van een recessie is sprake als het bruto binnenlands product (bbp) twee kwartalen achter elkaar krimpt. In de laatste maanden van vorig jaar is de economie waarschijnlijk al geslonken door de strenge lockdown van medio december. Als het kabinet dinsdag, zoals verwacht, komt met een verlenging van de contactbeperkende maatregelen, zorgt dat waarschijnlijk voor een verdere krimp.
"Eerder gingen we nog uit van een lichte groei in dit kwartaal, maar dat idee laten we nu varen", zegt Carlijn Prins, senior econoom bij Rabobank. "En het vierde kwartaal van 2020 was waarschijnlijk ook al slechter dan het kwartaal ervoor." Hoe hoog de krimp in de eerste maanden van dit jaar precies wordt, durft Prins nog niet te zeggen.
ING-collega Klok houdt er rekening mee dat de economie in het eerste kwartaal van dit jaar slinkt naar hetzelfde niveau als in het tweede kwartaal van vorig jaar, toen de economie een ongekende klap van 8,5 procent te verwerken kreeg. Sindsdien was sprake van een stevig herstel.
Door de strenge lockdown die medio december is ingegaan, zal dat herstel omslaan in een nieuwe krimp, verwacht hij. "We denken dat de economie in het laatste kwartaal van vorig jaar is uitgekomen op een min van 2 procent. En voor de huidige periode verwachten we door de aanhoudende lockdown een scherpere daling. Vergeleken met de periode voor de uitbraak van COVID-19 denk ik dat we in het eerste kwartaal van dit jaar zo'n 10 procent lager uitkomen."
Snel herstel door beperkt aantal faillissementen en ontslagen
Desondanks zijn beiden ervan overtuigd dat een snel herstel nog altijd mogelijk is zodra de tweede golf grotendeels voorbij is en er op grote schaal wordt gevaccineerd. Wat meespeelt, is dat het aantal faillissementen in 2020 het laagste in jaren was en dat de werkloosheid - tot verrassing van velen - in de laatste maanden van afgelopen jaar juist is gedaald.
"Ik verwacht dat een snel herstel nog altijd zal optreden zodra het kabinet de lockdownmaatregelen versoepelt", denkt Klok. "Zowel consumenten als bedrijven kunnen dan weer meer besteden. Maar naarmate de lockdown langer duurt, gaat het herstel trager. Het aantal faillissementen loopt op en meer mensen raken hun baan kwijt."
Ook Prins denkt dat een snel herstel mogelijk is. "We hebben in de zomermaanden gezien dat de economie opveerde en de krimp van het voorjaar voor een groot deel tenietdeed. Dat zou dit jaar weer kunnen gebeuren. Veel bedrijven zijn overeind gebleven en veel mensen hebben hun baan behouden. Daardoor blijft de vraag naar goederen en diensten op peil. Volledig herstel verwachten we wel pas volgend jaar."
Werkloosheid loopt op, niet alleen bij flexkrachten
Ook als de lockdownmaatregelen snel weer worden opgeheven, treedt dit jaar toch een na-ijleffect op, denkt Prins. Dit komt volgens haar doordat een deel van de bedrijven niet in staat zal zijn om het hoofd boven water te houden.
"Daarnaast duurt het bij veel bedrijven even voordat ze hun reorganisatieplannen kunnen doorvoeren. Dit zorgt voor vertraging in de werkloosheidscijfers. Mede daardoor verwachten we dat het aantal mensen zonder baan dit jaar stijgt, waarbij ook de vaste contracten niet buiten schot blijven. Toch staat dat een herstel niet in de weg."
NUjij: Uitgelichte reacties