Is coronatijd hét moment om de vierdaagse werkweek in te voeren?

Kerst komt vroeg dit jaar voor de medewerkers van Unilever. Althans, voor alle 81 werknemers van het bedrijf in Nieuw-Zeeland. Zij gaan namelijk een jaar lang meedoen aan een proef waarbij ze minder gaan werken. Let wel: voor hetzelfde salaris! Unilever is niet de enige die gaat kijken of het wenselijk is om met behoud van salaris het aantal werkuren terug te dringen. Enkele kleinere bedrijven, en recent verzekeraar Achmea, zijn al overgestapt.

De standaard 40-urige werkweek is een overblijfsel van een tijd waarin vooral de fabriekslijnen moesten blijven draaien. Ze past eigenlijk niet goed meer bij het geconcentreerde computerwerk dat we tegenwoordig veelal verrichten. In de praktijk kan bijna niemand acht uur lang gemotiveerd en gefocust blijven werken. Ook is er tegenwoordig veel méér dan werk dat aan ons trekt: het gezinsleven, mantelzorg, sport en hobby’s. Probeer je dat allemaal te combineren met een 40-urige werkweek, dan komt er geheid iets in het gedrang.

Een kortere volledige werkweek, van bijvoorbeeld 34 of 36 uur, zorgt voor minder ziekteverzuim, minder stress en een stuk gelukkigere werknemers. Als je het goed aanpakt, loopt de productiviteit niet gek veel terug ten opzichte van een werkweek van vijf volle dagen. Deels omdat gelukkigere en meer ontspannen medewerkers nu eenmaal meer gedaan krijgen, deels omdat ze gedwongen worden beter prioriteiten te stellen. Dit betoogde ik ongeveer anderhalf jaar geleden ook al op deze plek. Het kwam me destijds op flinke kritiek te staan.

Maar dat was halverwege 2019, bijna een halfjaar voordat een wereldwijd virus onze manier van werken en onze manier van leven volledig overhoop gooide. Anno 2020 werken we zoveel mogelijk thuis. We doen nóg meer computerwerk. De puzzel van werk en privé is er niet minder ingewikkeld op geworden.

Het opmerkelijke is dat het tijdens de coronacrisis niet de vakbonden of de politiek zijn die oproepen tot een kortere werkweek, maar dat bedrijven dit dus zelf initiëren. Niet gek: in deze bizarre tijd zien werkgevers in dat de mentale gezondheid van hun werknemers belangrijk is, zeker nu het thuiswerken nog wel een tijdje aanblijft.

Wie weet is nu dus wel hét moment om breed in te zetten op een kortere werkweek, omdat we sowieso al drastische veranderingen in onze manier van werken doorvoeren. Gezondere, meer ontspannen medewerkers die minder uren werken en meer tijd overhouden voor de andere belangrijke dingen in het leven: het lijkt me een prachtig nieuw normaal.

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020).

Dit zijn de tips van Thijs om thuiswerken leuker te maken: