Het gelijk van de kroegbazen

Steeds meer afdelingen van Koninklijke Horeca Nederland sluiten zich aan bij het voorstel  per 17 januari 2021 eenzijdig de deuren van cafés en restaurants te openen. Anders gaan de ondernemers in deze sector massaal failliet. Het landelijk bestuur van de organisatie wijst deze daad van ongehoorzaamheid af. Wel vraagt het de regering 600 miljoen euro extra steun.

De boze  horeca-ondernemers geven het kabinet niet voor niets meer dan een maand om op hun insubordinatie te reageren. Liever gaan ze helemaal niet open. Ze willen extra financiën om het hoofd boven water te houden tot de pandemie definitief is overwonnen. Tot nog toe krijgen ze die niet.

De kroegbazen hebben groot gelijk. Ze zijn ondanks de bestaande steunprogramma’s aan het eind van hun financiële Latijn. Dit wordt niet veroorzaakt door hun eigen falen maar vanwege het feit dat de regering ze verboden heeft te ondernemen in het kader van het algemeen belang. Zulke dingen mag je niet tot het ondernemersrisico rekenen, zoals de drooggelegde Frits Wester van RTL4 woensdagavond in het programma van Beau min of meer deed. Dat is een heel verkeerde manier van redeneren.

Evenmin gaat het aan om te zeuren en te zeiklijsteren over bedrijven die anders ook failliet zouden gaan en nu met coronasteun kunstmatig in leven worden gehouden. Dit scheiden van bokken en schapen hoort in de huidige noodsituatie geen prioriteit te hebben. We zien wel weer eens verder als in plaats van onze samenleving het virus op apegapen ligt. Ook is het absurd marktwerking aan te roepen als de markt net is gesloten.

De corona-epidemie is van buiten komend onheil en een nationale ramp die de hele maatschappij ontregelt. Er zijn grote inspanningen nodig om het besmettingsgetij te keren. Het vergt offers van elke Nederlander. Het is daarom zaak de lasten zo eerlijk mogelijk te verdelen. Dat de horeca in dit noodlottige jaar lange periodes gesloten blijft, is waarschijnlijk een zaak van nationaal belang. Mag de samenleving dan van de ondernemers in kwestie verwachten dat zij een totaal bankroet en de ondergang van hun bedrijf over hebben voor het algemeen welzijn? Terwijl de meeste mensen hun bestaansbasis niet (zo fundamenteel) aangetast zien? Het antwoord op deze vraag is simpel: dat is oneerlijk en ethisch niet aanvaardbaar. Dat is een te zwaar offer. Dit geldt mutatis mutandis ook voor andere sectoren die door de regering op slot gezet zijn of vanwege de coronamaatregelen geen opdrachten meer krijgen.

Als de regering een bedrijfstak verbiedt te functioneren komt dat neer op een eenzijdig opzeggen van het sociaal contract tussen de betrokken burgers en de overheid. Die medaille heeft wél twee kanten. Als je door de staat te gronde worden gericht, is er geen enkele reden meer wetten en voorschriften te eerbiedigen. Op het fuck you van het Binnenhof komt als antwoord een massaal fuck you too met de bijbehorende middelvingers. En terecht.

Tenzij de regering de balans in evenwicht brengt en er op toeziet dat de getroffen ondernemers voor de ondergang worden behoed. Dat kost een ongekende hoeveelheid geld, inderdaad, maar we verkeren ook in ongekende omstandigheden.

De horeca-ondernemers zijn waarschijnlijk het meest gediend met overbruggingsgeld. De voorstellen van Rob Jetten om sommige zaken onder zeer specifieke en ingewikkelde voorwaarden een beetje open te stellen zijn goed bedoeld maar zetten waarschijnlijk, als het om het voorkomen van talloze faillisementen gaat, onvoldoende zoden aan de dijk.

Het is hoe dan ook cynisch MKB-ers en ZZP-ers te laten verzuipen omdat ze, in tegenstelling tot de KLM, niet too big to fail zijn. Elk beroep op de volksgezondheid en het algemeen belang faalt bij zoveel onrechtvaardigheid, zoveel desinteresse in het lot van afzonderlijke burgers en hun gezinnen. Logisch dat ze dan dreigen de gehoorzaamheid op te zeggen.