Edelhert in Drenthe: Moet het dier afgeschoten worden?

Wilde edelherten zijn officieel welkom, zo staat in het provinciaal Faunabeleidsplan uit 2014: 'De provincie Drenthe wil in beginsel ruimte bieden aan wilde populaties hoefdieren zoals edelhert en damhert.' "Maar we hanteren wel een nulstand voor het edelhert als er geen SER is", zegt Tessa Brink, woordvoerder van de provincie. En die nulstand, een ander woord voor 'we willen ze niet hebben', wordt weer gehanteerd vanwege de verkeersveiligheid.

De SER, waarnaar de provinciewoordvoerster verwijst, staat voor Soorten Effect Rapportage. Dat rapport beschrijft wat de consequenties zijn van een nieuwe soort: wat voor effect zij heeft op de natuur, op de recreatie, de verkeersveiligheid en de landbouw.

Voor het edelhert is zo'n SER een aantal jaar geleden gemaakt toen er plannen waren om de dieren in het Drents-Friese Wold uit te zetten. Die SER viel toen heel gunstig uit: zowel ecologisch als economisch. Als er edelherten in het Drents-Friese Wold rondliepen zou dat 2,7 miljoen euro aan extra inkomsten opleveren voor de recreatiesector.

Daar stond tegenover dat de landbouw 35.000 tot 50.000 euro schade zou kunnen lijden. Maar omdat er ruzie uitbrak over de vraag hoe schade door edelherten moest worden voorkomen, is die SER nooit officieel vastgesteld.

En daar lijkt het hert dat nu door onze provincie loopt de dupe van te worden. "We gaan voor dit hert geen nieuwe SER opstellen, want er is geen draagvlak," zegt woordvoerder Brink van de provincie.

Bovendien is het volgens Brink onwaarschijnlijk dat dit dier op eigen kracht naar Drenthe is gekomen: "Tussen de huidige leefgebieden en Drenthe zitten nog te veel grote barrières zoals snelwegen en rivieren. Bovendien is dit hert in zijn eentje hier gekomen, terwijl herten zich gewoonlijk in groepen verplaatsen."

En dus laat de provincie het dier doodschieten als de gelegenheid zich voordoet.

RuudKreetz was namens Natuurmonumenten betrokken bij het opstellen van de SER voor het uitzetten van de edelherten in het Drents-Friese Wold. Volgens hem deugt er niets van de argumenten van de provincie: "Er is allereerst helemaal geen SER nodig. Die moet er komen als er een populatie dieren aan het ontstaan is of wordt uitgezet, maar daar is nu geen sprake van. Dit is een enkel dier en er is geen enkele aanwijzing dat in Drenthe een populatie aan het ontstaan is."

Ook het feit dat de provincie het 'zeer onwaarschijnlijk' noemt dat het dier op eigen kracht naar Drenthe is gekomen is onzin volgens Kreetz: "Natuurlijk kun je daar aan twijfelen, maar uit de literatuur blijkt dat het heel goed mogelijk en zelfs heel normaal is. Het is bekend dat edelherten grote afstanden af kunnen leggen. Het is vrij normaal dat mannelijke edelherten afstanden afleggen van honderd kilometer of meer buiten hun oorspronkelijke leefgebied. En op die manier ontdekken ze nieuwe leefgebieden."

En dat blijkt ook in ons land. Zo werd in 2015 een Duits edelhert bij Assen doodgereden. "Op de Noord-Veluwe leven edelherten die Flevoland in trekken. Op de Sallandse heuvelrug wordt de laatste tijd regelmatig een edelhert gemeld. Rond Winterswijk zijn waarnemingen van Duitse edelherten."

Kreetz: "Er verdwijnen steeds meer rasters en er worden ecoducten aangelegd. De herten krijgen steeds meer de gelegenheid om rond te zwerven en dat doen ze dus ook. Uit DNA van dit dier blijkt het notabene een hert van de Noord-Veluwe te zijn. Volgens ervaren faunabeheerders daar is het vrijwel onmogelijk een wild edelhert over te plaatsen. Het edelhert in Drenthe heeft ook geen enkel probleem met barrières: hij steekt gewoon het Oranjekanaal of de A28 over. De ene keer zit hij aan de zuidkant van het kanaal, de volgende keer aan de noordkant."

Ook het feit dat het om een enkel dier gaat betekent volgens Kreetz absoluut niet dat het dier is uitgezet: "Flauwekul. Juist mannelijke edelherten leven solitair en verplaatsen zich ook als solitair dier van de ene naar de andere plek."

Ook het heimelijke gedrag duidt op een wild hert. "De provincie is gewoon slecht op de hoogte van het gedrag en de ecologie van dit soort dieren. Ik vind het kwalijk dat ze met dit soort argumenten komen. Zeg dan gewoon 'wij willen geen herten in Drenthe'. Eigenlijk is het van de zotte. We leggen voor honderden miljoenen een infrastructuur aan met ecoducten zodat die herten van de Veluwe komen, en als ze dat doen dan schieten we ze dood." De provincie wijst in een reactie nogmaals naar de verkeersveiligheid: "Zo'n edelhert weegt 250 kilo".