Top FVD stelt Baudet ultimatum: Jansen moet weg

In de escalerende crisis binnen Forum voor Democratie heeft de voltallige politieke top een ultimatum gesteld aan partijleider Thierry Baudet en het partijbestuur. Ze eisen in een brief – in bezit van NRC – dat de in opspraak geraakte jongerenbeweging, de JFVD, volledig wordt ontbonden en dringen aan op een vertrek van Freek Jansen uit zijn prominente rollen als voorzitter van het JFVD-bestuur en als nummer zeven op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Maandagavond komt de partijtop bijeen voor een crisisberaad.

Onder de ondertekenaars van de brief is Theo Hiddema, de nummer twee van de partij, die zich daarmee voor het eerst openlijk tegen partijleider Thierry Baudet keert. Ook de rest van de top vijf (Nicki Pouw-Verweij, Joost Eerdmans en Eva Vlaardingerbroek) hebben hun steun betuigd aan de briefschrijvers, bevestigen ingewijden aan NRC.

Lees ook profiel van Freek Jansen

De ruzie binnen de partijtop volgt op een week van aanhoudende publicaties over misstanden binnen de JFVD. Opnieuw doken vorige week beelden en berichten op waarin FVD-jongeren zich extreem-rechts uitlaten. Dat meerdere JFVD’ers ondanks zulke uitlatingen toch konden opklimmen binnen de organisaties van de JFVD en FVD (in één geval zelfs als medewerker van de Tweede Kamerfractie) baarde een groeiende groep critici grote zorgen. De JFVD, zagen zij, was niet in staat zichzelf te reinigen.

Partijprominenten als Annabel Nanninga en Rob Roos spraken zich boos uit op Twitter. Intern werd aangedrongen op een vertrek van voorzitter Freek Jansen, die ook een grote rol speelt binnen FVD als fractiemedewerker en vertrouweling van Baudet. Maar Baudet weigerde hem te laten vallen en verbond zijn eigen lot aan dat van Jansen.

Hiddema is klaar met „bullshit”

Het gebrek aan actie leidde er zondagavond toe dat een groot aantal leden op het punt stond uit de partij te vertrekken. Ook Theo Hiddema liet rond middernacht in een appgroep van de partijtop weten dat hij klaar was met alle „bullshit” en dat hij wilde opstappen, zo bevestigen meerdere ingewijden onafhankelijk van elkaar aan NRC.

Hiddema en andere boze volksvertegenwoordigers lieten zich overtuigen een „laatste poging” te doen om de partij te redden, in de vorm van een brandbrief aan het bestuur.

De brief aan het bestuur, waarvan Baudet voorzitter is, is zondagnacht verstuurd en stelt twee harde eisen. Deze maandagavond dient er „noodberaad” te worden gehouden, „waar alle fractievoorzitters, de top 10 Tweede Kamerkandidaten en het bestuur bij aanwezig behoort te zijn”. Daarnaast moet de jongerenclub JFVD worden ontbonden. Alleen met „een nieuw leiderschap, nieuwe interne structuur en screening van nieuwe leden” is volgens hen een toekomst voor een FVD-jeugdbeweging mogelijk.

De briefschrijvers maken ook duidelijk dat JFVD-voorzitter Freek Jansen moet vertrekken. Hij staat op nummer 7 op de lijst voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. Zijn positie op de kandidatenlijst, stellen de briefschrijvers vast, „is in het geding” door zijn „gebrek aan leiderschap” als JFVD-bestuurder. „Het is van het grootste belang dat er niet langer om de hete brij heen wordt gedraaid, maar dat er beraad wordt gepleegd en er daadkrachtig wordt opgetreden”, besluiten de briefschrijvers.

Brede steun voor brandbrief

Hoewel niet iedereen zondagavond laat in staat was om fysiek te ondertekenen, wordt de brief breed in de partij ondersteund. Op lijsttrekker Baudet na heeft de gehele top 5 van de kandidatenlijst voor de komende verkiezingen er steun voor uitgesproken: naast Hiddema zijn dat senator Nicki Pouw-Verweij, voormalig LPF-Kamerlid Joost Eerdmans en Eva Vlaardingerbroek. Ook vanuit de fracties in de Eerste Kamer, de provinciale fracties en Brussel is er steun voor de brief.

Maandagochtend ging het bestuur akkoord met de eerste eis: het crisisberaad. De precieze locatie van de bijeenkomst is nog niet bekend: die wordt pas kort van tevoren aan de deelnemers medegedeeld.

Als Jansen terugtreedt en Baudet akkoord gaat met een ontbinding van de jongerentak, is een scheuring te vermijden. Een groot aantal critici vraagt zich echter af of zo’n ‘vreedzame’ oplossing realistisch is en houdt ernstig rekening met een scheuring van de partij. Dan zouden ofwel Baudet en Jansen uit de partij stappen – of alle critici. „Thierry laat Freek en de jongeren niet vallen’’, zegt een van hen. „Zonder zijn JFVD’ers wil hij niet.”