Maar de kans blijft – gelukkig – uiterst klein.
Planetoïde Apophis zorgde eind 2004 voor behoorlijk wat ophef. Wetenschappers voorspelden namelijk dat er een relatief grote kans bestond dat de planetoïde in 2029 op aarde zou inslaan. Gelukkig konden de onderzoekers na de baan van de planetoïde grondig bestudeerd te hebben, uitsluiten dat deze over negen jaar een gevaar voor onze planeet gaat vormen. Maar in 2068 is dat mogelijk anders.
2029
De baan van planetoïde Aphophis houdt de gemoederen al lang bezig. En dat is ook niet heel verwonderlijk. De planetoïde lijkt het namelijk elke keer op onze aarde voorzien te hebben. Zoals gezegd kwamen astronomen eerst tot de conclusie dat Aphophis mogelijk in 2029 op ramkoers met onze aarde zou liggen. Later bleek dit iets te voorbarig. Wel gaat Aphophis onze aarde op 13 april 2029 heel dicht naderen. De 300 meter grote planetoïde zal rakelings langs de aarde scheren, waardoor je ‘m met het blote oog kunt waarnemen terwijl hij door de gordel van communicatiesatellieten raast. Maar daar blijft het gelukkig bij. “We weten al een tijdje dat Aphophis gedurende zijn korte scheervlucht in 2029 niet op de aarde zal inslaan,” zegt onderzoeker Dave Tholen. Maar dat betekent niet dat het gevaar definitief geweken is.
Klein kansje
Hoewel we dus het komende decennia waarschijnlijk niet zoveel voor planetoïde Aphophis te vrezen hebben, is dat mogelijk in 2068 wel anders. Onderzoekers stelden al eerder vast dat er een klein kansje bestond dat de planetoïde in dat jaar wederom op de aarde zou afstevenen. Ook die conclusie werd vervolgens van tafel geveegd. Maar astronomen stellen nu in een nieuwe studie dat we daar een beetje mee moeten oppassen. Want door het zogenoemde Yarkovsky-effect dreigt de planetoïde mogelijk toch in botsing te komen met onze thuisplaneet.
Yarkovsky-effect
Wat het Yarkovsky-effect inhoudt? Alle planetoïden stralen de energie die ze uit zonlicht absorberen uit als warmte, om op die manier het thermisch evenwicht te behouden. Anders gezegd, straling – bijvoorbeeld van de zon – oefent kracht uit op een klein hemellichaam. En hierdoor verschuift de baan van dit object iets. Deze thermische kracht kan in de loop van de tijd veel effect hebben, en banen van objecten vele kilometers verleggen. In de studie hielden de onderzoekers de baan van planetoïde Aphophis met behulp van de Subaru-telescoop nauwlettend in de gaten. En daaruit blijkt dat ook planetoïde Aphophis aan het Yarkovsky-effect onderhevig is.
Ramkoers
Het team ontdekte dat de baan van Aphophis jaarlijks zo’n 170 meter verschuift. En dat is zorgwekkend. Want het betekent dat de planetoïde toch weer in 2068 op ramkoers met de aarde kan komen te liggen.
Afwenden
Gelukkig houden wetenschappers dit soort potentieel gevaarlijke ruimtestenen nauwlettend in de gaten (zie kader). Want volgens de meesten is het nooit vroeg genoeg om slimme strategieën uit te denken voor het geval een planetoïde op ramkoers met de aarde komt te liggen. Op dit moment zijn er dan ook al wat plannen uitgedacht. Zo hebben wetenschappers een heel stappenplan uitgestippeld voor het geval een planetoïde het op onze planeet heeft voorzien. Ook andere planetoïden die mogelijk in de toekomst op onze aarde afstevenen, worden grondig onderzocht (denk bijvoorbeeld aan planetoïde Bennu). Daarnaast gaat NASA proberen om de baan van planetoïde Didymos te veranderen. NASA hoopt hierdoor belangrijke kennis op te doen mochten we ooit in een situatie terecht komen dat we objecten moeten afbuigen.
De onderzoekers zullen de baan van planetoïde Aphophis blijven volgen. Wetenschappers weten namelijk nog niet goed hoe groot het Yarkovsky-effect is. Door verdere observaties hoopt het team dit verder te verfijnen waardoor we ook te weten zullen komen hoe het de baan van Apophis precies beïnvloedt. We hoeven ons nu echter nog nergens zorgen om te maken. Want astronomen zullen ruim vóór 2068 weten of, en hoe groot de kans is dat de planetoïde het daadwerkelijk op onze planeet gemunt heeft.
