Op dit cruiseschip in Rotterdam wonen tachtig dak- en thuislozen. ‘Ik kan nu slapen wanneer ik wil’
Daklozen lijken goed garen te spinnen bij corona: verschillende gemeenten bieden hen een hotelkamer of een eigen woonplek aan. Zo huurt de gemeente Rotterdam het cruiseschip MS Allegro, dat in coronatijd onderdak biedt aan tachtig dak- en thuisloze mannen.
Aan de deining is voelbaar dat de daklozenopvang van het Leger des Heils zich op een schip bevindt. De MS Allegro ligt aan de kade van de Boompjes in het centrum van Rotterdam, met uitzicht op het Noordereiland en de Erasmusbrug, en biedt onderdak aan tachtig dak- en thuisloze mannen. Het interieur herinnert nog aan de romantische Rijncruises waarvoor het hotelschip voorheen werd ingezet. Wijnrood tapijt, donker glimmend houtwerk.
De hutten hebben topografische namen. Die van Johan Frickus heet India. Het heeft een bed, eigen sanitair, een tv, föhn en een schilderij van de Taj Mahal aan de muur. “Ik vind het zalig hier, vooral het uitzicht op het water is fijn”, zegt Frickus, vanaf zijn bed kijkend naar de voorbijvarende boten op de Maas. “Ik heb vroeger jaren op een duwbak gewerkt.”
‘Het geeft me rust’
Frickus zit sinds twee weken op de boot en is blij met zijn eigen kamer. “Het geeft me rust, daardoor vergeet ik het verleden. Hiervoor sliepen we met z’n vieren op zaal, nu kan ik slapen wanneer ik wil. Daardoor ben ik minder op straat. Eerst zat ik vaak op Zuid bij de Kuip, maar daar mogen we niet meer zitten vanwege corona. Dan krijg je een boete.”
Sinds coronatijd zijn alle opvanglocaties van het Leger des Heils in Rotterdam 24 uur per dag geopend. “Daarmee voorkomen we dat mensen de straat opgaan”, legt opvangmedewerker Jane van der Hoek uit. De in maart geopende hotelboot is een tijdelijke extra opvanglocatie die wordt gehuurd door de gemeente Rotterdam om de ruimte te creëren die nodig is om de coronamaatregelen te handhaven.
Alle deelnemers hebben een eigen kamer en ook op alle andere reguliere opvanglocaties in de stad worden slaapzalen met stapelbedden omgebouwd naar slaapkamers waar deelnemers een eigen plekje hebben. Van der Hoek merkt dat een eigen plek minder stress oplevert. “De nachtrust is een stuk beter, geen gedoe meer met gesnurk en lichtknopjes. En privacy, dat heeft ieder mens wel nodig. Zonder corona was dat misschien niet zo snel gebeurd.”
Een eigen woonplek
Het is de laatste dag van Frickus op de boot, hij verhuist naar een eigen woning. De gemeente Rotterdam liet vorige week weten dat ruim honderd daklozen binnen zes maanden een eigen woonplek krijgen. “We hebben nu driehonderd bedden in de nachtopvang”, zegt Gert-Jan Freeke, regiodirecteur van het Leger des Heils Rijnmond Zuidwest. “75 deelnemers stromen in een versneld programma uit naar een eigen woning en 25 stromen door naar een eigen woonplek met ambulante begeleiding. Door de uitstroom creëren we ruimte voor de ‘bedombouw’. In coronatijd kun je mensen niet meer driehoog op een zaal leggen.”
Freeke zegt wel een verschil te merken tussen de eerste coronagolf en de huidige tweede. “In de eerste golf hadden we bijna geen enkele besmetting. Deze mensen gaan niet op wintersport of carnavallen hè. Nu zijn er wel wat besmettingen, maar cliënten kunnen in quarantaine in hun eigen kamer. En bij een positieve test worden ze in een speciaal quarantainehotel geplaatst.” Tijdelijke opvanglocaties zoals de boot worden afgebouwd en op den duur gesloten, bang voor veel nieuwe instroom is Freeke niet. “Trajecten worden nu versneld doorlopen. Dat is voor de mensen beter, maar ook goedkoper.”
Coronabesmettingen
Volgens Van der Hoek zijn er sinds de opening van de hotelbootopvang weinig coronabesmettingen. “Er zijn er hier maximaal twee positief getest. Wel testen we veel, dat gebeurt hier op de boot door straatartsen of de GGD. Ook meten we voor het avondeten de temperatuur van iedereen die komt eten.” Martin Meyer en Erik Mol van Es, bootbewoners van het eerste uur - “de motoren waren nog warm toen wij erop kwamen” - roken een sigaretje op het zonnedek. Ze vinden de gang benedendeks wel een beetje krap om afstand te houden met corona, “maar iedereen houdt zich hier wel aan de regels. En het is beter om een eigen kamer met privacy te hebben.”
Lees ook:
Daklozen krijgen hun leven weer op de rails vanuit hotelkamer
De coronapandemie zette de belabberde opvang van daklozen in Nederland in het volle licht. Nu heeft het Rijk miljoenen vrijgemaakt en zoeken gemeenten naarstig naar huizen. Intussen zitten veel daklozen in hotels.
Advies aan kabinet: geef daklozen een huis. De rest komt later
Het aantal daklozen is in tien jaar tijd verdubbeld. Het recht op een huis moet voorop staan om het tij te doen keren, vindt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving.