Utrechtse stichting na onthoofding Franse leraar: 'Docenten staan in de frontlinie'

© ANP
UTRECHT - Hoe ga je na de onthoofding van de Franse leraar maatschappijleer Samuel Paty om met je vak als docent? Dat is een vraag die veel Nederlandse leraren bezighoudt. Stichting School & Veiligheid in Utrecht adviseert scholen over onder meer het veiligheidsbeleid, pedagogisch klimaat of ongewenst gedrag. Volgens Leon Meijs, trainer bij de stichting, is het vooral belangrijk om de dialoog aan te blijven gaan.
Over Samuel Paty:

- Hij werd vorige week op 47-jarige leeftijd bij zijn school met een mes onthoofd, mogelijk omdat hij in een les spotprenten over de profeet Mohammed had laten zien.
- Over die les waarin hij de spotprenten liet zien was een conflict. Islamitische ouders hebben met de directie gesproken en een aanklacht ingediend bij de politie.
- Eén van de ouders zou op internet in een video gezegd hebben dat Paty nooit meer les zou mogen geven.

Het is in deze tijd knap lastig om het te hebben over moeilijke onderwerpen die veel emoties oproepen, zoals spotprenten, zegt Leon Meijs. "Spanningen uit de wijk komen bijvoorbeeld ook in de klas en soms staan klassen vol spanning. Dat betekent dat gewoon in dialoog gaan niet eens meer mogelijk is."
Dat maakt de rol van de leraar ingewikkeld. "We vragen die docent eigenlijk een probleem op te lossen wat de samenleving creëert en niet oplost. En wat iedere dag wordt gevoed door de polarisatie in de politiek en de haatgesprekken op social media. Vervolgens staat die docent in de frontlinie tussen de jeugd te praten over absolute waarheden."
Fundamentalisme en homohaat zijn volgens Stichting School & Veiligheid gespreksonderwerpen die op scholen het gesprek van de dag bepalen. Ook ouders met allerlei eisen proberen invloed te hebben en dat maakt het er allemaal niet makkelijker op.

Gespreksleider

Volgens Meijs moeten docenten daarom een andere rol aannemen. "Er zou veel meer in het pedagogisch beleid van je school moeten staan dat docenten getraind zijn in democratische gespreksvoering." Dat klinkt misschien een beetje ingewikkeld maar het betekent volgens de Utrechtse stichting vooral dat een docent zichzelf meer moet zien als een gespreksleider. Een soort van burgemeester als er lastige discussies plaatsvinden.
"Je moet in staat zijn om niet te praten in termen van voor en tegen. Maar veel meer in staat zijn om in democratische termen te bevragen. Zo van: goh welke meningen bestaan er over dit vraagstuk waar jullie zoveel vragen over hebben? Gewoon niet meer op gedragsniveau praten."
Volgens Meijs kunnen docenten die hiermee worstelen een voorbeeld nemen aan de burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam en de overleden voormalige burgemeester van Amsterdam, Eberhard van der Laan: "Dat is wat een docent zou moeten kunnen."
Een slecht voorbeeld zijn sommige debatten in de Tweede Kamer. "Waarbij soms ook haatzaaiende opmerkingen plaatsvinden, gevoed door social media. De jongen mensen leven op social media."

Ook aanslag in Nederland?

Of zo'n aanslag als in Parijs ook in Nederland kan plaatsvinden, is volgens de Utrechtse stichting moeilijk te zeggen, maar het is zeker niet uit te vlakken.
Meijs: "Escalaties hebben we ook in Nederland. Het zou kunnen maar aan de andere kant hebben we fantastisch onderwijs met hele goede docenten die enorm hun best doen een goed beeld te hebben van wie er in de klas zitten en hoe ze in de klas zitten".
Luister hier naar het hele interview met Leon Meijs van de stichting School en Veiligheid

Heb je een tip of opmerking? Stuur ons je nieuws of foto via WhatsApp of mail.