Direct naar artikelinhoud

Onderzoek: ruim een miljard euro aan gezondheidsschade door vervuilde lucht Amsterdam

De schade door luchtvervuiling komt in Amsterdam boven de 1 miljard euro per jaar. Die berekening komt uit een vergelijkende studie naar de kosten van slechte luchtkwaliteit in 432 Europese steden.

Drukte op de ringweg A10.Beeld Getty Images

De studie van onderzoeksbureau CE Delft maakt een inschatting van de gezondheidsschade door fijnstof, ozon en stikstofdioxide. Daarbij gaat het met name om kosten die worden uitgestrooid over de hele samenleving. De onderzoekers hangen onder meer een prijskaartje aan verloren werkdagen door ziekte, de gezondheidszorg die extra nodig is en het verlies aan arbeidskrachten die eerder komen te overlijden als gevolg van luchtvervuiling.

Daarbij gaan de onderzoekers uit van de luchtverontreiniging zoals die in 2018 per stad is gemeten. Ze rekenen de gezondheidsschade om tot een bedrag per hoofd van de bevolking, zodat de steden onderling vergelijkbaar zijn in een ranglijst.

In die rangschikking scoort groot-Amsterdam net iets hoger dan gemiddeld (1276 euro) met een bedrag van 1301 euro per inwoner. Daarmee blijft de stad ver achter bij de top van de ranglijst, die helemaal bestaat uit Noord-Italiaanse en Oost-Europese steden.

3004 euro

In Boekarest was de gezondheidsschade door luchtvervuiling in het onderzochte jaar relatief het grootst, met 3004 euro per inwoner. Het totaal liep daar volgens de onderzoekers op tot boven de 6 miljard. De Roemeense hoofdstad wordt gevolgd door Milaan (2804 euro) en Padua (2455). Warschau (2433) en Bratislava (2168) maken de top vijf compleet.

De onderzoekers concluderen dat in grote, dure steden met een hoge bevolkingsdichtheid de schade als vanzelf snel oploopt door hoge lonen en de inkomsten die wegvallen als arbeidskrachten uit de roulatie raken. In Oost-Europese steden loopt de teller minder snel op, maar daar is duidelijk te merken dat de vervuiling groter is door achterblijvend milieubeleid.

Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van European Public Health Alliance (EPHA), een pressiegroep. EPHA dringt aan op maatregelen tegen luchtvervuiling in steden, zoals schone, elektrische vervoermiddelen of ruimte voor minstens zo schone en lichaamsbeweging bevorderende alternatieven, zoals wandelen en fietsen.

Auto’s

Vandaar ook de nadruk op de schade van luchtvervuiling die voor een belangrijk deel het gevolg is van autoverkeer. Het voelt als een vanzelfsprekendheid dat het aantal auto’s in een stad gelijk opgaat met economische groei, maar uit eerder onderzoek van CE Delft bleek ook dat elke toename van het autoverkeer van 1 procent gepaard gaat met bijna een halve procent hogere kosten voor de samenleving.

Voor Amsterdam heeft het stadsbestuur vorig jaar streng beleid aangekondigd tegen luchtvervuiling. Vanaf 2030 moet al het autoverkeer uitstootvrij zijn. Ook zijn er milieuzones ingesteld voor taxi’s, brommers en bussen. Binnenkort, vanaf 1 november, worden voor het eerst ook oude personenauto’s op diesel geweerd. De eerste vier maanden krijgen ze alleen een waarschuwing als ze rondrijden in het gebied binnen de ringweg A10. Na 1 maart krijgen ze een bekeuring.

Top 10 meeste schade door luchtvervuiling per persoon per jaar

1. Boekarest 3004 euro per inwoner

2. Milaan 2843

3. Padua 2455

4. Warschau 2433

5. Bratislava 2168

6. Venetië 2106

7. Brescia 2106

8. Sofia 2084

9. Turijn 2076

10. München 1984