Verwarrend: Aboutaleb noemt zichzelf toch een salafist

Er wordt gezegd dat er een verschil is tussen radicale moslims en andere moslims. Wie weet is dat zo, maar wat is dan het verschil? Waarin denken de ‘andere’ moslims anders?

Na de moord op Theo van Gogh hoorde ik voortdurend dat we – de boze vrienden van Van Gogh – niet alle moslims over één kam moesten scheren.

Oké – maar welke moslim hoorde dan bij welke groep? Hoe moesten we dat weten? En wat geloofde de ene groep wel en de andere niet?

Ik kwam er niet achter, maar er werd naar voorbeelden verwezen. Ahmed Aboutaleb (toen nog wethouder in Amsterdam) was bijvoorbeeld een vredelievende moslim. Dat namen we onmiddellijk aan, want Aboutaleb was en is een beminnelijk mens. Maar waarin verschilde zijn geloof van dat van een fanatieke moslim?

Fanatieke moslims – die ik toen wel eens interviewde – wilden dat zelf trouwens ook weten, want volgens hen was er maar één uitleg van de Koran mogelijk. Ik vroeg ze naar de consequentie en interpretatie van sommige soera’s waarin staat dat ongelovigen gedood mogen worden. De interpretatie was niet moeilijk, want die soera beduidde dat ongelovigen gedood mochten worden.

Nog steeds weet ik niet waarin gematigde moslims verschillen van andere moslims. Welke teksten worden er bijvoorbeeld afgewezen? En waarom? Om een cliché te gebruiken: wanneer ik zou moeten onderduiken, zou ik dat met een gerust hart bij Aboutaleb doen. Maar waarom? Of denk ik: Ach, die Aboutaleb is geen echte moslim maar net zo moslim als mijn vader hervormd was: op feesten en gedenkdagen.

Het kan best dat de meerderheid van de moslims in Nederland is als Aboutaleb. Maar Aboutaleb noemt zichzelf toch een salafist, en het salafisme staat bekend als radicaal. En dat is verwarrend. Een bericht uit 2015 van de AIVD: ‘Het salafisme is een verzamelnaam voor fundamentalistische stromingen binnen de soennitische islam.’

En – begrijpelijk, maar toch vervelend – aan mijn mailbox merk ik ook niet dat er veel vredelievende moslims zijn. Ik heb destijds niet voor niets ‘lage beveiliging’ gehad, wat ook vervelend was. En wanneer ik – in mijn ogen kritisch – over de islam schreef, kreeg ik meer dan me lief was het verwijt dat ik een fascist en een racist was. Die verwijten kwamen overigens niet van rechts.

Kortom: sinds de moord op Theo van Gogh ben ik nog steeds angstig. Ik heb namelijk geen enkele reden om dat niet te zijn.

Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column. Lees al zijn columns terug in het archief.

Reageren? t.holman@parool.nl