Amper sneeuw rond Kerst wordt trend; skiseizoen korter door temperatuurstijging

Als de opwarming van de aarde niet wordt beperkt zal een kerstvakantie met besneeuwde hellingen steeds zeldzamer worden. Op den duur zal het skiseizoen weken later beginnen en weken eerder eindigen dan tegenwoordig het geval is. Zonder vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zal tegen het einde van de eeuw skiën alleen nog maar gegarandeerd zijn boven de 2500 meter, aldus de wetenschappers in The Cryosphere.

Zelfs als het lukt om de opwarming van de aarde te beperken tot onder de 2 graden Celsius ten opzichte van het pre-industriële tijdperk, zal de omvang van het sneeuwdek in de Alpen in de tweede helft van deze eeuw met circa 30 procent afnemen. Als de concentratie CO2 in de atmosfeer blijft stijgen, kan het sneeuwdek halverwege deze eeuw zijn gehalveerd. Bij aanhoudende toename van de concentratie broeikasgas kan er tegen het eind van deze eeuw 70 procent minder sneeuw liggen in de Alpen.

Meer neerslag

Afgelopen jaar werd in de Alpen de droogste decembermaand geregistreerd in 150 jaar. Terwijl de meeste klimaatmodellen voorspellen dat er in de loop van deze eeuw meer neerslag zal vallen. 'Omdat de temperatuur ook stijgt, krijgen we waarschijnlijk meer regen en niet meer sneeuwval', zegt Christoph Marty van het Instituut voor sneeuw- en lawineonderzoek in Davos. 'De toenemende winterse neerslag zal de gevolgen van de oplopende temperaturen niet kunnen compenseren.'

De onderzoekers baseren hun voorspellingen op computermodellen, waarin de gegevens zijn verwerkt die weerstations tussen 1999 en 2012 hebben verzameld. Met deze data als uitgangspunt hebben ze drie scenario's uitgewerkt: (1) de uitstoot van broeikasgas is gehalveerd in het jaar 2050 en de opwarming blijft onder de 2 graden Celsius, (2) de uitstoot van broeikasgas bereikt zijn hoogtepunt in 2050 en (3) de uitstoot van CO2 blijft ook na 2050 toenemen.

Nauwkeurig

Afhankelijk van het scenario zal het skiseizoen volgens de berekeningen in de laatste decennia van de 21ste eeuw twee weken tot een maand later kunnen beginnen en 1 tot 3 maanden eerder eindigen. Uitgaande van scenario 2 - waarbij de uitstoot van CO2 stijgt tot 2050 - zal de periode waarin op 2000 meter hoogte geskied kan worden, in 2035 met twee weken zijn geslonken. In 2085 zal dat 11 weken zijn. Onder de 1000 meter hoogte zal na 2050 nauwelijks nog sneeuw vallen.

De waarde van deze Zwitserse studie is gelegen in de detaillering, zegt klimaatonderzoeker Rein Haarsma van het KNMI. 'Dit soort studies met computermodellen is eerder gedaan en de resultaten van deze studie zijn in overeenstemming met wat eerder is gevonden. Maar het is voor het eerst dat dit zo gedetailleerd gebeurt. Niet eerder is de afname van de sneeuwval op verschillende hoogten zo nauwkeurig berekend.'

Toerisme

Haarsma spreekt van een grondige studie. 'Ik kon er geen gaten in schieten.' Hij onderschrijft de waarschuwing van de onderzoekers dat bij de voorspellingen rekening moet worden gehouden met een ruime mate van onzekerheid. Niemand weet welk scenario werkelijkheid zal worden. Bovendien leidt niet elk computermodel tot dezelfde uitkomsten. 'Het ene model geeft bijvoorbeeld een sterkere opwarming te zien bij een toename van CO2 dan het andere', aldus Haarsma.

Hoe dan ook zal de wintersport in de Alpen de gevolgen ondervinden, zegt mede-auteur Sebastian Schlögl. 'Veel Alpendorpen zijn afhankelijk van het wintertoerisme. De economie en de samenleving van regio's met dit toerisme zullen eronder lijden.'