Waardoor wordt hyperventilatie veroorzaakt?
"Meestal is stress of spanning de boosdoener. Door de stress ga je dan te snel en oppervlakkig ademen. Dat gebeurt vaak zonder dat je het zelf doorhebt."
Hoe werkt dat dan?
"Door de spanning maakt het lichaam stresshormonen zoals adrenaline aan. Je lijf bereidt zich dan voor om te vechten of vluchten: je gaat sneller ademen en je hart gaat sneller kloppen. Dat is normaal. Maar als die inspanning waar het lichaam zich op voorbereidt vervolgens niet komt, gaat het mis."
Hoe dan?
"Dat is een ingewikkeld verhaal. Door die snelle ademhaling adem je meer koolzuurgas uit en verandert de zuurgraad van je bloed iets. Je lichaam merkt dat op en denkt dat er iets mis is. Dat geeft weer een stressreactie en een nog snellere ademhaling. Je komt terecht in een vicieuze cirkel: je gaat nog meer naar adem happen."
"Die veranderde zuurgraad kan zorgen voor allerlei klachten zoals duizeligheid en tintelingen in vingers, voeten of mond. Soms krijg je door het snelle ademen spierpijn en soms zelfs een druk op de borst. Het kan zelfs voelen als een hartaanval. Dat verergert de stress en wakkert de hyperventilatie weer verder aan."
Adem vijf tellen uit en één tel in. Verleng je uitademing zoveel mogelijk tot je weer normaal ademt.
Wat kun je tegen hyperventilatie doen? In een zakje ademen, toch?
"Dat werd vroeger inderdaad gedaan. Men ging ervan uit dat het teveel aan uitgeademde koolzuurgas weer moest worden ingeademd. Maar inmiddels weten we dat dat toch niet zo handig is."
"Bij hyperventilatie is het zaak om de nadruk te leggen op de uitademing. Doordat hyperventilatie vaak gepaard gaat met benauwdheid, heb je al snel de neiging zoveel en zo diep mogelijk in te ademen. Je vergeet bijna om uit te ademen. Maar daardoor wordt het alleen maar erger."
Hoe doe je dat? De nadruk op de uitademing leggen?
"Adem vijf tellen uit en één tel in. Verleng je uitademing zoveel mogelijk tot je weer normaal ademt. Vraag desnoods hulp aan iemand die je erbij kan coachen."
Wanneer moet je bij hyperventilatie overleggen met de dokter?
"Als je in paniek bent en er niet goed meer zelf uit kunt komen. Maar ook als een beklemd gevoel op de borst hebt, dat niet overgaat of als je denkt dat je benauwdheid niets met hyperventilatie te maken heeft."
Meer informatie: Nederlandse Hyperventilatie Stichting