Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Geopolitiek

Frontex: evenveel bootvluchtelingen via Libië als in 2016

Volgens directeur Leggeri van het Europese grensagentschap moeten EU-lidstaten zich voorbereiden op de komst van mogelijk nog eens 181.000 vluchtelingen uit Libië.

De Libische kustwacht arresteert migranten die per boot de oversteek wagen richting Italië (Foto 5 februari)
De Libische kustwacht arresteert migranten die per boot de oversteek wagen richting Italië (Foto 5 februari) Foto: Hani Amara / Reuters

De EU-lidstaten moeten zich klaarmaken voor een vergelijkbaar aantal bootvluchtelingen dat via Libië komt als vorig jaar. Dat zei Fabrice Leggeri, hoofd van het Europese grensagentschap Frontex woensdag bij de presentatie van de jaarlijkse risico-analyse.

Vorig jaar waagden zo’n 181.000 bootvluchtelingen de gevaarlijke oversteek vanuit Libië over de Middellandse Zee. Sinds het vluchtelingenakkoord tussen Turkije en de EU is het wetteloze Libië het belangrijkste vertrekpunt van bootvluchtelingen uit Afrikaanse landen en het Midden-Oosten.

In totaal staken 382.000 vluchtelingen in 2016 de buitengrenzen van de EU over, voornamelijk via Italië en Griekenland. In vergelijking met de 1,8 miljoen uit 2015 is dat een scherpe daling, die het gevolg is van het akkoord met Turkije.

‘EU moet steun Italië garanderen’

Sinds de val van dictator Gadaffi in 2011 is Libië politiek geïmplodeerd. Momenteel strijden drie regeringen om de macht in het Noord-Afrikaanse land. De regering in Tripoli wordt door de EU-lidstaten en de Verenigde Naties erkend.

Op Europees niveau heerst diepe verdeeldheid over hoe moet worden omgesprongen met de migratie uit Libië. In februari werd er een EU-top aan gewijd op Malta. Daar werd besloten om 200 miljoen euro aan EU-gelden te investeren in de Libische kustwacht. Ook is het plan om meer te investeren in de landen waar veel vluchtelingen vandaan komen.

Volgens Leggeri werken deze maatregelen echter alleen op de middellange en lange termijn, en moet de EU ook steun aan Italië garanderen.

Kritiek op steun aan Libische regering

EU-correspondent Stephane Alonso interviewde begin februari Gerald Knaus, die bekend staat als de architect van de Turkije-deal. Knaus noemt de verantwoordelijkheid bij Libië neerleggen een “gevaarlijke fantasie.” Eerder sprak Arjen Hehenkamp, de directeur van Artsen Zonder Grenzen, ook al van “gevaarlijke fictie”.

Lees het interview met Knaus: ‘Mikken op Libië is gevaarlijke fantasie’

Frontex werkt ook mee aan het terugsturen van migranten uit landen die niet bij de EU horen. In 2016 waren dat er 176.000 - grofweg evenveel als in 2015.

In 2016 verdronken meer dan 4.500 migranten tijdens een poging de Middellandse Zee over te steken, aldus de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Dat aantal lag in 2015 op 3.771. Sinds het begin van dit jaar zijn er naar schatting 258 vluchtelingen tijdens de overtocht verdronken.