nieuws
Gedragsdeskundige: 'Mensen moeten snappen wáárom ze een mondkapje dragen'
Er ging een flinke discussie aan vooraf, maar sinds deze week is er dan toch het dringende advies om in publieke ruimtes een mondkapje te dragen. Maar gaat men dat mondkapje nu dan wel opzetten? Dat ligt aan een heleboel factoren, weet gedragsdeskundige bij de Erasmus Universiteit Martine Bouman. "Mensen moeten begrijpen wat het effect van zo'n mondkapje is."
Volgens Bouman is het namelijk nodig dat mensen gemotiveerd een mondkapje dragen. "Dan is het gemakkelijker om vol te houden." Daarvoor moeten mensen weten waarom het nodig is dat zij een mondkapje dragen, legt de hoogleraar uit. Dat is alleen nog even lastig, want een goede wetenschappelijke onderbouwing voor het dragen van mondkapjes mist nog.
Geen tijd
"Er zijn nog niet echt onderzoeken die duidelijk aangeven dat mondkapjes een groot genoeg effect hebben om het verplicht te stellen", weet Bouman. "We zitten nu in een crisissituatie, waarin acute besluiten moeten worden gemaakt. Vergelijk het met veiligheidsgordels in de auto: er is ontzettend veel tijd overheen gegaan voordat mensen consistent een gordel omdeden. Die tijd is er nu niet. Er is geen tijd om alle voor- en nadelen af te wegen voordat er een beslissing wordt gemaakt."
In het geval van de mondkapjes is ook nog onduidelijk hoeveel het uithaalt. "Er is geen sluitend bewijs dat mondkapjes helpen in de strijd tegen corona, maar het kan zeker geen kwaad."
Het dragen van mondkapjes is volgens Bouman een ingrijpende verandering, waarbij het belangrijk is dat mensen zelf moeten kiezen voor zo'n mondkapje: "Mensen die vrijwillig een mondkapje dragen, houden meer afstand. Anderen die iemand met mondkapje zien houden op hun beurt ook weer meer afstand."
Grote invloed
Hoe meer mensen een mondkapje dragen, hoe meer anderen het op hun beurt ook weer opzetten. "Als iedereen een mondkapje draagt, vergroot dat het draagvlak. Dan kijken mensen je niet meer aan als jij als enige met mondkapje rondloopt. En als rolmodellen als Bekende Nederlanders er een opzetten, kan dat ook een grote invloed hebben."
De grootste gedragsveranderingen worden volgens Bouman bereikt, wanneer de 'kunnen, kennen, willen en mogen' in orde zijn. "Een combinatie van zaken is het. Mensen moeten begrijpen wat het effect van een mondkapje is, ze moeten het mondkapje goed kunnen dragen, het mondkapje wíllen dragen en zoveel mogelijk mensen moeten het gaan doen."
Overigens moet het mondkapje wel góed gedragen worden. "Het lijkt heel simpel, maar als je het niet goed draagt, kun je bij wijze van spreken sneller besmet worden. Als je met je handen aan je mondkapje zit bijvoorbeeld."
