Moet jij vaak 's nachts werken? Dan ben je waarschijnlijk vaker grieperig of verkouden dan collega's die alleen overdag hoeven te werken. In een onderzoek onder honderden zorgmedewerkers hadden nachtwerkers zelfs 20 procent vaker last van griepklachten.
Vooral slecht slapen breekt de nachtwerkers op, blijkt uit het onderzoek van RIVM-onderzoeker Bette Loef, die gisteren promoveerde op dit onderwerp.
Tijdens het onderzoek hielden zo'n 600 zorgmedewerkers een half jaar lang dagelijks in een app bij of ze last hadden van griep- of luchtwegklachten. Dat bleek bij nachtwerkers vaker het geval. Zij zouden beter beschermd moeten worden tegen de negatieve effecten van hun werktijden, zegt Loef.
Nachtwerkers goed beschermen
Zeker in de coronacrisis is dat belangrijk. Zorgmedewerkers moeten harder werken dan ooit en lopen bovendien op hun werk het gevaar in aanraking te komen met het coronavirus.
Hoewel het onderzoek van Loef vóór de corona-uitbraak werd uitgevoerd, zijn er volgens Loef zeker parallellen tussen corona en de klachten die onderzocht zijn, zoals koorts en verkoudheid.
"Het is nu heel belangrijk om nachtwerkers goed te beschermen", zegt Loef. "Dan bedoel ik niet alleen fysiek, met mondkapjes en dergelijke, maar ook in hun eigen gezondheid. Ze moeten genoeg tijd krijgen om te herstellen en uit te rusten. En het is belangrijk dat zij goed kunnen slapen en gezond kunnen blijven."
Minder uitgerust
In het onderzoek werd ook gekeken naar het slaap-, eet- en beweegpatroon van de medewerkers.
Bette Loef: "We zagen bij mensen die nachtdiensten werken dat de ervaren kwaliteit van hun slaap een stuk slechter is. Ze voelen zich dus minder uitgerust, terwijl ze gemiddeld niet mínder slapen."
Dat komt ook doordat het slaappatroon van nachtwerkers anders is, zegt de onderzoeker: "Als iemand bijvoorbeeld een week met veel nachtdiensten heeft, ontstaat er een slaaptekort. Mensen proberen dat dat te compenseren door voor of na die week extra veel te slapen. Maar een regelmatig slaappatroon is beter voor je lichaam."
Eten in ruststand
Opvallend genoeg eten nachtwerkers niet heel anders dan mensen die overdag werken. "We hadden verwacht dat mensen bij een nachtdienst vaker ongezond zouden eten, maar we zien daarin eigenlijk weinig verschil", legt Loef uit. "De timing van het eten is waarschijnlijk een belangrijkere factor: als je 's nachts eet, terwijl je lichaam eigenlijk in een ruststand staat, is het lastiger om die voeding te verwerken."
Die afwijkende slaap- en eetpatronen hebben mogelijk een groot effect op je lichaam, waardoor je gevoeliger bent voor infecties. Loef: "Het is bekend dat nachtwerk kan zorgen voor onder meer hart- en vaatziekten, suikerziekte en slaapproblemen, dit onderzoek laat zien dat dit mogelijk ook voor infectieziektes als griep geldt."
Rooster met nachtwerk is nooit gezond
Er moet dus meer rekening worden gehouden met de gezondheid van nachtwerkers, vindt Loef. "Een rooster met nachtwerk is nooit gezond, maar je kunt proberen de negatieve effecten van nachtwerk te beperken. Bijvoorbeeld door te zorgen voor genoeg rust tussen de diensten, en door niet teveel nachtdiensten achter elkaar te werken."
