Heeft rechter lot van Joe Biden bezegeld? Beslissing kan tienduizenden stemmen kosten in cruciale swingstaat

Pennsylvania werkt bij het stemmen per post met een systeem van twee enveloppes. Kiezers die hun ingevulde stembrief willen terugsturen naar het kiesbureau, moeten die eerst in een ‘geheime enveloppe' steken zonder enige identificatie, en die moet dan weer in de gewone, gehandtekende enveloppe die de postbus in gaat. De ambtenaren die de brief ontvangen, controleren eerst of de kiezersgegevens op de buitenste enveloppe geldig zijn, en leggen de andere enveloppe dan apart. Zo is de anonimiteit van elke stem gegarandeerd.

Maar niet elke kiezer denkt aan die twee stappen en sommigen sturen hun stembrief slechts in één enveloppe terug. In de meeste andere staten die hetzelfde systeem hanteren, worden die kiezers opgebeld om hun ‘fout' dan nog recht te zetten, of worden de formulieren toch gewoon aanvaard als er voor de rest niets mis mee is.

Ongeldig

Maar niet zo in Pennsylvania: daar besliste een rechter vorige week op vraag van de Republikeinse partij dat de fout geposte stembrieven genegeerd moeten worden omdat ze ongeldig zijn. Het ministerie van Binnenlandse Zaken van de staat had eerder geadviseerd de brieven wel te aanvaarden, zoals bij de voorverkiezingen dit voorjaar ook gewoon het geval was.

Om hoeveel stembrieven het uiteindelijk zal gaan, is op dit moment onmogelijk te zeggen, aangezien het dit jaar voor het eerst is dat elke inwoner per post kan stemmen. Hoeveel mensen dat effectief zullen doen, is nog koffiedik kijken. Maar aangezien verwacht wordt dat er veel meer Democratische kiezers per post zullen stemmen dan Republikeinse, kan de beslissing vooral in het nadeel van Joe Biden spelen.

‘Electorale chaos zoals in 2000 in Florida’

Kiesambtenaren in de grootste stad in de staat, Philadelphia, waarschuwden gisteren in een brief aan de leiders van het staatsparlement voor “electorale chaos” door de beslissing van de rechter met mogelijk “tienduizenden verloren stemmen”. 

Zij vrezen voor “zware juridische gevolgen die we niet meer hebben gezien sinds Florida in het jaar 2000". In die staat werd er dat jaar een wekenlang gevecht voor de rechtbanken uitgevochten: omdat het verschil tussen Al Gore en George W. Bush er zo klein was, haalden beide kampen alles uit de kast om zoveel mogelijk kiesbrieven van de tegenstander ongeldig te laten verklaren. Bush won uiteindelijk met 537 stemmen verschil op 6 miljoen.

Cruciaal

Zo nipt zal het dit jaar allicht niet worden in Pennsylvania, maar het belang van de swing state kan niet onderschat worden: met 20 kiesmannen is het een van de grotere staten die beslissend zal zijn voor het presidentschap. Wie dat als geen ander weet is Hillary Clinton. De Democrate verloor er vier jaar geleden tot verrassing en afgrijzen van haar partijgenoten bijzonder nipt van Donald Trump. Met amper 40.000 stemmen verschil op een totaal van 6 miljoen zag Clinton de volledige 20 kiesmannen aan haar neus voorbij gaan, en dat in een staat die al sinds 1992 Democratisch had gestemd. 

Voor Biden is Pennsylvania terugwinnen dan ook cruciaal in zijn strategie. In de peilingen heeft de Democraat er gemiddeld vier procentpunt voorsprong op Trump, en zijn campagneteam zet alles op alles om die voorsprong tot 3 november te maximaliseren. 

Weken wachten op resultaat

Anderzijds nam dezelfde rechter vorige week donderdag wel een aantal andere voor de Democraten positieve beslissingen. Zo is de kandidatuur van de Green Party geweigerd, waardoor Biden mogelijk op extra stemmen kan rekenen. Ook is de deadline voor het stemmen per post verlengd en mogen kiesbrieven nu tot en met 6 november bezorgd worden. 

Die beslissing kan maken dat duizenden stemformulier net wél zullen meetellen de anders weggegooid zouden worden. Tegelijkertijd betekent dat dat de uiteindelijke uitslag mogelijk dagen of zelfs weken op zich zal laten wachten, tot alle stemformulieren zijn aangekomen en geteld. Dat telproces mag wettelijk gezien pas op de dag van de verkiezingen zelf beginnen, ook al zijn er tegen dan honderdduizenden formulieren per post toegekomen.