Direct naar artikelinhoud
NieuwsVerenigde Staten

Minister van Justitie VS wil ‘socialistische’ betogers agressief gaan vervolgen

De Amerikaanse minister van Justitie wil rellende betogers agressief gaan vervolgen. The Wall Street Journal schrijft woensdag dat hij de demonstranten onder meer wil beschuldigen van samenzwering tegen de staat, een zeer zeldzame aanklacht in de VS. 

William (Bill) Barr, de Amerikaanse minister van Justitie.Beeld AFP

Het is een nieuwe stap in Bill Barrs kruistocht tegen links activisme, die samenvalt met Donald Trumps herverkiezingscampagne rond het thema law and order. De zware aanklacht moet werken als afschrikmiddel tegen gewelddadige betogingen in de opmaat naar de presidentsverkiezingen in november. Barr zou dit vorige week gezegd hebben in een telefonische conferentie met aanklagers uit het hele land.

Het nieuwe vervolgbeleid is slechts één van de onthullingen die wijzen op een steeds hardere opstelling van de federale overheid. Barr zou ook hebben laten onderzoeken of de burgemeester van Seattle in staat van beschuldiging kon worden gesteld, omdat zij deze zomer zou hebben toegelaten dat anarchisten een ‘politievrije’ zone in de stad konden creëren.

In een onthulling van The Washington Post viel te lezen dat het ministerie van Defensie op 1 juni bij de ontruiming van Lafayette Square in Washington D.C. een wapen had willen gebruiken dat betogers het gevoel zou geven dat hun huid brandt. Deze zogeheten hittestraal werd ontwikkeld voor gebruik in Irak en Afghanistan, maar was nog nooit operationeel.

Samenzwering en acuut gevaar

De aanklacht die Barr wil gebruiken om gewelddadige betogers te vervolgen heet in het Amerikaanse strafrecht sedition. Een Nederlandse vertaling hiervan zou neerkomen op ‘misdrijven tegen de veiligheid van de staat’. Om iemand daarvoor te kunnen veroordelen, moet worden bewezen dat de verdachte een samenzwering op touw heeft gezet om overheidsfunctionarissen aan te vallen, en dat daarbij een acuut gevaar dreigt.

Rond de Black Lives Matter-demonstraties in de VS zijn, met name in Portland en Seattle, de afgelopen maanden tweehonderd mensen opgepakt die worden verdacht van brandstichting, geweld tegen agenten en verzet tegen arrestatie. Veel van hen zijn vervolgens weer vrijgelaten. Er zijn een paar relschoppers veroordeeld tot lichte straffen.

In Portland worden nog elke avond marsen georganiseerd, die vaak uitlopen op confrontaties met de politie. Voorafgaand aan de mars wordt de tactiek door de demonstranten heel globaal doorgenomen, maar van een stevige structuur is geen sprake, zo lijkt het. Door het eigenwijze karakter van de meer anarchistische deelnemers is de besluitvorming weinig efficiënt, zo was onlangs in Portland te zien en te horen.

Barr, een lid van de conservatieve katholieke eliteorganisatie Opus Dei, zei eerder deze week in een interview met journalisten in Chicago dat de VS ‘onomkeerbaar op het socialistische pad belanden’ als Trump niet wordt herkozen. ‘Ons land staat voor een duidelijke tweesprong.’

Hij erkende dat hij als minister van Justitie ‘geacht wordt zich verre te houden van de politiek’. Maar dat definieerde hij als: niet meegaan op verkiezingscampagne.

Barr vindt dat links verantwoordelijk is voor wat in zijn ogen de morele neergang van de VS is. In november verklaarde hij dat links de rechtsstaat bedreigt, ‘met een bandeloze tactiek van verbrande aarde’. Over rechts-extremisme spreekt hij zich veel minder uit.

Unitaire regering

Woensdag zei Barr in een speech voor een conservatieve privé-universiteit in Michigan dat de uitvoerende macht (hij dus) ‘zo goed als ongelimiteerde beslissingsbevoegdheid’ heeft om iemand al dan niet te vervolgen. Ook zei hij dat zijn aanklagers, vaak apolitieke carrière-juristen, zich daarbij moeten schikken naar zijn opdrachten. Het idee dat zijn ondergeschikten de agenda zouden mogen bepalen ‘is misschien een leuke filosofie voor een montessorikleuterschool, maar dat werkt zo niet in een federale organisatie’.

Barr, die heilig gelooft in een ‘unitaire regering’, waarbij iedereen met één mond praat – namelijk de mond van de hoogste baas, de president -, bekritiseerde zijn ambtenaren hevig, kennelijk omdat hij vindt dat ze zich niet genoeg naar hem voegen. Barr heeft de afgelopen maanden tot twee keer toe ingegrepen in rechtszaken tegen vrienden van Trump, namelijk Mike Flynn en Roger Stone. Dat leidde tot een soepeler behandeling van beide mannen door het OM.

Ook claimde Barr woensdagavond gehoorzaamheid van FBI-agenten. ‘Die mensen zijn agenten van de minister van Justitie’, van hemzelf dus, zei Barr. ‘Ik bedoel dat niet om mezelf belangrijk te maken. Maar dat is nou eenmaal de keten van autoriteit en legitimiteit op het ministerie van Justitie.’

Ontruiming van Lafayette Square

Barr wordt ook gezien als de man die opdracht gaf voor de ontruiming van Lafayette Square, op 1 juni voor het Witte Huis. Nu heeft de Washingtonse aanvoerder van de Nationale Garde die daar ook aanwezig was, Adam DeMarco, zich als klokkenluider gemeld. Hij zegt dat het Pentagon overwoog een hittestraal in te zetten tegen de betogers, en een akoestisch wapen. Beide niet-dodelijke middelen om menigten uiteen te jagen bleken echter niet voorhanden, schrijft The Washington Post, op basis van een verklaring die DeMarco aan volksvertegenwoordigers zou hebben afgelegd.

Ook zegt DeMarco dat er aan de ontruiming van het plein door federale agenten geen waarschuwing vooraf ging, zoals wettelijk verplicht is. Nadat het plein was leeggeveegd, poseerde Trump met een bijbel voor de aan het plein gelegen kerk, waarin die avond daarvoor brand was gesticht (het vuur werd snel geblust).