Twee derde van de dierenpopulatie is verdwenen – en dat is ook slecht nieuws voor de mens
Het aantal dieren neemt razendsnel af, waarschuwt het Wereld Natuur Fonds donderdag. Door toedoen van de mens staat de natuur onder grote druk, en dat is ook slecht voor de mens zelf.
Gemiddeld twee derde van de populatieomvang van zoogdieren, vogels, amfibieën, insecten en vissen is in de afgelopen vijftig jaar verdwenen, blijkt uit het tweejaarlijkse Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds dat donderdag verschijnt. Voor dieren die leven in of bij zoetwater is de afname zelfs 84 procent, en in tropische gebieden in Midden- en Zuid-Amerika lopen de populaties met 94 procent dramatisch in omvang terug.
Nooit eerder ging de achteruitgang zo snel als nu, en dat kan desastreuze gevolgen hebben, waarschuwen de 130 wetenschappers die aan het rapport hebben gewerkt. Met ontbossing voor landbouw neemt de mens domweg te veel ruimte van dieren in. Daarnaast zorgen overbevissing en illegale handel in diersoorten voor de afname. De makers van het rapport wijzen erop dat dezelfde oorzaken worden genoemd voor de opkomst van pandemieën zoals de huidige verspreiding van Covid-19.
Dat het slecht gaat met de natuur weten we al veel langer. Het is niet eens voorpaginanieuws meer. Sinds de industriële revolutie zijn bossen gekapt, graslanden en wetlands, stukken poolijs gesmolten, rivieren en oceanen vervuild. Driekwart van het ijsvrije landoppervlak is door menselijk activiteit aanzienlijk veranderd en 85 procent van de moerassen is verdwenen. Door de aantasting van ecosystemen komt ook het welzijn van de mens in gevaar.
“We weten dat het niet goed gaat met de natuur. De klimaatverandering, het schokkende verlies aan biodiversiteit en verwoestende pandemieën geven ons een duidelijk signaal”, reageert directeur Kirsten Schuijt van WNF Nederland. “Het is tijd om onze verstoorde relatie met de natuur te herstellen en gelukkig hebben we die kans nog.”
Dat vraagt dan wel om drastische ingrepen, zo berekende het Internationaal Instituut voor Toegepaste Systeemanalyse (Iiasa), als onderdeel van het Living Planet Report. Een van de zes knoppen waaraan Iiasa wil draaien is de gigantische verspilling van voedsel. Liefst een derde van het voedsel dat wereldwijd wordt geproduceerd wordt niet opgegeten. Ook minder en duurzame energie en duurzamer consumeren helpen, zegt Schuijt. “Dit is iets waar we allemaal een bijdrage aan kunnen leveren. Van overheden tot mensen thuis.”
Herstelplan zoetwater
Omdat zoetwater essentieel is voor het leven op land, komt het WNF met een herstelplan in zes stappen:
1. Laat rivieren hun natuurlijke stroming behouden (dus obstakels weg)
2. Verminder vervuiling
3. Bescherm cruciale watergebieden
4. Stop niet-duurzame visserij en zandwinning
5. Ga invasieve soorten tegen
6. Herstel de verbinding van riviersystemen
Lees ook:
De Nederlandse natuur is er slecht aan toe. Nog steeds.
De Nederlandse natuur staat er slecht voor, blijkt uit een omvangrijk onderzoek.
Er is nog hoop voor bedreigde soorten, maar dat vraagt nogal wat
Als we onze samenleving zo reorganiseren dat duurzaamheid de norm is, valt de neergaande lijn van de biodiversiteit nog om te buigen.
Een miljoen dier- en plantsoorten minder. Hoe erg is dat?
Een miljoen dier- en plantsoorten wordt met uitsterven bedreigd, concludeert Ipbes. Hoe erg is dat? Volgens deskundigen is dat zowel in ecologische als in ethische zin zeer zorgelijk.