Enorme droogte bedreigt Hoorn van Afrika

Als het goed is, als de lange regens komen als ze moeten komen, dan leven de kleine boeren van oogst naar oogst. Dan verbouwen ze hun maïs, tarwe of tef, een inheemse graansoort. Dat verkopen ze dan, net als de melk van hun vee, en daarmee kunnen ze het net redden tot de volgende oogst.

,,Maar als de regens niet goed genoeg zijn, als er niks te oogsten valt in oktober of november, dan gaat het mis'', zegt Marijke Twerda van het Rode Kruis. Ze werkt al meer dan twintig jaar in Ethiopië, Kenia en Somalië, en ze heeft dit al vaker gezien: ,,Mensen kunnen hier niet goed van herstellen.''

Vanuit de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba vertelt ze over de telefoon over de regio's die nu zo lijden onder het gebrek aan regen. Het gaat om Afar, Oromia en Somali, waarvan de laatste twee grenzen aan Kenia en Somalië. ,,We hebben het hier over veertig procent van het Ethiopische land.''

Ze was er onlangs nog en zag er het gezicht van de honger. Magere koeien, magere kamelen, te uitgemergeld om nog melk te geven, en mensen die maar zitten te zitten in de schaduw van een boom. Ze doen niks, ze hangen, ze wachten, op niks. ,,Dat doet honger met je. Je wordt lam, lamlendig. Je kunt niks meer, terwijl je vaak wel tien kilometer verderop water moet halen met een kind op je rug. Je wordt gevoelig voor ziektes. Je krijgt diarree, malaria, ziektes waaraan je dood kunt gaan. Maar je gaat dus eigenlijk dood aan de honger.''

Gevoelig
Het rare is dat niemand in Ethiopië rept over een hongersnood. Het is een woord dat officiële mensen niet in de mond nemen. Het is het Ethiopische f-woord, zegt Twerda, met de f van famine (Engels voor hongersnood). ,,Daar zijn ze hier heel gevoelig voor. Het heeft een bepaalde klank, een negatieve klank, en er wordt ook een bepaalde actie bij verwacht. Ze willen af van dat zielige imago. Daarom hebben ze het altijd over 'extreme droogte'.''

Dat betekent overigens niet dat de overheid niks doet. Ze doet juist heel veel, zegt Twerda. ,,Er zijn grote infrastructurele projecten stopgezet om geld vrij te maken voor hulp. Maar het is gewoon niet genoeg.''

Volgens het Rode Kruis is er nu dertien miljoen euro nodig voor onmiddellijke hulp, voor de komende zes tot acht maanden. Met dit geld kan worden gezorgd dat de mensen kunnen aansterken. ,,Het gaat dan puur om bijvoeding, met name voor kinderen onder de vijf jaar en vrouwen die borstvoeding geven. We geven ze pap van maïs, soja en olie, een soort dikke Brinta, vol koolhydraten. Hiermee moeten ze de volgende oogst kunnen halen, in juli of augustus.''

Maar dan moet het dit jaar wél gaan regenen. ,,Ik schat de kans daarop fifty-fifty'', zegt Twerda.