Terug naar de krant

De rijke witte vrouw ontwikkelt een obsessie voor haar zwarte oppas

Leeslijst recensie

Kiley Reid Het succesdebuut van Reid, over een zwarte kinderoppas, is een vlotte vertelling die speels de onzin en hypocrisie van de progressieve klasse bekritiseert. Wokeness en antiracistische politieke opvattingen zijn hier valuta in het bereiken van status.

Leeslijst

Emira Tucker staat op een feestje wanneer haar oppasadres belt. Een noodgeval, kan ze even op de driejarige dochter komen passen? Gedwongen door haar lege portemonnee neemt ze het meisje mee naar de dure buurtwinkel om haar een uurtje te vermaken. Daar komt een beveiliger op haar af. Een klant zat het niet lekker dat een schaars geklede zwarte vrouw met een wit kindje op pad is, en heeft alarm geslagen. De beveiliger vermoedt kidnapping.

Het incident loopt met een sisser af; Emira haalt de vader erbij, ‘een oude witte man, dus daar voelen we ons allemaal vast een stuk beter bij’. Moeder Alix Chamberlain voelt zich echter zo schuldig over het incident, dat ze een obsessie voor Emira ontwikkelt. Waar Alix voorheen geen minuut de tijd nam om Emira te leren kennen, stort ze zich nu op haar. Ineens is Emira het hoogtepunt van haar dag. Alix is verslaafd aan het stiekem checken van Emira’s telefoon, wat leidt tot onbeholpen Google-zoekopdrachten als: ‘Is Childish Gambino een persoon of een band? Hoe spreek je SZA uit?’

Zo’n leuke leeftijd, het romandebuut van de Amerikaanse Kiley Reid (1987) is een vlotte vertelling, die speels de onzin en hypocrisie van de progressieve klasse bekritiseert, waarin wokeness en antiracistische politieke opvattingen valuta zijn in het bereiken van status. De witte personages zien zichzelf als wereldverbeteraars, en het is juist die overtuiging die Emira de pas afsnijdt. Alix en Emira’s vriend Kelley denken te weten wat het beste voor haar is, pushen haar om andere keuzes te maken. Wat ze niet zien, is dat Emira vooral worstelt met economische problemen: het vinden van een betaalbare woning, een zorgverzekering en een vaste baan, zekerheden die haar zwarte leeftijdsgenoten een voor een wel voor elkaar krijgen. Reid toont dat het verlangen naar puurheid de strijd tegen systemisch racisme eerder in de weg staat dan helpt, en dat die puurheid net zo goed eigenbelang is. In hun drang naar morele zuiverheid zien de personages de grotere structuren die racisme in stand houden over het hoofd.

Laat je niet afstoten door de afzichtelijke Sophie Kinsella-achtige cover. In wezen is deze roman een klassieke zedenschets, inclusief 19de-eeuwse plottwist die net een haar voorbij het domein van het geloofwaardige schiet. Maar echt satirisch is Zo’n leuke leeftijd niet, en dat is in dit geval een kwaliteit. Hoewel vooral Alix soms flaters slaat, zijn de personages moreel gelaagd, en de kritiek ligt er nooit te dik bovenop.

De setting is dan weer extreem hedendaags, met flitsende, soms nauwelijks te volgen chatgesprekken tussen Emira en haar vriendinnen, referenties aan pop en sociale media en het huidige racismedebat. Dit contrast, tussen historisch genre en eigentijdse sfeer, botst prettig.

Het proza – in frisse vertaling – heeft niettemin een storend hoog bestsellergehalte. Stilistisch krijgt het boek weinig tijd om zich te verdiepen. De beschrijvingen van de handelingen zijn hoekig, de lichaamsreacties die emoties moeten suggereren doorzichtig. Het leest als weer zo’n boek uit de anglofone literatuurfabriek, wat gezien de evenwichtige behandeling van het onderwerp een tegenvaller is. Als Reid in haar stijl meer oorspronkelijkheid kan vinden, heeft ze het in zich de nieuwe Amerikaanse klassieker te schrijven.

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 21 augustus 2020.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in