Terug naar de krant

Serie ‘Immigration Nation’ toont de horror van immigratie in de VS

Leeslijst recensie series

Documentaire Wanhopige ouders zonder hun kinderen tegenover nonchalante agenten. De serie Immigration Nation toont hoe de Amerikaanse immigratiedienst ICE werkt.

Leeslijst

‘Het is een baan en iemand moet het doen. Dus.. die iemand ben jij.” Agent Judy van de Amerikaanse immigratiedienst ICE zegt het koeltjes. Emoties, legt ze daarna uit, moet je leren scheiden van het werk.

Even daarvoor heeft Judy met haar team een illegale immigrant opgepakt bij het keurige appartement in New York waar hij woont met zijn gezin. In de hal die gemoedelijk vol met planten staat, mag hij afscheid nemen van zijn vrouw en dochtertje.

„We zijn allemaal ouders, in mijn team. We houden altijd rekening met het gezin”, zegt Judy later in de auto. Het hartverscheurend gehuil van het meisje als haar vader wordt meegenomen, ligt nog vers in het geheugen. Het maakt haar woorden hol.

‘Het is een baan en iemand moet het doen’. Je hoort het vaak in Immigration Nation, een documentaireserie over het Amerikaanse immigratiesysteem die nu op Netflix staat.

Nazi of racist

Van 2017 tot 2019 kregen documentairemakers Christina Clusiau en Shaul Schwarz opmerkelijk ruime toegang tot de Immigration & Customs Enforcement (ICE). Het door velen vervloekte overheidsorgaan was de laatste jaren in het nieuws vanwege razzia’s, waarbij in een keer tientallen illegalen werden opgepakt, en het scheiden van ouders en kinderen bij de zuidelijke grens.

Lees ook In VS worden migrantengezinnen uiteengerukt
Migranten bij de El Chaparral grensovergang bij Mexicaans Tijuana in mei van dit jaar.

„Om ons nazi of racist te noemen, is gewoon dom”, zegt Scott, plaatsvervangend hoofd van het ICE-bureau in New York. „We kiezen geen mensen op basis van ras, kleur, religie. We zoeken gewoon naar mensen die uit te zetten zijn.” Dat hij eerder grinnikend een ‘motiverend’ filmpje maakte voor zijn agenten van de enige arrestant die ze tot dat moment hebben binnengebracht – een angstig kijkende man in een lege, ijskoude witte cel die uit wanhoop z’n hoofd tegen de muur bonkt – doet nogal wat af aan deze uitspraak.

Daarnaast is Scott uitermate in z’n nopjes als hij later op de avond de ‘doelen’ telt die zijn agenten hebben gehaald. De witte cel zit vol doodsbange mannen die zijn weggerukt van hun families of een toekomst in hun thuisland niet zeker zijn. Het is een baan en iemand moet het doen.

Ogen glinsteren

Uit de serie blijkt dat ook het openbreken van een voordeur of onder valse voorwendselen een appartement betreden onderdeel van het werk is. Wanneer Judy en haar team door een overrompelde man een appartementje worden binnengelaten waarin zeker vijf mannen wonen, weigeren ze te vertrekken. „Je hebt ons vrijwillig binnengelaten.”

Als Judy beseft dat ze veel meer mannen kunnen inrekenen dan enkel hun ‘target’, gaan haar ogen glinsteren. Collaterals, noemen ze de welkome bijvangst.

Het zijn scènes waarbij je je afvraagt waarom de overheid de filmers heeft toegelaten tot de eerder zo gesloten ICE. Dat beseften de autoriteiten zich ook achteraf: tevergeefs is geprobeerd publicatie tegen te houden en scènes te laten verwijderen.

ICE is een overheidsorgaan – en dat maakt de dienst zo veranderlijk als het Witte Huis. Met het aantreden van president Trump verschoof het doel van de ICE van ‘zwaar criminele illegalen’ naar min of meer ‘iedereen’. „Is iedereen binnen ICE slecht? Nee”, zegt mensenrechtenadvocaat Becca Heller in de eerste aflevering. „Doet ICE als instantie vreselijke dingen onder Trump? Ja. Is dat de schuld van individuen binnen ICE? Nee.”

Omdat ICE als overheidsinstantie zo is ontwikkeld dat niemand, behalve een paar topmensen, echt verantwoordelijk is voor het systeem, doen al deze mensen „gewoon hun werk”, zoals agenten keer op keer aan de camera vertellen. „Hierdoor lijkt wat ze dagelijks doen gerechtvaardigd”, zegt advocaat Heller. „Maar als je al die mensen optelt die ‘hun werk doen’, wordt het een absurd, terroriserend systeem.”

Wanhopige vaders

Het effect dat dit systeem heeft op de vele vaak hardwerkende, ongedocumenteerde individuen in de VS, komt ook uitvoerig aan de orde in Immigration Nation. Pijnlijk zijn de interviews met wanhopige vaders die niet weten waar hun kinderen zijn en van angst verlamde immigranten die amper de straat op durven. Zeker naast de haast nonchalante manier waarop de ICE-agenten hun werk doen.

Lees ook Tiger King is een krankzinnige freakshow met tijgers
Joe Exotic met een van zijn tijgers in 'Tiger King'.

Het maakt de schurende serie Immigration Nation geen gemakkelijke zit. En een hit als de serie Tiger King zal het niet worden. Al zou dit eigenlijk wel moeten.

Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 20 augustus 2020.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in