Wat is blaasontsteking eigenlijk?
"Een blaasontsteking is een ontsteking van het slijmvlies dat de binnenkant van de blaas bekleedt. De infectie wordt veroorzaakt door een bacterie."
Het komt dus niet door kou of tocht?
"Nee. Dat is een fabel. Meestal wordt een blaasontsteking veroorzaakt door een darmbacterie."
Hoe komt een darmbacterie in de blaas terecht?
"Dat komt door de vrouwelijke lichaamsbouw: bij vrouwen is de urinebuis veel korter dan bij mannen. Daardoor bereiken bacteriën de blaas veel sneller. Ook de afstand tussen anus en plasbuis is veel kleiner. Bacteriën die zich rond de anus bevinden komen zo makkelijker terecht in de omgeving van de urinebuis."
Cranberrysap of -capsules zorgen ervoor dat bacteriën niet aan de blaaswand hechten en dus geen blaasontsteking kunnen veroorzaken.
Valt zo'n darmbacterie op de verkeerde plek te voorkomen? Bijvoorbeeld met een betere hygiëne?
"Het heeft lang niet altijd met een slechte hygiëne te maken. Na de overgang hebben vrouwen er bijvoorbeeld vaker last van doordat de conditie van de slijmvliezen van vagina en urinebuis afneemt. Daardoor kunnen bacteriën makkelijker binnenkomen. Bovendien wordt het slijmvlies dunner, waardoor het sneller geïrriteerd raakt."
"Ook de manier waarop je na het plassen afveegt zou het risico kunnen vergroten. Veeg altijd van voor naar achteren. Daarmee voorkom je dat bacteriën uit de anus in contact komen met de plasbuis."
Een onbehandelde blaasontsteking kan 'opstijgen' en een nierbekkenontsteking of zelfs nierschade veroorzaken.
Hoe kan het dat we er op vakantie vaak meer last van hebben?
"Dat heeft meerdere oorzaken. Seks is bijvoorbeeld een grote risicofactor voor het krijgen van blaasontsteking. Dat we op vakantie vaker blaasontsteking krijgen, zou kunnen komen doordat we dan vaker vrijen. Direct erna naar het toilet gaan om de blaas goed leeg te plassen verkleint waarschijnlijk het risico."
"Over leegplassen gesproken: veel vrouwen hangen boven een campingtoilet wanneer ze moeten plassen. Op zich is daar niks mis mee, als je maar wél de hele blaas leegt. Als er urine als stilstaand water in de blaas achterblijft, is de kans groter dat bacteriën zich vermenigvuldigen en problemen veroorzaken."
"Een derde reden dat we er tijdens de vakantie vaker last van hebben, is dat obstipatie dan ook vaker voorkomt. Ook dat verhoogt het risico op blaasontsteking, omdat er meer ontlasting, dus meer darmbacteriën, in de buik aanwezig zijn. En omdat een heel volle darm het volledig uitplassen kan bemoeilijken."
Waarom moeten we zure dingen eten en drinken tegen blaasontsteking?
"Sowieso moet je genoeg drinken. Ten minste 1,5 liter. Ook op vakantie en als het warm is wat extra. Zure voedingsmiddelen zoals citrusvruchten maken de urine iets zuurder. Hier houden bacteriën niet van. Cranberrysap of -capsules zorgen ervoor dat bacteriën niet aan de blaaswand hechten en dus geen blaasontsteking kunnen veroorzaken."
"Ga bij aanhoudende klachten wel altijd naar de dokter. Een onbehandelde blaasontsteking kan 'opstijgen' en een nierbekkenontsteking of zelfs nierschade veroorzaken."
Prof. dr. Laetitia de Kort is uroloog bij Universitair Medisch Centrum Utrecht.