Kritiek op Maarten van Rossem die het Oude Testament ‘totaal krankjorum’ noemt
Historicus Maarten van Rossem is juryvoorzitter bij de tv-quiz ‘De slimste mens’, een van de kijkcijfersuccessen van dit moment. Het werk van Van Rossem is redelijk overzichtelijk: de jury bestaat slechts uit één persoon, Van Rossem zelf. Gevraagd en ongevraagd geeft hij toelichting op de inhoud van de door Philip Freriks zo eloquent gestelde vragen. In de aflevering van afgelopen woensdag vroeg Freriks aan de drie deelnemers wat het tweede boek van het Oude Testament was. Ze moesten het antwoord (‘Exodus’) schuldig blijven. Hierop vroeg Van Rossem het woord door op een klein receptiebelletje te slaan.
Wat volgde was een totale afbranding van het Oude Testament. “Totaal krankjorum, gewelddadig en idioot”, oordeelde Van Rossem. Op de site Nieuw Wij dienen predikant Jos van Oord en rabbijn Lody van de Kamp hem van repliek. Van Oord legt aan Van Rossem uit dat het Oude Testament ‘een mengelmoes’ van genres is. “Inderdaad, ook een bundel met ‘extreem veel geweld’ zoals u in de uitzending zei. Dus geen tijdloos boek. Auteurs hebben de stempel van hun tijd erop gedrukt. Wij weten soms beter. Maar niets ‘menselijks’ is de Bijbel vreemd. Geweld is helaas van alle tijden. Weet ook dat de Bijbel en geloven niet samenvallen.”
De predikant spreekt de hoop uit dat Van Rossem zich eens wat meer in religie verdiept. “Ik raad u aan eens wat meer te lezen in het Oude Testament, bijvoorbeeld het boek Prediker (past wel bij uw denken) over zin en onzin van het leven of Hooglied over ons erotisch verlangen.”
Maar dit is nog niet alles. Van Rossem wijst met zijn ‘totaal krankjorum’ niet alleen een groot deel van de christelijke Bijbel af, maar neemt tegelijk het volledige heilige boek van de Joden niet serieus. “Het laat maar weer eens zien dat ingestudeerde wijsheid geen garantie is voor burgerfatsoen”, reageert Van de Kamp. “Het is een goede troost te weten dat een professor met emeritaat gaat. Het woord van de eeuwige heeft daarentegen een eeuwigheidswaarde.”
Originaliteit wordt niet altijd op prijs gesteld
Een standje was er ook voor een rooms-katholieke pastoor die eigenhandig de doopliturgie van zijn kerk veranderde. Op de website KRO-NCRV/katholiek is zijn verhaal te lezen. In een doopviering waarin hij voorging, werd de dopeling gedoopt terwijl die pastoor (zijn naam weten we niet) zei: “In naam van papa en van mama, van de peter en van de meter, van de grootouders, van de familieleden, van de vrienden, in de naam van de gemeenschap dopen wij je in de naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest”. Dit was wel heel wat anders dan gebruikelijk is rond het rooms-katholieke doopvont en originaliteit wordt niet altijd op prijs gesteld in de kerk van Rome.
Gelovigen die dit ter ore kwam, waren verontwaardigd en dienden een klacht in tegen de eigenzinnige pastoor bij de Vaticaanse Congregatie voor de Geloofsleer, die waakt over de zuiverheid van het rooms-katholiek geloof wereldwijd. De verontwaardigde gelovigen kregen gelijk en de pastoor werd op de vingers getikt. “De Congregatie constateert dat hier echter weer een oude verleiding om de hoek komt kijken: de verleiding ‘om de door de Traditie overgeleverde formule te vervangen door andere teksten die meer geschikt worden geacht”, schrijft KRO-NCRV/katholiek. “Het Tweede Vaticaans Concilie zegt: ‘Wanneer iemand doopt, dan is het werkelijk Christus zelf die doopt.”
Het is en blijft dus: “Ik doop u, in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest”.
Nu maar hopen dat de pastoor zijn kennis over het Oude Testament wel op orde heeft.