Hoogleraar die 32 jaar presidentsrace VS goed voorspelde is eruit: Biden krijgt de meeste stemmen

Naar het oordeel van Lichtman, die met zijn speciale rekenmodel sinds 1984 geen enkele keer de plank missloeg, wordt elke vier jaar uitgekeken. Zo voorzag de hoogleraar, verbonden aan de American University in Washington, in 2008 in zijn politieke en economische analyse dat de Amerikanen voor het eerst een zwarte president zouden kiezen.

Lichtman trekt zich niets aan van de peilingen, waarin Biden nu aan kop gaat. In plaats daarvan beoordeelt de hoogleraar aan de hand van dertien historische factoren wie de nieuwe bewoner wordt van het Witte Huis. De dertien stellingen, die Lichtman opstelde aan de hand van alle verkiezingen sinds 1860, geven de kracht of de zwakte aan van de partij die aan de macht is. ‘De Sleutels tot het Witte Huis’, zo noemt de hoogleraar ze.

De stellingen gaan onder andere over de staat van de economie. ‘De economie is tijdens de campagne niet in een recessie’, luidt eentje. Maar ook de vele schandalen waarin de huidige president is verwikkeld en zijn politieke en militaire successen komen aan de orde. Als zes stellingen negatief worden beoordeeld, dan kan een presidentskandidaat het wel vergeten. In zijn analyse, bekendgemaakt in een videocolumn op de New York Times-site, komt Lichtman tot het oordeel dat Trump de strijd gaat verliezen. 

Slechte economie

Van de dertien, vallen nu zeven positief uit voor Biden. Vooral de slechte economie, in korte tijd veroorzaakt door de pandemie, doet Trump de das om. Zonder de coronacrisis, zou het rekenmodel van Lichtman namelijk in Trumps voordeel uitvallen. Ook de sociale onrust, veroorzaakte door de dood van George Floyd, is een negatieve factor voor Trump.

‘Er is aanzienlijk veel sociale onrust geweest in de straten’, aldus Lichtman. ‘Met genoeg geweld dat de sociale orde bedreigt.’ Ook de impeachment van Trump achtervolgt de president nog altijd. De hoogleraar voorspelde al in 2017 dat de president zou worden aangeklaagd door het Huis van Afgevaardigden. Lichtman in zijn analyse: ‘Zoals ik voorspeld had, werd Trump aangeklaagd. Bovendien is hij verwikkeld in genoeg andere schandalen.’

Hoewel de president zelf nog niet heeft gereageerd op de voorspelling, kwam zijn campagneteam wel met een reactie. ‘De Amerikaanse kiezer zal deze verkiezingen beslissen, niet academici of hoogleraren’, aldus woordvoerder Tim Murtaugh. De afgelopen jaren prees Trump juist het handjevol opiniepeilers en verkiezingsdeskundigen dat zijn verkiezing goed had voorspeld. 

Meerderheid

Lichtman voorspelde tot en met de race van 2016 met zijn verkiezingsmodel welke presidentskandidaat de meeste stemmen zou halen. In de meeste gevallen wordt die kandidaat ook de president. Dat gebeurde niet in 2000 en 2016. In 2000 had hij het bij het rechte eind toen vicepresident Al Gore ruim een half miljoen meer stemmen kreeg dan de Republikein George W. Bush. Gore werd echter geen president omdat hij minder kiesmannen had in het College van Kiesmannen, dat de president kiest.

In 2016 bleef Lichtman maandenlang volhouden dat de Democraten zouden verliezen en dat Trump hoe dan ook het presidentschap zou winnen. Een klein smetje op zijn voorspelling was echter dat Trump niet de meeste stemmen won. Hillary Clinton won zo’n 3,1 miljoen meer stemmen. 

Trump werd wel president, precies zoals Lichtman zei in interviews. Net als Bush, had Trump een meerderheid in het kiesmannencollege opgebouwd door belangrijke staten te winnen. Lichtman kijkt nu niet meer naar wie de meeste stemmen wint maar wie het presidentschap gaat winnen.