Vooral in grote steden ervaart de GGD weerstand bij contactonderzoek
De GGD’s ondervinden steeds meer tegenwerking als zij bron- en contactonderzoek doen. Mensen willen niet zeggen met wie zij contact hebben gehad.
Als de trend niet wordt gekeerd, zitten de GGD’s over een paar weken aan hun maximum en zal het kabinet naar drastische maatregelen moeten grijpen om het coronavirus te controleren. Die noodkreet komt van de directeur van de brancheorganisatie van GGD’s in Nederland, Sjaak de Gouw. In de regio Rotterdam en Amsterdam redden de GGD’s het al niet meer. Zij zijn afhankelijk van hulp uit andere regio’s.
“Wij leiden 250 mensen voor bron- en contactonderzoek per week op”, zegt De Gouw. “Die kunnen we dus elke week extra inzetten. Maar als het aantal besmettingen telkens verdubbelt, houden we dat niet meer bij. Dan is het een kwestie van weken.”
Besmette jongeren geven hun contacten niet prijs
Het zijn geluiden die doen denken aan april, toen de ic-afdelingen waarschuwden dat het een kwestie van weken zou zijn voordat zij het niet meer aankonden. Het doet ook denken aan ziekenhuizen die afhankelijk waren van hulp uit andere regio’s. Juist om dat scenario af te wenden, is hulp nodig van Nederlanders. Maar die werken in toenemende mate juist tegen. Zo willen besmette jongeren niet vertellen met wie zij contact hebben gehad en mensen die in quarantaine thuis moeten blijven, gaan toch naar buiten.
De Gouw: “We krijgen die signalen van collega’s, vooral uit de grote steden. Als iemand zegt: ik ben bij een feestje geweest, maar ik kende er niemand, weten wij natuurlijk niet of dat klopt. Maar we horen dat wel vaker dan een paar weken geleden. Ook wordt de telefoon niet altijd meer opgenomen. Als we met een bron- en contactonderzoek bezig zijn en zeggen dat we over een half uurtje terugbellen zodat iemand een lijstje kan samenstellen met nauwe contacten, wordt na dat half uur niet meer opgenomen. Er zijn ook mensen die weten dat ze zijn genoemd als contact, maar die geen 14 dagen quarantaine willen. Die nemen dus ook niet op. Om het virus goed in beeld te houden, hebben we 100 procent medewerking nodig. Zo niet, dan is het dweilen met de kraan open.”
Veel meer sociale contacten dan een paar maanden geleden
Naast de tegenwerking verliezen de GGD’s het zicht op het virus omdat Nederlanders veel meer sociale contacten hebben dan een paar maanden terug. Dat gebeurt op feestjes, begrafenissen, bruiloften en in cafés waar geen afstand tot elkaar wordt gehouden. Hoe meer contacten een besmet persoon heeft, des te meer werk voor de contactspeurder. België heeft een sociaal bubbelbeleid. Belgen mochten tot voor kort per week vijftien verschillende personen zien. Dat aantal vaste contacten is eind vorige maand vermindert tot vijf.
Vijf contacten per persoon zou het werk van de GGD’s verlichten. Een pleidooi daarvoor gaat De Gouw te ver, maar hij hoopt wel dat het kabinet donderdag een oproep doet in die richting. “De oproep om drukke plekken te vermijden hebben we natuurlijk al. De mate waarin je het aantal contacten normeert en afdwingt, is aan het kabinet.”
De Gouw hoopt dat premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge tijdens de persconferentie duidelijk kunnen maken hoe belangrijk het is om de regels te volgen. “Doen we dat niet, dan kan je niet anders dan maatregelen nemen.”
Lees ook:
GGD-voorman Sjaak de Gouw is verrast door de uitbraak
GGD-voorman Sjaak de Gouw ziet dat het druk wordt bij de teststraat. ‘We moeten eerder dan verwacht razendsnel opschalen. Dat lukt niet van de ene op de andere dag.’