FOTO'S. Burgers in opstand tegen Volkskrant (geenstijl.nl)

Vervreemding van en wantrouwen jegens de pers.


Nederlandse media zijn als regel niet onpartijdig.

1. Het grootste deel van de kranten, tijdschriften en radio- of televisierubrieken komt voort uit de aloude verzuiling. Eigen zuilsmedia dien(d)en om het nieuws en ontwikkelingen in te kleuren of te verkleuren, zodat ze de politieke doelen van de zuil bevestigen. In het tijdvak van de Nieuwe Verzuiling is dat niet anders geworden.

2. Het Nederlandse journalistieke wereldje is klein. De afgelopen 25 jaar zijn de werkplekken op redacties ingekrompen. Lokale verslaggeving bestaat grotendeels niet meer. De meeste artikelen over gemeente- en provinciale politiek in huis-aan-huis bladen worden geschreven door de ambtenaren van de belanghebbende bestuurders.
De beperkte omvang van dit ons-kent-ons wereldje betekent dat politici of ambtenaren op een ministerie een verslaggever die onwelgevallige berichten schrijft, effectief kunnen straffen.
Hij of zij verliest zijn baan op de redactie en komt bij andere mediabedrijven niet meer aan de bak.
Omgekeerd worden journalisten ook beloond: na jaren gezagsgetrouwe dienst krijgt men een baan als woordvoerder aangeboden. Of als bestuurder, ja zelfs burgemeester, zoals Pieter Broertjes of Sjors Froelich.

3. In het verlengde van punt 2: gemeenten, provincies, het Rijk hebben vele ex-journalisten in dienst als woordvoerders. Tegen die overmacht aan professionele spinners kunnen de weinige collega's in de pers numeriek niet op. De verhouding is 7of 8 tegen 1. Het echte nieuws is moeilijker ontwarbaar geworden door de gespinde cocons eromheen.

4. Moeten we het nog hebben over NGO's en het toegevoegde Ministerie van Betaalwerken, de Postcodeloterij.
Menig NGO is een voormalige zuilsinstelling in een modernere jas. Zij beschikken over geld, miljoenensubsidies en eigen woordvoerders (ex-collega's van de journalisten. Deze instellingen hebben dezelfde macht over de pers. Evenals Ministeries en politici kunnen zij journalistieke carrieres breken. De verstandige verslaggever zit dus ook in de achterzak van NGO's en kleurt hun nieuws binnen de lijntjes.


De grondvoorwaarden voor onafhankelijke, onpartijdige media zijn in Nederland niet aanwezig.
De burger wordt verleid zijn wereld te laten inkleuren door niet-objectieve media met als argumenten;
A) dat het kwaliteitsmedia zouden zijn. Zeggen de belanghebbende politici en instellingen.
B) dat de burger zich dan weldenkend, kritisch (!) of hoogopgeleid mag wanen.

De burger die geen ideologisch gekleurd, maar zo objectief mogelijk nieuws wil, kan zijn vertrouwen niet kwijt. Integendeel, hij ziet media jarenlang achtereen verhaallijnen volhouden die hopeloos in strijd zijn met de maatschappelijke waarneming en ontwikkeling en ervaring.
Dan resten ongeloof, vervreemding en wantrouwen.