Dit weekend is dictator Bashar al-Assad 20 jaar president van Syrië. Maar de laatste tijd treedt ook zijn vrouw Asma steeds meer op de voorgrond. Zij werd ooit vergeleken met de Britse prinses Diana, maar lijkt inmiddels een belangrijke politieke speler in het door oorlog verscheurde land.
Een 'roos in de woestijn' noemde het Amerikaanse modemagazine Vogue haar nog in 2011: "Glamoureus, jong en erg chic." De first lady van Syrië presenteerde zich als een moderne vrouw. Ze zei dat ze hervormingen wilde doorvoeren, zette liefdadigheidsprojecten op en nodigde sterren als Angelina Jolie en Brad Pitt uit op de thee.
Omstreden rol
Bijna tien jaar later is van dat imago niets meer over. Na de opstand die bloedig werd neergeslagen door haar echtgenoot en de mensonterende burgeroorlog speelt Asma zelf inmiddels een omstreden rol in Syrië. Al is onduidelijk hoe ver haar invloed precies reikt.
Asma al-Assad groeide op in Londen als dochter van een diplomate en een cardioloog. Haar klasgenootjes noemden haar Emma. Asma studeerde informatica en maakte carrière in de financiële sector. De Assads waren vrienden van de familie, en zo ontmoette Asma haar toekomstige echtgenoot Bashar. Ze trouwden in 2000 en hebben drie kinderen: twee zoons en een dochter.
Instagram-account
Asma toont zich graag als het vriendelijke gezicht van de dictatuur. Met een Instagram-account vol propagandafoto’s van liefdadigheidswerk. De eerste jaren van de oorlog liet ze niet veel van zich horen. Er gingen zelfs geruchten dat ze zou willen vluchten met haar kinderen. Die geruchten sprak ze lachend tegen op de Syrische staatstelevisie. En inmiddels treedt ze regelmatig op de voorgrond om haar man openlijk te steunen.
Vorig jaar gaf ze een uitgebreid interview nadat ze was genezen van borstkanker. Daarin beschuldigt ze buitenlandse krachten ervan Syriërs tegen elkaar op te zetten, en noemt ze haar man 'haar grootste steun'. Ook zei ze haar kinderen klaar te stomen voor 'een belangrijke rol in de maatschappij'.
Ziekenhuizen gebombardeerd
Ietwat pijnlijk: in het interview riep ze Syrische vrouwen op zich preventief te laten screenen op kanker. Maar deze zorg is voor veel Syriërs door de oorlog onmogelijk geworden. Haar eigen man wordt er immers van beschuldigd ziekenhuizen te hebben laten bombarderen.
De laatste tijd mengt Asma zich ook in zaken. Zo zou ze haar eigen telecombedrijf zijn begonnen. Daarmee gaat ze de concurrentie aan met Bashar al-Assads neef Rami Makhlouf, die de Syrische telecommarkt tot nu toe in handen had.
'Leven niet zeker'
Makhlouf heeft inmiddels miljoenen aan boetes opgelegd gekregen wegens corruptie. Hij plaatste onlangs een video op Facebook waarin hij zei zijn leven niet meer zeker te zijn. Ook zegt Makhlouf dat zijn personeel gemarteld is door de Syrische geheime dienst.
Of Asma al-Assad daar iets mee te maken heeft is niet duidelijk. Wel wordt zij als een steeds grotere machtsfactor gezien, onder meer door de Verenigde Staten. Dat land legde haar vorige maand voor het eerst persoonlijk sancties op. Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo omdat ze een 'beruchte oorlogsprofiteur' is.
Aan het front
Asma al-Assad laat zich er niet door van de wijs brengen. Dezelfde dag nog werd via het Syrische staatspersbureau een foto gepubliceerd van haar en haar echtgenoot tussen Syrische militairen aan het front. En daarmee maakt ze eens te meer duidelijk dat ze niet alleen achter haar man staat, maar ook naast hem in zijn strijd in Syrië.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
