Zo hielp Deutsche Bank ondanks ‘het Donald-risico’ Trump op weg naar het presidentschap
Deutsche Bank ging in de jaren negentig in zee met vastgoedmagnaat Donald Trump, ondanks ‘het Donald-risico’. Daarmee verschafte de bank de latere president het imago van een succesvol en geloofwaardig zakenman. Wat volgde was een ontluisterende periode van doofpotten, corruptie en fraude. Dit alles werd opgeschreven door journalist David Enrich in De Duistere bank.
Zou Donald Trump het zonder Deutsche Bank tot 45ste president van de Verenigde Staten hebben geschopt? ‘Ik denk van niet’, zegt David Enrich, schrijver van het onthutsende De Duistere bank, waarin de 40-jarige New York Times-journalist als een financiële putjesschepper de beerputten leegt van wat ooit ‘s werelds grootste bank was, vol corruptie, belastingfraude, witwasserij en andere stinkende zaken.
Wilt u dit artikel liever beluisteren? Hieronder staat de door Blendle voorgelezen versie.
‘Het was aan de leningen van Deutsche Bank te danken dat Trump keer op keer kon opkrabbelen na zijn zoveelste zakelijke echec. De premisse van Trumps verkiezingscampagne was dat hij een succesvol zakenman is, en dat hij zijn gaven als ondernemer kon inzetten om het land te besturen. Zonder de hulp van Deutsche Bank had Trump nooit geloofwaardig aanspraak kunnen maken op die status.’
De paden van Trump en Deutsche Bank kruisten elkaar in de jaren negentig, toen de New Yorkse vastgoed- en casinobaron na twee bankroeten nog net niet met een leprozenbelletje hoefde te rinkelen als hij weer eens op Wall Street aanklopte voor een lening. Trump had zijn zakenpartners zo vaak opgelicht dat bankiers een term voor de wanbetaler hadden: het ‘Donald-risico’. Banken als Citigroup, NatWest en JPMorgan-voorganger Manufacturers Hannover hadden honderden miljoenen dollars verlies geleden door Trump. Zijn vader Fred was vrijwel de enige van wie hij nog geld kon lenen om zijn casino’s en hotels overeind te houden.
‘Maar zoals Trump wanhopig geld nodig had, zo zocht Deutsche Bank wanhopig naar een doorbraak op de Amerikaanse markt’, zegt Enrich. ‘Wall Street was het beloofde land, maar het was moeilijk om grote klanten te vinden.’ De meeste Amerikanen konden de naam ‘Deutsche’ niet eens uitspreken, ze verbasterden het tot ‘douche’, scheldwoord voor klojo, vertelt hij. ‘Noodgedwongen richtte Deutsche zich op klanten waar gevestigde banken de vingers niet aan durfden te branden, zoals Trump.’
Deutsche Bank bleef Trump geld lenen tot vlak voor het begin van zijn campagne, voor in totaal ruim 2,5 miljard dollar, zegt Enrich. ‘Een van de belangrijkste vastgoedprojecten waarmee Trump tijdens de campagne zijn bekwaamheid als zakenman wilde tonen, was een hotel in Washington DC dat hij had kunnen laten ontwikkelen dankzij een gigantisch krediet van Deutsche Bank. Trump gebruikte dit hotel als een soort decorstuk tijdens de campagne. Hij noemde zijn goede band met Deutsche Bank geregeld als bewijs dat hij geen klaploper was. Natuurlijk kunnen we nooit zeker weten of Trump zonder de hulp van Deutsche president zou zijn geworden, maar het heeft hem in elk geval enorm geholpen.’
Hoeveel geld is Trump Deutsche Bank nog schuldig?
‘De recentste stand van zaken, die dateert van enkele jaren geleden, is 340 miljoen dollar. Hoe het er nu voor staat – of hij zijn aflossingen afgelopen jaren netjes heeft betaald bijvoorbeeld – weten we niet. We hebben geen reden om aan te nemen dat hij dit niet heeft gedaan, behalve dan dat hij in het verleden vaak een wanbetaler is gebleken.’
Als schaamteloosheid een kunst is, dan is Trump haar Picasso, doet Enrichs boek je beseffen. Dat Trump Deutsche Bank in 2008 voor 3 miljard dollar aanklaagde wegens ‘woekerleningen’, toen hij voor de zoveelste keer een lening niet terugbetaalde, is van een bijna indrukwekkende branie.
‘Het is een gotspe. Ik doe bijna mijn hele carrière verslag van de financiële sector, maar zo’n bravourestuk heb ik nooit gezien. Als miljardair een lening niet terugbetalen en dan de bank daarvan de schuld geven en zeggen dat Deutsche de kredietcrisis heeft helpen veroorzaken en dat daardoor de lening ongeldig is. En daar bovenop ook nog eens 3 miljard dollar eisen. Krankzinnig.’
‘Het interessante is dat toen Deutsche Bank op haar beurt Trump voor het gerecht sleepte, wat later zou eindigen in een schikking, de advocaten van de bank citeerden uit een boek van Donald Trump. Daarin sprak hij monter over het oplichten van banken en hoe het hun eigen schuld is als hij zijn leningen niet terugbetaalt – dan hadden ze immers maar niet zo stom moeten zijn om zaken met hem te doen, vond Trump.’
Hoe ziet u de toekomst van Deutsche Bank?
‘Dit jaar is Deutsches 150ste verjaardag, maar ik durf niet te zeggen of de bank nog veel langer zal bestaan. Het bedrijf rept zich nu om de boel te stabiliseren, het huidige bestuur heeft goede bedoelingen en zal er net als de Duitse overheid alles aan doen de bank overeind te houden. Maar de problemen zijn zo diep geworteld, de vorige bestuurders hebben zo’n hardnekkige erfenis achtergelaten van winst boven alles dat verandering heel moeilijk is.’
De tentakels van ‘Deutsche’ reikten tot in vrijwel elk bancair schandaal
Deutsche Bank is hoofdrolspeler bij spraakmakende zaken. Zo ging vorige week topman Christian Sewing door het stof omdat de bank er alles aan had gedaan zedendelinquent en miljardair Jeffrey Epstein, ondanks een veroordeling wegens kindermisbruik, ‘aan boord’ te nemen. De bank betaalt daarom een boete van 150 miljoen dollar. ‘Deutsche’ was ook van de partij bij het Liborschandaal, waarbij een kartel van banken knoeide met de tarieven van de belangrijke Libor-rente. De bank was spilfiguur in de Panama Papers en de recente witwasaffaires rond verdacht Russisch geld, net als in de ‘CumEx-fraude’, waarbij banken dubbele dividendbelasting terug wisten te krijgen van de fiscus terwijl ze de heffing maar één keer hadden betaald – een soort twee halen, één betalen. Verder kreeg de bank de afgelopen jaren boetes van soms vele miljarden euro’s voor onder meer belastingontduiking, fraude met CO2-emissierechten, malafide derivatendeals, misleiding van beleggers, het bedriegen van toezichthouders, het helpen veroorzaken van de kredietcrisis en spionage tegen kritische aandeelhouders en journalisten.
Zo houden Trump en vertrouweling Stone elkaar uit de wind (en de gevangenis)
Donald Trump schold de gevangenisstraf kwijt van zijn voormalige campagnemedewerker Roger Stone (67). Die was veroordeeld omdat hij had gelogen over zijn bemoeienis met de door de Russen gehackte e-mails van de Democraten. ‘Ongekende, historische corruptie’, noemt senator en Trumps partijgenoot Mitt Romney de amnestie.
Trump hervat verkiezingscampagne met een rally die zelfs de fans snel gaat vervelen
President Trump hervatte in juni de campagne voor zijn herverkiezing met een van zijn klassieke rally’s. Rivaal Biden werd beschimpt, politie en leger werden opgehemeld en het Amerikaanse racisme werd gebagatelliseerd. Toch vertrokken sommige supporters al na een half uur richting de uitgang. ‘Het was een beetje saai’.