Er kan nog steviger worden opgetreden tegen raddraaiers dan nu gebeurt, stellen de ketenmariniers van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, dat nu een ‘kist’ met mogelijkheden aan het samenstellen is. ,,Snelrecht, gebiedsverboden, aanspreken, er komt van alles in. Gemeenten kunnen daar straks naar behoefte vrij uit putten. Het blijft altijd maatwerk’’, zegt Cor de Lange, een van de drie ketenmariniers in Nederland en nauw betrokken bij de aanpak van overlastgevende asielzoekers.

Kleine groep

Overlast door asielzoekers geldt als een groot probleem en heeft volop de aandacht van het ministerie, ook al is het slechts een kleine groep die zich schuldig maakt aan strafbare feiten als zwartrijden en winkeldiefstal, tekent De Lange aan. Iets minder dan 1 procent van de mensen die asiel aanvraagt in Nederland misdraagt zich.

Het gaat om zo’n driehonderd personen, doorgaans mannen. Zij vormen de zogeheten ‘Top X’ en staan op de zwarte lijst met notoire overtreders.

Lees ook PREMIUM | Ketenmariniers speuren naar overlastplegers op azc’s: 'We hebben geen macht, maar invloed'

Het aantal wisselt per maand. Bijna de helft is afkomstig uit veilige landen als Marokko en Algerije. De overigen komen uit landen als Iran, Syrië, Georgië, Irak en Eritrea. Een vierde van deze raddraaiers is minderjarig. ,,Ze ondergraven het draagvlak voor het asielsysteem’’, zegt De Lange.

,,Het gevolg is dat echte vluchtelingen met gebogen hoofd over straat gaan. En mensen uit Marokkaanse gemeenschappen zich genoodzaakt voelen zich te excuseren voor daden van medelanders.’’

Vechtpartij

Burgemeester Jan Rijpstra van Smallingerland zal zeker gebruikmaken van de gereedschappen die hem worden aangereikt. ,,Die sluiten perfect aan op de zaken die we hier willen uitwerken. Zoals het opleggen van gebiedsverboden.’’ Vervolgens kondigt hij aan te zullen kijken naar het toepassen van snelrecht.

Rijpstra riep het rijk in april op tot actie. Aanleiding was een grote vechtpartij op Koningsdag in het azc in Drachten. Er moesten toen 22 politie-eenheden aan te pas komen om de boel tot bedaren te brengen. Vijf raddraaiers zijn uiteindelijk naar centra elders in het land overgeplaatst.