Zo houden Donald Trump en vertrouweling Roger Stone elkaar uit de wind (en de gevangenis)

Het is een wat clowneske parade, de mannen die op 18 juli 2016 in Cleveland beurtelings op een podiumpje verschijnen van de manifestatie Citizens for Trump, in de marge van de Republikeinse Conventie, waar drie dagen later Donald Trump de officiële Republikeinse presidentskandidaat zal worden. 

Milo Yiannopoulos, de geblondeerde Britse strijder tegen politieke correctheid. Alex Jones, de schreeuwer die weet wie er werkelijk achter de aanslagen van 9/11 zitten. En Roger Stone, in een ruim zittend wit pak, een lange das en bretels, die vertelt dat Hillary Clinton verstrengelde belangen heeft. Alle drie worden ze toegejuicht door een enthousiast publiek, een combinatie van homo’s, bikers en mannen en vrouwen met een automatisch geweer in de armen of een pistool op de heup.

Stone is wat laat, zegt hij in zijn toespraak, want hij ‘heeft net gesprekken gehad in het Westin hotel met campagnemedewerkers van Trump’. En dan vertelt hij over de verstrengelde belangen van Hillary Clinton, de tegenstander van Trump. ‘We hebben internet om ons de waarheid te vertellen. De waarheid kan niet meer worden onderdrukt!’

Enorme berg e-mails

Die dag, of de volgende, is Trumps advocaat Michael Cohen bij zijn baas op kantoor als de telefoon gaat. Trump neemt op en zet hem op de speaker. Roger Stone aan de lijn. Stone vertelt dat hij zojuist heeft gesproken met Julian Assange, de oprichter van klokkenluiderswebsite Wikileaks, die zijn toevlucht heeft gezocht in de ambassade van Ecuador in Londen. Stone zegt dat er binnen een paar dagen een enorme berg e-mails aan zit te komen die schadelijk zijn voor de campagne van Clinton. ‘Dat zou geweldig zijn’, zegt Trump, volgens Cohen.

De e-mails zijn eerder dat jaar door Russische hackers gestolen van de servers van de Democraten, heeft een computerbeveiligingsbedrijf een maand eerder ontdekt.

Vier dagen later, op de eerste dag van de Democratische Conventie, geeft Wikileaks de eerste reeks e-mails vrij die, zo zullen inlichtingendiensten later bevestigen, door de Russische inlichtingendienst zijn gehackt.

Gedurende de maanden die volgen zal Stone veel mailen en bellen met medewerkers van de campagne van Trump en met tussenpersonen die dichter bij Assange kunnen komen.

Op 25 juli mailt Stone ene Jerome Corsi, een rechtse auteur met connecties met Assange, en vraagt hem ‘naar onze man in de ambassade te gaan en de e-mails los te krijgen... ze gaan kennelijk over [Clintons] Stichting.’

Op 2 augustus mailt Stone met Trumps campagnedirecteur Paul Manafort om te zeggen dat er nieuws aan zit te komen van zijn ‘vriend in de ambassade’.

Op 3 augustus mailt hij Manafort weer om te zeggen dat hij een idee heeft ‘om Trumps vege lijf te redden’.

Op 16 augustus mailt hij Trumps nieuwe campagnedirecteur, Steve Bannon, om te zeggen dat ‘Trump nog steeds kan winnen’, maar dat het ‘niet zo fraai’ zal zijn.

‘Roger is een agent provocateur’, zal Bannon in 2019 zeggen in de rechtszaak tegen Stone. ‘Hij is een expert in het ondergraven van zijn politieke tegenstanders. En als je zo ver achter loopt (zoals toen het geval was met Trump), moet je elk middel gebruiken dat je ter beschikking staat.’

Dus zo wordt alle hoop van de Trump-campagne gevestigd op Stone, de zelfbenoemde dirty trickster (bedrieger) die, zoals mooi te zien is in de Netflix-documentaire Get Me Roger Stone, al sinds Richard Nixon overal opduikt om vuile klusjes op te knappen voor Republikeinen met politieke plannen. Maar, zegt Stone altijd, daarbij blijft hij aan de goede kant van de wet.

Op 7 oktober wordt de tweede lading e-mails gedumpt. Het is de dag van de grab-em-by-the-pussy-tape. De Trump-campagne is die ochtend door journalisten van The Washington Post om wederhoor over Trumps vrouwonvriendelijks uitspraken gevraagd, en weet dus dat er een problematische publicatie aan zit te komen. ‘Als je Assange zover kunt krijgen de mails over de heg te gooien, graag’, zou Stone hebben gezegd in een telefoontje met tussenpersoon Corsi. 

Die middag om half vier verschijnt het artikel over Trumps omgang met vrouwen op internet. Nog geen uur later geeft Wikileaks duizenden e-mails vrij van John Podesta, campagneleider van Clinton. Er staan geen grote schandalen in, maar genoeg saillante roddels om journalisten bezig te houden.

Al dit geritsel is niet datgene waarvoor Roger Stone in 2019 aangeklaagd zal worden. Natuurlijk niet: het is niet illegaal om als intermediair van informatie te fungeren, ook niet als die informatie van een buitenlandse bron komt. Dat doen journalisten ook.

Nee, Stone zal worden veroordeeld voor het opwerpen van mist: leugens, het dwarsbomen van de rechtsgang, het intimideren van een getuige.

Inlichtingencommissie 

Want als de inlichtingencommissie van het Huis van Afgevaardigden, die onderzoek doet naar de Russische inmenging in de verkiezingen, hem in de zomer van 2017 vraagt of hij ooit over de gehackte e-mails heeft gecorrespondeerd, ontkent Stone dat. ‘Geen e-mails, geen sms’jes, geen documenten, niets?’ ‘Dat is correct. Niet voor zover ik weet’, antwoordt Stone.

Anderhalf jaar later, op 25 januari, doet de FBI een inval in het huis van Stone in Florida, in het kader van de speurtocht van speciaal onderzoeker Robert Mueller naar de bemoeienis van de Russen met de verkiezingen van 2016. Voor het oog van de camera’s wordt Stone afgevoerd. Wat de politie aantreft in zijn computer en telefoon: e-mails, sms’jes en andere bewijzen dat Stone met Wikileaks contact heeft gezocht en met de Trump-campagne heeft gecommuniceerd over Wikileaks. Er zitten ook dreigmailtjes in naar een andere getuige – ‘Je bent een rat’, ‘Je gaat eraan’, ‘Ik ga die hond van je pakken’ – omdat die hem niet wil helpen met het verdonkeremanen van de waarheid.

Dat is waarvoor Stone wordt aangeklaagd en veroordeeld. Kennelijk wil hij Trump uit de wind houden. Want wat wel illegaal is, is een presidentskandidaat die met een buitenlandse mogendheid samenwerkt om de tegenstander te dwarsbomen – zeker als daarbij informatie gestolen is. Dat is ook het oordeel van het OM. ‘Roger Stone wist dat als deze informatie naar buiten zou komen, dat het er dan heel slecht uit zou zien voor zijn kompaan Donald Trump.’

Stone weet Trump precies genoeg te beschermen: nooit zal hij zeggen dat hij Trump rechtstreeks heeft gesproken over Wikileaks, ondanks getuigen die het tegendeel beweren. En Trump zal, in antwoord op vragen van Mueller, volhouden dat hij zich ‘niets herinnert’ van gesprekken met Stone, ook al zijn er bewijzen dat ze elkaar hebben gebeld.

Electoraal voordeel

Mueller komt niet genoeg te weten om een samenzwering tussen de Trump-campagne en de Russen te kunnen bewijzen. Wel zet hij alle contacten tussen de twee partijen op een rij, waaruit hij concludeert dat de Russen ‘wisten dat ze baat zouden hebben bij een presidentschap van Trump, en hun best hebben gedaan om dat resultaat te bewerkstelligen’, en dat de Trump-campagne ‘verwachtte electoraal voordeel te kunnen halen uit de door de Russische inspanningen gestolen en verspreide informatie’.

Die conclusie, die vorig jaar in eerste instantie werd afgezwakt door een voorbarige samenvatting van Trumps minister van Justitie Bill Barr (‘No collusion’), herhaalde Mueller dit weekend nog maar eens in een opiniestuk in The Washington Post.

Trump vindt het hele Rusland-onderzoek een hoax en alle resultaten daarvan onterecht. Als Stone in februari een strafeis krijgt van zeven tot negen jaar cel, twittert Trump dat dat ‘afschuwelijk en oneerlijk’ is. Daarop laat het OM namens minister Barr van Justitie weten een lagere straf te eisen. Alle oorspronkelijke aanklagers nemen daarop ontslag.

Rechter Amy Berman Jackson spreekt haar walging uit over de politieke bemoeienis met het proces en veroordeelt Stone tot drie jaar en vier maanden. Dat beschouwt ze als een overwinning voor het recht. ‘De waarheid bestaat nog. De waarheid doet er nog toe. Roger Stones hardnekkige ontkenningen, zijn agressie, zijn trots over zijn eigen leugens vormen een bedreiging voor onze meest fundamentele instituties en zelfs de fundamenten van onze democratie.’

Laatste restje straf

Trump heeft daar geen boodschap aan. Hij scheldt vrijdag het laatste restje straf van Stone kwijt, een paar dagen voor hij de gevangenis had moeten ingaan. ‘Roger Stone is een slachtoffer van de Rusland-hoax die links en zijn medestanders in de media jaren hebben volgehouden in een poging het presidentschap van Trump te ondermijnen’, staat in een verklaring van het Witte Huis,

Dat is dus onzin. Het Mueller-rapport en de rechtszaak tegen Stone hebben duidelijk gemaakt dat er wel degelijk een connectie was tussen vooruitgeschoven pionnen van de Russen en de Trump-campagne. Of hun gedrag strafbaar was is een tweede. Maar Stone zelf vond kennelijk dat er alle reden was om de rol van Trump te verhullen. Zoals hij vrijdag nog in een interview met journalist Howard Fineman trots zei: ‘Hij weet dat ik onder enorme druk stond om hem erbij te lappen. Het zou mijn situatie veel makkelijker hebben gemaakt. Maar ik heb het niet gedaan.’

Daarvoor wordt Stone nu beloond. Hij heeft Trump geholpen, Trump helpt hem. ‘Een Amerikaanse president scheldt de straf kwijt van een man die is veroordeeld voor leugens waarmee hij diezelfde president heeft beschermd’, twitterde senator Mitt Romney, een van de weinige Republikeinen die kritiek durven te hebben op Trump. ‘Ongekende, historische corruptie.’