‘Erken dat uitsluiting bestaat bij de Nationale Politie’
De Nationale Politie kampt met structurele problemen, stelt August Hans den Boef. Onderzoek niet alleen het politiegeweld per incident, maar kijk ook naar houding en dagelijks gedrag.
Eind 1966 bracht de Amerikaans-Canadese groep Buffalo Springfield de single For What It’s Worth (Stop, Hey What’s That Sound) uit. Het was de eerste keer dat we op de Nederlandse radio het bijzondere gitaarwerk van Neil Young konden horen, maar belangrijker is de tekst van Stephen Stills.
De tekst gaat ondubbelzinnig over politiegeweld. Demonstranten tegen een avondklok voor jongeren in Los Angeles stuitten op een peloton met helmen, schilden en andere politieparafernalia. Iedereen die afweek, leed in die jaren onder het geweld van de LAPD, met name zwarte jongeren. Al een paar maanden later werd For What It’s Worth dan ook gecoverd door The Staple Singers, een zwarte groep.
Onprofessioneel handelen
Hoe zit het in ons land? Vorige week verscheen het eerste landelijke overzicht geweld door politie. In 2019 was 216 keer sprake van ‘onprofessioneel handelen’. 15 keer werd vervolgens een tucht- of strafrechtelijke maatregel opgelegd aan agenten. De overige zaken lopen nog.
Daarom is het merkwaardig dat er een wet bij de Eerste Kamer ligt die agenten niet meer automatisch als verdachten beschouwt wanneer ze geweld of hun dienstwapen hebben gebruikt. In het verlengde hiervan liggen de plannen om ook voor de politie een aparte rechtbank op te richten, analoog aan de Militaire Kamer in Arnhem. Deze speciale rechtbank voor soldaten heeft een uitzonderingspositie binnen het Nederlandse juridische systeem
Dit alles is nog merkwaardiger gezien de uitkomst van een onderzoek waarvoor het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico onlangs nog de Tegel kreeg: Smileys scoren, platlullen en downgraden. Dit onderzoek ging over de dalende criminaliteitscijfers in Nederland en hoe deze kunstmatig laag worden gehouden door de organisatorische structuur van de Nationale Politie en de chronische onderbezetting binnen het korps.
Die leidt ertoe dat strafbare feiten buiten de boeken blijven en dat agenten geen andere keuze hebben dan daaraan mee te werken. De publicatie verscheen al op 14 maart 2019 in De Groene Amsterdammer, maar sindsdien blijkt er niets veranderd.
Hill Street Blues
In de kranten stonden recente voorbeelden van Nederlandse ‘George Floyds’. De hardhandige klabakken moeten uiteraard worden vervolgd, meende men, maar niemand in ons land drong aan op een drastische hervorming van de politie.
Tot op de huidige dag blijkt de Nederlandse politie moeite te hebben het werven en het vervolgens in hun gelederen behouden van vrouwen, lhbtq’s en allochtonen. Dat structurele gebrek aan inclusiviteit is niet alleen de conclusie van klokkenluiders, maar ook van de politietop zelf.
Een probleem dat hiermee samenvalt is de korpsgeest. Sluit de rijen, is het devies. Sta samen pal tegen de bedreigende en afwijkende buitenwereld.
“Let’s be careful out there!” zei de sergeant van dienst in Hill Street Blues – een populaire tv-serie uit de jaren tachtig – elke ochtend tegen zijn collega’s die het bureau gingen verlaten. Later werd dit “Let’s go out there and do it to them before they do it to us!”
Militairen betitelen burgers vaak als nukubu’s (nutteloze kutburgers) en uit een omvangrijk integriteitsonderzoek kwam naar voren dat Noord-Limburgse agenten hiervoor de term eencelligen hanteren. En dan bleken in Rotterdam agenten van de ‘Jan Smit Appgroep’ burgers met een migratieachtergrond onder meer aan te duiden als ‘kankervolk, kutafrikanen en pauperallochtonen’.
Dominant conservatief
De politieleiding werd daarover niet geïnformeerd. Volgens Martin Sitalsing, politiechef Midden-Nederland, is racistische praat door agenten in appgroepen een landelijk voorkomend verschijnsel.
Ronduit sinister is de besloten Facebookgroep waarop (voormalige) agenten massaal tekeergaan tegen collega’s die hun bezorgdheid over racisme uiten. Deze groep is onbekend bij de meeste leidinggevenden.
Diversiteit bij de politie omvat uiteraard ook conservatieve agenten, maar het probleem is hun dominantie. Waarom dan geen diepgaand onderzoek naar de oorzaken van deze politieproblemen? Van exclusiviteit, discriminatie, pesterijen en daadwerkelijk geweld?
