Meld je aan
Mijn naam is Matthijs le Loux. Ik schrijf voor NU.nl over buitenlands nieuws en doe sinds 2014 verslag van de Amerikaanse politiek. In deze update geef ik je een overzicht van het grote nieuws van de week, maar behandel ik vooral minder in het oog springende ontwikkelingen en 'zijpaden' en deel ik feiten, interessante bronnen en korte analyses om je meer context te bieden.
Verwacht geen onthullingen over Trumps belastingen voor november
Het Hooggerechtshof besloot donderdag (met 7-2 stemmen) dat president Trump geen recht heeft zijn belastinggegevens uit handen te houden van aanklagers in New York, die onderzoek doen naar zwijggeldbetalingen tijdens de campagne van 2016. "Geen burger, zelfs niet de president, staat categorisch boven de normale plicht bewijsstukken te leveren als een strafzaak daarom vraagt", schreef voorzitter John Roberts voor de meerderheid.
In een afzonderlijke zaak besloten de rechters, in dezelfde verhouding, dat het Congres nog geen inzicht in Trumps financiële papieren krijgt. Dat verzoek werd terugverwezen naar een lagere rechtbank.
De uitspraak is van groot symbolisch belang, omdat het Hooggerechtshof hiermee een grens stelt aan de macht van een zittende president. Het Amerikaans ministerie van Justitie hanteert de richtlijn dat die niet kan worden vervolgd. De advocaten van Trump voerden aan dat hij ook geen onderwerp van strafrechtelijk onderzoek kan zijn, maar dat ging de opperrechters een stap te ver.
De directe gevolgen van het besluit zijn beperkt. Trump kan de vrijgave van zijn belastinggegevens aan de aanklagers nog op andere gronden aanvechten, en het is onwaarschijnlijk dat de zaak van het Congres voor de verkiezingen wordt beslist.
Dat biedt de president gelegenheid de uitspraak te gebruiken in een narratief dat bekend voorkomt. Hij beschreef de uitspraak van het Hooggerechtshof als onderdeel van een "politieke heksenjacht" en een "hoax, net zoals het Mueller-onderzoek een hoax was, die ik heb gewonnen, en dit is er nog een".
Voorzitter John Roberts van het Amerikaans Hooggerechtshof. (Foto: Reuters)
Trump en de opperrechters hebben momenteel een tumultueuze relatie
Twee weken geleden oordeelde het Hooggerechtshof dat discriminatie van lhbti'ers op de werkvloer niet is toegestaan, een besluit in strijd met de wensen van de regering. Eerder werd besloten dat DACA, een programma voor illegale migranten die als kind in de VS aankwamen, niet onmiddellijk mag worden stopgezet - een van de verkiezingsbeloften van de president.
Deze week kwamen ook twee uitspraken die beter in Trumps straatje passen: werkgevers mogen op basis van hun geloof weigeren geboortebeperking te vergoeden voor hun werknemers, en werkgevers met een religieuze component (zoals scholen die worden gerund door de Rooms-Katholieke Kerk) mogen werknemers ontslaan op gronden die in andere omstandigheden zouden gelden als discriminatie.
De tegenslagen van de regering-Trump bij het Hooggerechtshof hebben mogelijk ook een positief effect voor het kamp van de president, naast hun bruikbaarheid in campagneretoriek. Volgens peilingen is een flinke meerderheid van de Amerikanen tegen discriminatie van lhbti'ers en het stopzetten van DACA. Republikeinse politici hoeven nu niet meer uit te leggen waarom zij met betrekking tot die kwesties uit de pas lopen met de publieke opinie.
Joe Biden kwam met een economisch herstelplan: 'Build Back Better'
Dat presenteerde hij tijdens een campagnespeech in een fabriek in Pennsylvania (uiteraard ook een swingstaat). Biden wil 400 miljard dollar (354 miljard euro) uittrekken voor overheidsuitgaven die de binnenlandse productie een boost moeten geven. Daarnaast moet er voor 300 miljard dollar worden geïnvesteerd in technologie, waaronder duurzame innovaties.
'Buy American' is de slogan die het uitgangspunt samenvat. Die doet denken aan Trumps 'America First'. Dat is geen toeval, wat ook geldt voor de plek die Biden koos voor zijn presentatie. Hij probeert witte mannen uit het Midwesten, die in 2016 massaal overliepen naar de Republikeinen, terug te lokken.
De Trump-campagne is niet onder de indruk van de plannen van de Democraat. "De bewuste aanval van meneer Biden op onze banen, onze families en de Amerikaanse leefwijze zal alle vorderingen die we samen hebben gemaakt tenietdoen en ons in een economische ramp storten", liet woordvoerder Hogan Gidley weten.
De Democratische afgevaardigde Elissa Slotkin uit Michigan. (Foto: Reuters)
Democraat in een rood district
Politico-correspondent Tim Alberta sprak deze week met Elissa Slotkin, afgevaardigde uit de swingstaat Michigan. De 42-jarige oud-CIA-analist is een Democraat uit een kiesdistrict dat in 2016 met (een ruime) 7 procentpunten verschil voor Trump ging.
Slotkin, die haar zetel dit najaar moet verdedigen, probeert zich niet te laten meeslepen door de vele politieke relletjes rond de president, maar soms lukt dat even niet meer. Toen The New York Times eind mei onthulde dat Rusland losprijzen betaalde voor het doden van Amerikaanse troepen in Afghanistan en stelde dat het Witte Huis daarvan op de hoogte was gebracht, maar niets deed, bekritiseerde Slotkin de relatie tussen Trump en Vladimir Poetin op Twitter.
Het interview biedt een interessant beeld van een jonge, gematigde politicus, die, ondanks haar voornemen zich op een relatief neutrale en pragmatische manier in te zetten voor haar kiezers, werd meegesleept door de diepe verdeeldheid in de landelijke politiek.
De afgevaardigde uit Michigan heeft ook een waarschuwing voor haar Democratische partijgenoten: ze denkt dat peilers de steun voor Trump systematisch onderschatten, net zoals in 2016.
Verder meldde NU.nl deze week...
- De omstreden oliepijpleiding Dakota Access in de Amerikaanse staat South Dakota moet uiterlijk 5 augustus zijn stilgelegd. Dat heeft een rechtbank maandag besloten. Het is een grote overwinning voor de indianenstammen die al jaren strijden tegen de pijpleiding en een flinke klap voor president Trump en de olie-industrie.
-
Internationale studenten in de VS moeten het land verlaten als hun school na de zomervakantie enkel virtuele lessen aanbiedt. Dat heeft de Immigration and Customs Enforcement (ICE) maandag aangekondigd. De prestigieuze universiteiten Harvard en Massachusetts Institute of Technology (MIT) lieten woensdag weten de regering voor de rechter te dagen.
Swingstate Spotlight: Arizona kan weer beide kanten op
Arizona stemde in 1996 voor het laatst op een Democraat (Bill Clinton). Ondanks fervente pogingen kregen zijn echtgenote Hillary en Barack Obama geen voet aan de grond in de Grand Canyon State. Maar Trumps overwinning in 2016 was, met 4 procentpunten verschil, niet heel ruim.
Dit jaar geldt Arizona voor het eerst in lange tijd weer als een staat waar de Democraten een kans hebben. Dat komt deels door een gestage toename van inwoners met een Latijns-Amerikaanse afkomst, maar die trend is niet doorslaggevend. Belangrijker is dat de Republikeinen steun lijken te verliezen in de voorsteden.
Electoraal is Maricopa County veruit de belangrijkste plek van Arizona. Het omvat het enorm uitgestrekte stedelijke gebied rond de hoofdstad, Phoenix. Doorgaans wordt zo'n 60 procent van het totale aantal stemmen in de staat daar uitgebracht.
Net als elders in de VS, tekent zich in Arizona een steeds grotere politieke kloof af tussen de bevolking van steden (Democraten) en die van het platteland (Republikeinen). Omdat de staat zeer verstedelijkt is, lijkt die ontwikkeling goed uit te pakken voor de Democraten.
En dan nog dit
Duizenden Scrabble-spelers die deelnemen aan toernooien in de VS zijn verdeeld over de vraag of bepaalde woorden moeten worden verboden. Dat vraagstuk is weer actueel door de Black Lives Matter-protesten.
De directeur van de Noord-Amerikaanse Organisatie van Scrabble-spelers, John Chew, legde vrijdag de uitkomst van een stemming door zijn bestuur naast zich neer. Woorden zoals het n-woord, 'bumboy' en 'poof' zijn voortaan niet meer toegestaan. Volgens Chew zijn meerdere professionele woordenleggers gestopt met het spel, omdat zij het neerleggen van homofobe, racistische en seksistische woorden als beledigend ervoeren.
Bedankt voor je aandacht en tot volgende week! Heb jij vragen over de Amerikaanse presidentsrace, een voorstel voor een onderwerp of andere opmerkingen? Stuur een mail naar matthijs@nu.nl.
NUjij: Uitgelichte reacties