Direct naar artikelinhoud
Geluidshinder

Lokale bestuurders komen in opstand tegen overlast van Schiphol

Een vliegtuig is bezig te landen op Schiphol.Beeld Friso Spoelstra

Het verzet van bestuurders in provincies en gemeenten tegen de overlast van het vliegverkeer rond Schiphol groeit. Veel gemeenten spreken zich uit, in steeds kritischer bewoordingen.

Kom eerst eerdere afspraken maar eens na, daarna praten we verder. Zo laat zich de reactie samenvatten van de gemeente Uithoorn, deze week, op de Luchtvaartnota van minister Cora van Nieuwenhuizen. Het is niet voor het eerst dat deze ‘hartekreet’ klinkt, schrijft de gemeente met nauw verholen ergernis, het wordt tijd dat de afgesproken hinderbeperking nu echt gestalte krijgt.

De kritiek van lokale bestuurders rond Schiphol zwelt aan. Twee weken geleden leverde het samenwerkingsverband Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS), dat vier provincies en 56 gemeenten vertegenwoordigt, al scherpe kritiek op die nota. Een aantal gemeenten laat het daar niet bij en doet er nog een schep bovenop. De gemeenteraden van Velsen en Uitgeest spraken zich al uit voor een volledig verbod op nachtvluchten en nu heeft ook de raad van Aalsmeer zijn wethouder een boodschap meegegeven voor de minister. “Groei van het aantal vluchten is volstrekt onacceptabel”, heet het. “Direct waarneembare hinderbeperking is noodzakelijk (in plaats van beloftes over toekomstige maatregelen).”

Kanteling in de maatschappij

De weerstand tegen de overlast van Schiphol – ‘niet tegen Schipholf zelf’ – wordt groter, bevestigt wethouder Hans Bouma van Uithoorn. “Absoluut. Dat heeft ook te maken met de kanteling die er in de maatschappij heeft plaatsgevonden in het denken over Schiphol. De overlast wordt niet langer geaccepteerd.”

Het verzet van lokale bestuurders hangt ook samen met het uitblijven van concrete maatregelen, voegt Bart Kabout, wethouder in Aalsmeer eraan toe. “Als je keer op keer het gevoel hebt dat er niet naar je wordt geluisterd, wordt de in eerste instantie constructieve houding steeds kritischer.”

Van Nieuwenhuizen mikt in haar nota op groei van Schiphol, maar die moet ‘verdiend’ worden door beperking van de overlast. “Eerst zien, dan geloven”, reageert samenwerkingsverband BRS. Bijna geen enkel voornemen uit de nota is concreet uitgewerkt, constateert BRS-voorzitter Jeroen Olthof, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland. Daardoor lijkt ‘de afweging tussen groei en leefbaarheid uit balans’.

Het kabinet denkt hinder een-op-een op te lossen met stillere en schonere vliegtuigen, ziet Olthof. Dat noemt hij ‘simplistisch’. Als vliegtuigen 1 procent stiller worden, levert dat géén ruimte op voor 1 procent groei van het vliegverkeer, zoals de nota veronderstelt. Want dat komt neer op één decibel afname, en dat is niet hoorbaar. “Als daar een groei van 1 procent bij komt, neemt de hinder voor bewoners alleen maar toe.”

Het stempel ‘onleefbaar’

Grote zorgen heeft het samenwerkingsverband ook over nieuwe regels over geluidshinder die in de nieuwe Omgevingswet zijn opgenomen – daarover schreef BRS een tweede brief, aan minister Kajsa Ollongren (binnenlandse zaken). Die regels gaan ook over de stapeling van geluidshinder, dus niet alleen van door het vliegverkeer veroorzaakte overlast, en pakken mede daardoor veel strenger uit.

Die regels bezorgen een groot gebied rond Schiphol het stempel ‘onleefbaar’, en daardoor kunnen er geen nieuwe woningen gebouwd worden. Nieuwbouwplannen voor tienduizenden woningen kunnen dus de prullenbak in, een groot gebied gaat ‘de facto op slot’, schrijft Olthof namens provincies en gemeenten aan Ollongren.

“Op zich mooi dat onze klachten over geluidshinder in die nieuwe regels als het ware officieel erkend worden”, zegt Kabout. “Maar dan moet je het probleem wel bij de bron aanpakken en iets aan die hinder doen. Schiphol mag rustig doorgroeien, wij als gemeenten kunnen bijna niets meer.”

Lees ook:

Hoe belangrijk is de luchtvaart écht? Niemand weet het

Het kabinet is er heilig van overtuigd: Schiphol en KLM zijn van groot belang voor de Nederlandse economie. Over de noodzaak van steun in de coronacrisis hoefde het kabinet dan ook niet lang na te denken. Is de luchtvaart echt zo belangrijk? Dat valt nog te bezien.