Twee verdachten vast na moord op Tsjetsjeense dissident in Oostenrijk

De moord, die mogelijk een politieke achtergrond heeft, vond gisteren omstreeks 19 uur plaats bij de inrit van een bouwmarkt in Gerasdorf bij Wenen. De Oostenrijkse dienst belast met de binnenlandse veiligheid en de strijd tegen het terrorisme (LVT) is een onderzoek gestart, aldus de politie.

Een van de twee verdachten was volgens haar aanwezig op de plaats delict en werd aanvankelijk  als getuige beschouwd. Na tegenstrijdigheden in zijn verklaringen werd hij aangehouden. De andere verdachte (47) werd omstreeks 21.30 uur na een achtervolging in Linz gearresteerd. 

Het slachtoffer is Mamikhan Umarov. Hij kwam in 2005 vanuit Tsjetsjenië naar Oostenrijk, was sinds 2007 geregistreerd als erkend vluchteling en ging door het leven als Martin B., meldt het Oostenrijkse persbureau Apa. Volgens haar zou er sprake zijn geweest van een concreet dreigingsscenario tegen hem en boden de veiligheidsdiensten bescherming aan maar weigerde hij die. Het slachtoffer uitte in een videoblog herhaaldelijk kritiek op de Tsjetsjeense president Ramzan Kadyrov, aldus Apa. 

Bronnen in Tsjetsjeense vluchtelingenkringen bevestigen dat. Volgens hen was Umarov een voormalige Tsjetsjeense separatist, verklaarden ze tegenover RadioFreeEurope/RadioLiberty. Ramzan Kadyrov regeert al ruim tien jaar in Grozny. Critici beschuldigen hem van schendingen van de mensenrechten en het regeren met clanstructuren en corrupte ambtenaren. Tsjetsjenië werd jarenlang beschouwd als een conflictgebied. Moskou verhinderde afscheiding tijdens twee oorlogen met tienduizenden doden en vele vluchtelingen.

In januari 2009 werd ook al een Tsjetsjeense vluchteling doodgeschoten in Wenen. Umar Israilov (27) was een spraakmakende tegenstander van Ramzan Kadyrov en had in 2006 een klacht tegen hem ingediend bij het Europese Hof voor de Mensenrechten in Straatsburg. Dit omdat Kadyrov hem had gemarteld. 

Israilov werd op 13 januari 2009 omstreeks 13 uur doodgeschoten bij een supermarkt in de buurt van zijn flat in de Oostenrijkse hoofdstad. Twee mannen renden op hem af en namen hem onder vuur. Ismailov probeerde zigzaggend door een drukke straat te ontsnappen maar struikelde. Zijn belagers schoten hem van dichtbij tweemaal in het hoofd. Volgens de Oostenrijkse politie verklaarde Israilov in de dagen voor zijn dood dat hij werd gevolgd.

In augustus vorig jaar werd in Berlijn op klaarlichte dag een Tsjetsjeen met de Georgische nationaliteit doodgeschoten. Hij vocht tijdens de tweede Tsjetsjeense oorlog tegen Rusland en had nauwe banden met de voormalige Tsjetsjeense president Aslan Maschadov, die in 2005 werd vermoord door de Russische geheime dienst. Die dienst, FSB, organiseerde de moord op Georgiër Zelimkhan Khangoshvili, maakte onderzoeksorganisatie Bellingcat in februari bekend.

De Duitse justitie had eerder al gemeld dat er ‘voldoende feitelijke aanwijzingen’ waren dat de Russische of Tsjetsjeense geheime diensten achter de moord zitten. Duitsland wees eind vorig jaar twee Russische diplomaten uit vanwege het ‘gebrek aan medewerking’ van Rusland bij het onderzoek.