"Bij een dergelijke hormoonbehandeling wordt onder andere de testosteronproductie geremd. De prostaat wordt bij een geslachtsaanpassende operatie niet verwijderd, omdat dit een grote kans zou geven op ongewild urineverlies. De vraag is nu hoe het zit met het risico op prostaatkanker bij transvrouwen die hormoonbehandeling ondergaan."
"Uit ons onderzoek blijkt dat de hormoonbehandeling bij transvrouwen het risico op het ontwikkelen van prostaatkanker verlaagt. Hoewel dit geen oplossing biedt voor mannen in het algemeen, leert het wel veel over de relatie tussen testosteron en prostaatkanker."
De rol van hormonen bij prostaatkanker
"Testosteron, het mannelijk geslachtshormoon, speelt een belangrijke rol in prostaatkanker. Prostaatcellen zijn afhankelijk van dit hormoon om te kunnen functioneren en groeien. Daarom verlagen artsen met behulp van medicijnen het testosterongehalte in het bloed van mannen met prostaatkanker om de groei van de tumor te vertragen. Maar eerdere onderzoeken laten geen verband zien tussen de hoogte van het testosterongehalte en het risico op prostaatkanker. Kortom; een hoger testosterongehalte geeft geen hoger risico op prostaatkanker, maar het sterk verlagen van het testosterongehalte remt wel de groei bij mannen die al prostaatkanker hebben."
"Hoe is dit te verklaren? Hierbij helpt onderzoek dat gedaan is bij transvrouwen. De hormoonbehandeling voor transvrouwen bestaat uit een combinatie van antimannelijk hormoon (antitestosteron) en het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Het antitestosteron zorgt ervoor dat het testosterongehalte in het bloed sterk wordt verlaagd en oestrogeen laat het lichaam vervrouwelijken."
Het blauwe lint wordt vaak als symbool voor betrokkenheid bij prostaatkanker gebruikt. (Foto: Pixabay/Marijana1)
Prostaatkanker bij transvrouwen
"In totaal is er van 2281 transvrouwen onderzocht of zij tussen 1991 en 2019 prostaatkanker hebben gekregen. Dit bleek bij zes personen het geval. Op basis van de cijfers uit de algemene bevolking van mensen met vergelijkbare leeftijd werden er dertig mensen met prostaatkanker verwacht."
"Dit betekent dat het prostaatkankerrisico van transvrouwen vijf keer lager is dan het risico van mannen van dezelfde leeftijd in de algemene bevolking. Deze bevindingen zijn geruststellend voor transvrouwen: het behouden van de prostaat tijdens de hormoonbehandeling brengt geen extra risico’s met zich mee."
"Een sterk verlaagd testosterongehalte gaat dus gepaard met een beschermend effect op prostaatkanker. Dit verband verdwijnt vanaf een bepaald testosterongehalte, waarna er bij een toenemend testosterongehalte geen verder toenemend risico meer bestaat."
"In Nederland worden mannen in de algemene bevolking niet routinematig getest of zij prostaatkanker hebben, omdat is gebleken dat dit nauwelijks voordelen heeft en leidt tot veel onnodige behandelingen. Aangezien het prostaatkankerrisico bij transvrouwen nog lager blijkt, is het routinematig testen bij hen ook niet nodig. Wel is het belangrijk dat zowel de transvrouw zelf als haar artsen goed beseffen dat de prostaat in het lichaam blijft na een geslachtsaanpassende operatie. Want ook al is het risico vijf keer lager, prostaatkanker kan ook bij transvrouwen nog steeds voorkomen."