Voortrekkerij, een smak geld en leugens - alles om de KLM te beschermen
Volgens mij ging het fout bij de luchtvaart: daar mochten ze ineens alles weer van het kabinet, zonder enige rem op de capaciteit. De cabines konden hutjemutje vol, afstand houden was niet nodig, ‘want anders is het economisch niet rendabel’. Hopla, alle principes en afspraken die Rutte het volk maandenlang had ingeprent, gingen in één klap overboord – maar uitsluitend voor die ene sector.
“Fuck,” dachten de café- en restauranthouders, de film- en theaterzaalexploitanten en de directies van concert- en poppodia en de bus- en treinbedrijven terecht. “En wij dan? Wij houden ons hoofd ook niet boven water als die anderhalvemeterregel gehandhaafd blijft.” Waarom werd de luchtvaart als enige uitgezonderd, terwijl de KLM ook nog eens miljardensteun en -garanties kreeg?
Het effect: het draagvlak voor de afstandsregel stortte prompt overal ineen. Niks gelijke monniken, gelijke kappen, niks ‘alleen samen komen we hier doorheen’. Hier werd één sector voorgetrokken en uitgezonderd. Daardoor klonk elke voorzorgsmaatregel – die we tot dan toe voor het hogere doel zo goed en zo kwaad als mogelijk hadden nageleefd – plotseling als willekeur, als pure hypocrisie, en voelde het voor alle andere sectoren als: ‘ze moeten ons hebben’, en ‘naar ons luisteren ze niet’. Zo voedde het kabinet het ressentiment tegen zijn eigen beleid.
Wat de kwestie extra akelig maakt: de luchtvaart wordt al ontzaglijk bevoordeeld: er wordt geen btw geheven over vliegtickets, en kerosine is vrijgesteld van belasting. Ook trekt de luchtvaart zich amper iets aan van klimaatbeleid. En juist deze sector werd vrijgesteld van maatregelen die er elders zo enorm inhakken?
Intussen heeft de NS grote problemen. De afgelopen maanden hadden de spoorwegen weinig passagiers, wat door het thuiswerken maar mondjesmaat bijtrekt. Het bedrijf moet op korte termijn 1,4 miljard euro bezuinigen en er staan 2300 banen op de tocht. Alle vervoersbedrijven samen kregen van het kabinet een noodpakket van 1,5 miljard, een derde van wat er voor de KLM is uitgetrokken. Dat terwijl openbaar vervoer bepaald essentiëler is voor de maatschappij dan stedentripjes naar Barcelona of zonvakanties naar Turkije.
Nu blijkt de minister ook nog te hebben gelogen: Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) meldde de Tweede Kamer eerder dat vliegtuigen een uniek ventilatiesysteem hebben, waardoor de binnenlucht elke drie minuten wordt ververst. “De hepa-filters vangen het virus voldoende af,” zei ze. Maandag moest diezelfde minister in een Kamerbrief toegeven dat onderzoek naar de mate waarin die filters virussen afvangen helemaal niet bestaat, noch dat daarin ‘op korte termijn [is] voorzien’.
Voortrekkerij, een smak geld en leugens – geen zee gaat het kabinet kennelijk te hoog om de KLM te beschermen. Zelfs het maatschappelijk draagvlak voor de bestrijding van een dodelijke ziekte mag daaronder lijden.