RTL schrapt verkiezingdebat
RTL heeft besloten het verkiezingsdebat op 26 februari te schrappen. Aanleiding is de afmelding van PVV-leider Wilders en premier Mark Rutte.
Wilders twitterde zondagmiddag dat hij zich had afgemeld voor het debat omdat RTL vijf in plaats van vier lijsttrekkers uit heeft genodigd. Daarmee "verbreekt RTL de afspraak" volgens de PVV-leider. Kort daarna meldde ook de VVD zich af.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/02/anp-20269322.jpg)
Rutte begeeft zich in arena Wilders: op Twitter
Voor het eerst in 6,5 jaar heeft partijleider van de VVD en premier van Nederland Mark Rutte zondag op zijn persoonlijke account getwitterd. Dat deed hij terwijl WNL op Zondag een interview uitzond met PVV-leider Geert Wilders. Laatstgenoemde zei daar dat als zijn partij de grootste wordt bij de verkiezingen volgende maand andere partijen alsnog met hem in zee zullen gaan.
Volgenmarkrutte Mark Rutte Nul procent, Geert. NUL procent. Het.
Gaat.
Niet.
Gebeuren. https://t.co/ZC6Xb5peTu
De boodschap van Rutte aan het adres van Wilders was duidelijk: er is nul procent kans dat de VVD met de PVV in een coalitie stapt. Eerder zei de premier al niet met Wilders te willen gaan regeren, hoewel hij het woord 'uitsluiten' niet wilde gebruiken.
Op de dag dat Wilders voor het eerst in tijden een interview op televisie gaf, begaf Rutte zich met zijn tweet juist in de arena van de PVV-leider: op Twitter. Vermoedelijk koos Rutte voor zijn persoonlijke account omdat hij wilde spreken als VVD-leider - en niet als premier. Ook de Twitterpagina van de VVD deed een duit in het zakje:
Volgen
Gaat.
Niet.
Gebeuren. https://t.co/LbFU2iuKLTOpeens gebruikt Rutte zijn eigen account. Helder: het is geen VVD-belofte, maar een Rutte-belofte. Als Rutte vertrekt, kan alles weer. https://t.co/umZpKGH71O
— Jonathan v.h. Reve (@JvhReve) February 12, 2017
Fervent Twitteraar Wilders had snel een antwoord paraat voor Rutte:
Volgen
Niemand.
In.
Nederland.
Gelooft.
Jou.
Nog. https://t.co/F7T8DaKacINul procent, Geert. NUL procent.
Het.
Gaat.
Niet.
Gebeuren. pic.twitter.com/ZC6Xb5peTu— Mark Rutte (@markrutte) February 12, 2017
De PVV-campagne bestaat bijna alleen op het scherm van Wilders' telefoon, schreef Enzo van Steenbergen eerder deze week. "Het brengt hem succes, het kost hem nauwelijks geld."
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/02/anp-34581520.jpg)
Wilders nuanceert koranverbod
PVV-leider Geert Wilders heeft zijn wens om de koran te verbieden genuanceerd. Dat zei hij in een interview met WNL op Zondag. Wilders pleit voor een soort gedoogconstructie voor het heilige boek van de islam. In het verleden riep Wilders wel meerdere malen op tot een absoluut koranverbod. “We gaan de Koran niet uit huis halen bij mensen, natuurlijk niet”, zei Wilders. Wel noemde hij de islam “gevaarlijker dan het nazisme” en zei hij moskeeën te willen gaan sluiten.
Wilders vergeleek de koran niet voor de eerste keer met Mein Kampf. Een boek dat volgens hem “een verschrikkelijke ideologie vol met haat en antisemitisme” verdedigt. Maar, zei Wilders: “In de koran staat veel meer antisemitisme dan in Mein Kampf. Het staat vol met oproepen tot geweld.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/02/wilders_wnl.jpg)
Spekman benadrukt verschillen met VVD
Naarmate de verkiezingen van 15 maart naderen lijkt de PvdA zich welhaast op elk terrein tegen coalitiepartner VVD af te zetten, om maar aan te geven dat niet al het beleid van de afgelopen vier jaar van harte gesteund werd. Dus als vrijdag uit de naar De Telegraaf gelekte CPB-doorrekening blijkt dat de VVD na de stevige bezuinigingen op publieke omroep en cultuur in de twee kabinetten-Rutte nog verder wil snoeien op die twee terreinen, laat de PvdA graag weten dat de sociaal-democraten in hun programma juist al hebben opgeschreven dat er naar beide terreinen 100 miljoen extra moet in de volgende kabinetsperiode.
Via een post op Facebook en voorzitter Hans Spekman wil het telefonisch ook nog wel even toelichten. “Verder bezuinigen op deze gebieden, zoals rechtse partijen als VVD en ook PVV willen, zorgt er alleen maar voor dat mensen in deze verdeelde maatschappij elkaar minder tegenkomen. We moeten investeren in mensen samenbrengen. Dat zien ze dan misschien niet direct in hun eigen portemonnee, maar het maakt de samenleving als geheel rijker”, zegt hij.
De cultuurbezuiniging van 100 miljoen euro wil de VVD volledig halen uit het beperken van de instroom van studenten bij cultuuropleidingen. Nu wordt in de cultuursector al jaren onderkend dat er veel meer studenten van de kunstopleidingen afkomen dan er plek is voor nieuwe acteurs, filmers, dansers, kunstenaars of andere creatievelingen. "Ja, dat weet ik", reageert Spekman, "dat is een oud verhaal":
"Het maakt niet uit of die studenten wel of niet een baan vinden die rechtstreeks aansluit op hun opleiding, de samenleving heeft ze hard nodig omdat ze creatief kunnen denken. We moeten af van het idee dat opleidingen moeten leiden tot veel geld verdienen."
Cultuur en publieke omroepen, het zijn in het algemeen niet de onderwerpen waar grote delen van het electoraat hun stem door laten bepalen. Spekman: "Nee, we zullen er de verkiezingen niet mee winnen. Maar we willen wel duidelijk maken dat we ervoor staan."
Rutte: premier of lijsttrekker?
Het was de afgelopen jaren al een ongemakkelijke balanceeract: spreekt Mark Rutte tijdens zijn wekelijkse persconferentie nou als premier of als VVD-leider? Met vijf weken te gaan tot de verkiezingen is de muur tussen Rutte-de-MP en Rutte-de-lijsttrekker nu echt onhoudbaar geworden, zo bleek vrijdagmiddag. De vuistregel die Rutte inmiddels hanteert: bij lastige vragen staat hij er als premier, bij prettige vragen als VVD-leider.
Zo weigerde hij in te gaan op de ongelukkige uitlatingen van een VVD-Kamerlid over 'Eurabië', donderdag op BNR. Maar luttele minuten later sprak Rutte uitgebreid over de 'Doe normaal'-brief die hij als VVD-voorman in de krant liet zetten. Hij was toch maar mooi geslaagd in het "benoemen van oncomfortabele waarheden". Daarna volgde een lange toelichting op het VVD-plan voor twee miljard extra voor de verpleeghuiszorg, dat Rutte deze week lanceerde. Als uitsmijter had hij nog een statement over hoe "links" mensen aan een uitkering helpt en "rechts" mensen aan een baan. Lachend: "Dat is een heel partijpolitiek antwoord, maar het is wel waar."
Haagse verslaggevers waren not amused:
En nu al een minuut of 7 over de VVD campagne. #PerscoVanDePremier https://t.co/opOJr5S3SE
— Jeroen Stans (@JeroenStans) February 10, 2017
Rutte wil niet op Ybeltjes (VVD) moslimban ingaan, want persco van premier. Maar staat nu al vijf minuten te babbelen over zijn VVD-campagne
— Avinash Bhikhie (@AviBhikhie) February 10, 2017
Partijen buitelen over elkaar heen met verkiezingsbeloften
Leuke verkiezingsbeloften, maar hoe gaan we dat met zijn allen betalen? Het Centraal Planbureau presenteert komende donderdag de doorrekeningen van de verkiezingsprogramma’s. Dan wordt duidelijk hoe de vele toezeggingen die de afgelopen weken zijn gedaan worden gefinancierd. De partijen proberen elkaar te overtreffen met verkiezingsbeloften, noteren Marike Stellinga en Philip de Witt Wijnen.
Vrijdag kwam het CDA, in het AD, nog met het voornemen om de AOW jaarlijks 150 euro te laten toenemen. Ook moet volgens deze partij de ouderenkorting toenemen, waardoor gepensioneerden minder belasting hoeven te betalen.
Wat de lastenverlichting voor alle burgers betreft is eveneens een wedstrijd gaande. D66 meldde eerder dat de burger wat hun betreft 10 miljard euro minder belasting en premies hoeft te betalen. Voor de VVD is dat nog niet genoeg. Via de Telegraaf kwam vrijdag naar buiten dat zij op een lastenverlichting van bijna 12 miljard mikken.
De partijen hebben al veel langer geleden hun verkiezingsprogramma’s gepresenteerd, maar de financiële consequenties van deze voornemens worden pas volgende week via het CPB-boekwerk 'Keuzes in kaart' bekendgemaakt. Dan zal blijken hoe dat uitpakt voor de schatkist, als de plannen worden gerealiseerd. Eerder werd al bekend dat het verlagen van de AOW-leeftijd naar 65 jaar zo’n 12 miljard euro gaat kosten.
De SP, PVV en 50Plus zijn voorstander van die verlaging van die AOW-leeftijd. De laatste twee partijen hebben hun verkiezingsprogramma niet door het CPB door laten rekenen: hoe zij die plannen willen financieren zal dan ook niet duidelijk worden.
Russische woordvoerder: 'Beweringen over hacken verkiezingen zijn hysterisch'
"Hysterie." Zo noemt een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken de in Nederland ontstane ophef over mogelijk uit Rusland afkomstige hackers die de verkiezingen zouden willen beïnvloeden. Maria Zacharova, zoals de woordvoerder heet, zei dat tegenover nieuwssite Sputnik. Sputnik staat bekend als een propagandakanaal van de Russische regering.
"Russische hackers zouden het volgens Nederlandse deskundigen hebben gemunt op het Binnenhof in Den Haag, waar ook het kantoor van premier Mark Rutte is", zei Zacharova.
"Mensen in het regeringsapparaat zijn in toenemende mate bezig met deze hysterie te cultiveren en die wordt nog uitvergroot door de media. (...) Er is geen enkel bewijs voor. Ze claimen dat Rusland de bron is van cyberaanvallen, maar onderbouwen dit niet met feiten."
Begin februari was minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk bevreesd dat de verkiezingsuitslagen beïnvloed zouden worden door kwaadwillige hackers. Vorige week maakte hij bekend dat de stemmen bij de verkiezingen volledig met de hand geteld gaan worden, uit vrees voor hacks.
VVD-Kamerlid waarschuwt voor ‘Eurabia’
Foto ANP / Robert Vos
Op BNR zegt VVD-Kamerlid Ybeltje Berckmoes dat West-Europa in ‘Eurabia’ kan veranderen. Ze bepleit een immigratieverbod voor jongemannen uit het Midden-Oosten. “Het mengt voor geen meter”, zegt Berckmoes. “Ik zie daar een bedreiging. Dat door de enorme bevolkingsgroei daar de angry young men uit Afrika en het Midden-Oosten hiernaartoe komen, dat moet gewoon stoppen."
Het is voor het eerst dat een VVD’er over ‘Eurabia’ spreekt: tot nu werd de term alleen door de PVV gebruikt. Expliciete aanvallen op de islam zijn bij de liberalen uit den boze. Berckmoes, die na de verkiezingen niet terugkeert als Kamerlid, doet dat nu wel. Zo zegt ze: “Met name het islamitisch geloof is een gewelddadig geloof. Mohammed was ook een krijgsheer. Ik aard ook niet in Saoedi-Arabië. Daar moet je mij niet neerzetten, dan ben ik acuut depressief."
Berckmoes zei op BNR te verwachten dat ze "gedonder" binnen haar partij krijgt. "Maar I don't care". VVD-fractieleider Halbe Zijlstra reageerde inderdaad niet veel later al en zette Berckmoes vrij pijnlijk op haar nummer:
Volgen
BNR-column Thijs Niemantsverdriet: Verdonk zag het goed
Onze politiek redacteur Thijs Niemantsverdriet is tijdens de verkiezingscampagne niet alleen verslaggever voor NRC, maar ook columnist van BNR. Donderdag sprak hij op BNR derde column uit, genaamd 'Rita Verdonk'. De column is hieronder te beluisteren.
Zijn eerste twee BNR-columns zijn via de site van BNR terug te beluisteren.
Plasterk wilde 'exotisch' scenario van hacken verkiezingen uitsluiten
Zijn de verkiezingen op 15 maart nog wel veilig? Die vraag stond centraal bij een Kamerdebat over de beveiliging van de verkiezingen donderdagochtend. Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA) besloot vorige week dat de stemmen op verkiezingsdag uitsluitend met de hand mogen worden geteld. Voorheen werd hiervoor software gebruikt, maar RTL onthulde dat deze kwetsbaar is voor hackers. Omdat Plasterk geen enkele twijfel over de uitslag wil laten bestaan, besloot hij het gebruik van de software te verbieden. De Kiesraad gaf daarop aan dat het tellen van de stemmen langer zal duren en de uitslag mogelijk ook langer op zich laat wachten.
De meeste Tweede Kamerleden spraken in het debat hun steun uit voor het besluit van Plasterk. PvdA-Kamerlid Astrid Oosenbrug noemde het "de enige juiste keuze zolang de schijn van onveiligheid niet kan worden weggenomen". De SP en D66 wilden van Plasterk wel weten waarom hij op 23 januari nog aan de Kamer schreef dat er geen risico's zijn qua digitale beveiliging van de verkiezingen, ook omdat de Kiesraad al sinds 2011 op de hoogte zou zijn geweest van de problemen met de software. VVD-Kamerlid Joost Taverne vroeg zich als enige af of het besluit wel nodig was en hoe groot de risico's op hacken nu echt waren.
Plasterk antwoordde dat een combinatie van zaken hem tot het besluit over de software bracht: het "internationale gesternte" (waarbij hij doelde op de hacks van de Democraten in de VS) en de twijfel die de berichtgeving van RTL zaaide. De minister stelt echter dat het risico van het gebruik van de software erg klein is, maar dat hij zo'n "exotisch scenario" wilde uitsluiten. "Er is altijd wel een professor in het land te vinden dat er een risico is, dan blijft er een schaduw over de verkiezingen hangen."
Gemeenten spraken na het besluit van Plasterk hun zorg uit over de extra tijd, mankracht en geld die het kost om het hele telproces handmatig te doen en over wat er bij het tellen nu wel en niet gebruikt mag worden. Komende dinsdag gaat Plasterk met de gemeenten om tafel om "belangrijke details" hieromtrent verder te bespreken. De minister beloofde ook dat hij zal kijken naar compensatie voor de extra kosten die gemeenten moeten maken.
PVV toch de straat op: Wilders naar Spijkenisse
Geert Wilders voerde tot nu toe vooral campagne met zijn mobiele telefoon, via twitter. Dat leverde hem veel aandacht op, maar de PVV wil nu toch ook de straat op. Volgende week zaterdag gaat Wilders flyeren in het centrum van Spijkenisse, maakte de PVV-partijleider zojuist bekend via Twitter. De straat op gaan is voor de PVV moeilijk, zei Tweede-Kamerlid Fleur Agema deze week in NRC.
Wilders wordt al meer dan tien jaar streng beveiligd, maar dat geldt niet voor zijn partijgenoten. Wanneer de PVV de straat op gaat, voelen zij zich ook niet altijd veilig. Ze wachten daarom meestal totdat Wilders arriveert, trekken dan hun PVV-jasjes aan, en duiken de ring van beveiligers rond Wilders in. Tot echte gesprekken met PVV-kiezers komt het vaak niet als Wilders op pad is, daarvoor zijn de bijeenkomsten meestal te hectisch en druk.
Volgen
Zaterdag 18 februari, 11.00 uur! https://t.co/oDHJaln9uA
Sylvana Simons haalt uit naar oud-partijgenoten Denk
Dat het steeds meer begon te botsen was al duidelijk, maar voor het eerst sinds haar vertrek bij partij Denk laat Sylvana Simons zich nader uit over de redenen van de breuk. In een interview in de Turks-Nederlandse krant Zaman Vandaag, die is opgericht door sympathisanten van de Gülenbeweging, vertelt ze hoe zich steeds sterker begon te storen aan de eenzijdige boosheid van haar mede-Denk-politici. Ook botste het met Denk omdat de partijleden volgens haar niet kritisch wilden zijn over racisme, uitsluiting, seksisme en homofobie binnen de eigen gemeenschap. Simons:
"Je kunt niet zeggen dat de Koerden je broeders zijn als je hun pijn niet voelt of erkent, of als je onrecht tegen alevieten niet wil zien. Als je jezelf niet kritisch onder ogen kunt nemen, hoe moet de ander jou dan serieus nemen?"
Inmiddels dreigt de partij Simons met een flinke schadeclaim van 30.000 euro, omdat ze zich in het openbaar negatief uitlaat over de partij. In het interview vertelt Simons verder hoe Denk zich bewust profileerde als "Turkenpartij" om alle Turken in Nederland te bereiken, en vervolgens verbreedde richting andere minderhedengroepen. Die strategie was bedacht door voormalig campagneleider Ian van der Kooye, later samen met Simons overstapte naar de nieuwe partij Artikel 1. In het interview laat Simons zich niettemin kritisch uit over de door hem gestarte strategie.
"Het bleef hangen in verwijten, boosheid en appelleren aan de onderbuik van wanhopige, gefrustreerde migranten. Op het thema verbinding liep het tussen mij en de heren dan ook stuk."
Het volledige interview met Simons staat zaterdag in Zamam Vandaag, maar een voorpublicatie is nu al te lezen op de site van het weekblad.
Zijlstra: ik ben blij als er überhaupt coalitie komt
Aan het einde van het debat ging het nog even over coalitievoorkeuren en het elkaar al dan niet uitsluiten. VVD'er Zijlstra herhaalde nog maar eens dat de kans "nul" is dat de VVD met de PVV gaat samenwerken. Maar de VVD gaat uit fatsoen wel met Wilders praten als ze de PVV de grootste wordt. Zijlstra zei te hopen dat er überhaupt een kabinet gevormd kan worden na 15 maart. "Ik ben er vrij wanhopig in, ik ben al blij als er een coalitie komt".
Foto ANP / Remko de Waal
GroenLinks-leider Klaver zei te hopen dat er een progressieve coalitie kan worden gevormd met zijn "liberale en christelijke vrienden". Klaver "sluit de PVV keihard uit" en gaat "er alles aan doen om de VVD buiten het kabinet te houden".
De andere lijsttrekkers voelden weinig voor elkaar bij voorbaat uitsluiten. "Wat nodig is, is het vermogen tot samenwerken", aldus PvdA-leider Asscher.
Lees hieronder alle tweets van onze verslaggevers Thijs Niemantsverdriet en Wubby Luyendijk terug:
Buma haalt uit naar 'flip flop' Mark Rutte
Is de kiezer terecht ontevreden, was de vraag bij het vijfde debatje zojuist. PvdA-lijsttrekker Asscher vond van niet en stelde "dat het niet de taak van de politiek is de boze burger naar de mond te praten". Hij noemde, niet heel verrassend gezien zijn rol als vicepremier, het positieve economische beeld dat nu in Nederland na de crisis te zien is.
CDA-leider Buma viel Asscher opnieuw hard aan, door het kabinet te verwijten dat Nederland in een "morele crisis" is beland onder Rutte II. En hij haalde en passant ook nog even uit naar de afwezige premier Rutte:
Volgen
Segers (ChristenUnie) noemde het "apart" dat Asscher het onterecht vindt dat kiezers ontevreden zijn. Hij refereerde aan de fakkeltocht in Groningen en stelde dat mensen terecht boos zijn op de politiek.
Asscher onder vuur, Krol als outsider
De lijsttrekkers debatteerden zojuist over asielzoekers en nu over de noordelijke economie. Een paar meer algemene observaties van onze verslaggver ter plekke Thijs Niemantsverdriet:
Volgen
Volgen
Volgen
Volgen
'Groningers zitten niet te wachten op politiek gehakketak'
Het Noordelijk Lijsttrekkersdebat begon met de stelling of Donald Trump een bedreiging is voor Europa. De meeste linkse lijsttrekkers vonden van wel, inclusief vicepremier Asscher. CDA-leider Buma pakte Asscher vervolgens hard aan op zijn aanwezigheid bij een demonstratie tegen Trump op het Malieveld in Den Haag vorige week. Asscher "zette het kabinet voor schut", zei Buma. Asscher verdedigde zijn aanwezigheid door te stellen dat het "ongebruikelijke tijden" zijn.
Volgen
De gaswinning in Groningen was het tweede onderwerp en natuurlijk hét thema voor de noorderlingen. Dinsdagavond was er nog een fakkeltocht tegen de gaswinning. Halbe Zijlstra (VVD) beaamde dat "we er nog lang niet zijn", maar benadrukte dat het kabinet al veel heeft gedaan door de gaswinning te halveren. GroenLinks-leider Klaver riep hem op de gaswinning zo snel mogelijk terug te brengen naar 12 miljard in 2021. Roemer (SP) viel hem bij. "De mensen hier zijn jaren voor de gek gehouden". Asscher (PvdA) wil ook snel omlaag, maar weet niet of dat per 2021 te realiseren is. Hij riep zijn collega's op tot eenheid in dit dossier. "Groningers zitten niet te wachten op politiek gehakketak."
Volgen
Eerste confrontatie tussen lijsttrekkers in Groningen
Voor het eerst tijdens deze campagne treffen de meeste lijsttrekkers elkaar zometeen vanaf 14.30 uur bij het Noordelijk Lijsttrekkersdebat in Groningen. Geert Wilders (PVV) en Mark Rutte (VVD) zijn daar niet bij. De PVV komt niet, fractievoorzitter uit de Tweede Kamer Halbe Zijlstra is er namens de VVD.
Kijk live mee via de Facebookpagina van RTV Drenthe:
Onze verslaggevers Wubby Luyendijk en Thijs Niemantsverdriet twitteren live mee met het debat:
Is carnaval belangrijker of debatteren?
Alsof er nog niet genoeg gedoe is over wie er wel en niet mogen en willen meedoen aan het RTL-debat, is er nu ook kritiek op de timing van RTL. 26 februari is namelijk de zondag van carnaval. Klaas Dijkhoff, staatssecretaris en officieus campagneleider van de VVD, vertelde dinsdag aan de lokale krant BN DeStem dat hij het debat niet eens gaat kijken. Hij is niet in de Rode Hoed in Amsterdam, maar “host op de Grote Markt” van Breda. Het debat ziet hij later wel terug.
Na dat nieuws kreeg GroenLinks-leider Jesse Klaver meteen een appje van een neef. “Klaas heeft tenminste zijn prioriteiten op orde!” Klaver, afkomstig uit Roosendaal, mag volgens de huidige peilingen meedoen aan het debat, maar had daarvoor al, die als het debat doorgaat waarschijnlijk mee mag doen, had al afgezegd. “Ik ben een fervent carnavaller, maar dat betekent ook dat ik er achteraf van moet herstellen. Daar is in de campagne geen tijd voor. Ik moet fit zijn”, zegt Klaver.
PVV-Kamerlid Dion Graus, uit Heerlen, vermoedt kwade opzet van RTL. De timing is „niet toevallig. (De) PVV heeft in Limburg veel aanhang”, sms’t hij. RTL ontkent opzet. Ze plannen het debat traditioneel in het weekend een week of drie voor de verkiezingsdag. “Die datum bepaalt de overheid, niet wij”, zegt adjunct-hoofdredacteur Pieter Klein. “Onze speelruimte was beperkt.”
Dijkhoff heeft is “al een paar jaar geleden opgehouden me druk te maken over wat ze boven de sloot van carnaval vinden. Laat staan dat ik de illusie heb dat er rekening mee gehouden wordt”.
Analyse campagne: politieke leiders mijden het debat
Een verkiezingsstrijd met nauwelijks debat tussen de hoofdrolspelers? Het klinkt absurd, maar de kans groeit dat de belangrijkste lijsttrekkers elkaar amper tegenkomen op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart. PVV en VVD, de koplopers in de peilingen, hebben er weinig zin in, schrijft onze politiek redacteur Thijs Niemantsverdriet in een analyse over de stand van de campagne op dit moment.
Woensdagmiddag treffen de lijsttrekkers elkaar voor het eerst in deze campagne in groot gezelschap, bij het Noordelijk Lijsttrekkersdebat in Groningen. Geert Wilders (PVV) en Mark Rutte (VVD) zijn daar niet bij. De VVD stuurt fractieleider Halbe Zijlstra, de PVV helemaal niemand. Wilders laat ook verstek gaan bij het lijsttrekkersdebat van Radio 1, over twee weken.
Op zich dit is geen noviteit. Ook in 2012 maakten de grootste kanshebbers op het premierschap, Rutte en SP-leider Roemer, de afspraak om zo laat mogelijk in de verkiezingsstrijd te stappen. De gedachte: veel kiezers besluiten pas in de laatste weken op wie ze gaan stemmen, dus spaar je krachten en voorkom fouten.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/02/anp-20269560.jpg)
AOW naar 65 jaar breekpunt voor Henk Krol
50Plus wil na de verkiezingen alleen in een kabinet stappen als de AOW-leeftijd wordt teruggebracht naar 65 jaar. 50Plus-lijsttrekker Henk Krol zei dit woensdagochtend in het Radio 1 Journaal. Zondag zei Krol nog in Buitenhof dat 50Plus alleen wil onderhandelen over kabinetsdeelname als er "te praten valt" over het terugbrengen van de AOW-leeftijd naar 65 jaar. Maar op Radio 1 was Krol stelliger:
"De kiezer moet op ons kunnen rekenen. [...] Ik haat het woord 'breekpunt', maar gezien het belang van het onderwerp denk ik dat er maar één punt is en dat ik klip en klaar zeg: dat is voor 50Plus een breekpunt. Wil men ons aan de onderhandelingstafel, dan zal 65 weer terug moeten naar 65."
Foto ANP / Bart Maat
In de nieuwste Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van vijf landelijke peilingen, staat 50Plus woensdag op 8 tot 10 zetels, waarmee het bepaald niet ondenkbaar is dat de partij na de verkiezingen aan de onderhandelingstafel plaatsneemt. Met het formuleren van dit breekpunt probeert Krol de oudere kiezer te laten denken dat alleen zijn partij echt iets wil en kan doen aan de AOW-leeftijd, die de afgelopen jaren stapsgewijs is verhoogd naar 67 jaar. Zo wees Krol er op Radio 1 fijntjes op dat de PVV, die dit ook bepleit, in 2010 nog als gedoogpartner van het kabinet-Rutte I meewerkte aan de verhoging naar 67 (en dat de partij door bijna alle andere partijen wordt uitgesloten). De SP, de derde partij die 'terug naar 65' zegt, heeft aangegeven niet met de VVD te willen regeren en zet zichzelf zo ook buitenspel, redeneert Krol. Overigens maakt Krol de kans op kabinetsdeelname met het formuleren van dit breekpunt erg klein: naast de PVV en SP zijn er geen partijen die de AOW-leeftijd willen terugbrengen naar 65 jaar.
Krol kon zondag in Buitenhof overigens niet zeggen waar 50Plus de twaalf miljard die voor 'terug naar 65' nodig is vandaan wil halen. De partij laat het verkiezingsprogramma net als de PVV ook niet doorrekenen door het CPB, de SP doet dat wel.
Het breekpunt van Krol is niet de eerste keer dat het woord 'breekpunt' valt tijdens deze campagne. SP-leider Roemer zei in september al bij tv-programma Pauw dat de SP niet in een kabinet gaat zitten dat het zorgstelsel niet drastisch hervormt. De socialisten pleiten voor een Nationaal Zorgfonds en willen de zorgverzekeraars afschaffen.
Peilingwijzer : GroenLinks mag hopen op deelname premiersdebat
Het is nog geen uitgemaakte zaak welke partijen mogen meedoen aan het premiersdebat op zondagavond 26 februari op RTL 4. Uit de laatste Peilingwijzer, die woensdag werd gepresenteerd en waarop de zender zich baseert bij de uitnodiging van kandidaten, blijkt dat GroenLinks het CDA en D66 is genaderd.
In de Peilingwijzer - het gewogen gemiddelde van zes peilingen - staat D66 op 14 tot 18 zetels, het CDA op 15 tot 17. GroenLinks staat daar met 14 tot 16 zetels echter niet ver achter.
De vier partijen die het hoogst staan in de Peilingwijzer mogen meedoen aan het RTL-debat. Als echter blijkt dat meerdere partijen vallen binnen de foutmarge die Peilingwijzer-maker Tom Louwerse hanteert, wil de zender meer dan vier partijen uitnodigen. Het verschil tussen het CDA en D66 enerzijds en GroenLinks anderzijds is niet significant, wat betekent dat die laatste partij mag hopen op een uitnodiging voor het premiersdebat. Het verschil tussen de SP en GroenLinks is volgens de laatste Peilingwijzer wel significant.
Louwerse hanteert de foutmarge om aan te geven binnen welke bandbreedte het zetelaantal valt dat een partij naar aanleiding van de peiling zal halen. Dit wordt gedaan om te voorkomen dat de genomen steekproeven niet representatief zijn - aanhangers van de ene partij zijn dan misschien net wat oververtegenwoordigd ten opzichte van andere partijen.
RTL neemt aanstaande maandag een besluit over wie er mag deelnemen aan het debat. De PVV en VVD lieten eerder al doorschemeren dat ze willen vasthouden aan een debat met 4 partijen. Ze dreigen hun medewerking in te trekken als er toch meer lijsttrekkers worden uitgenodigd. Een week later, bij het RTL-debat in Carré, moeten ze ook al het podium delen met zes andere lijsttrekkers.
Dinsdag schreef NRC-redacteur Thijs Niemantsverdriet dat het debat mogelijk in het geheel niet doorgaat:
"Wilders is op dit moment succesvol op sociale media zonder dat hij enige campagneactiviteit onderneemt. En Rutte wordt al wekenlang keihard aangevallen door alle andere partijen. Wat heeft hij aan een debat waarin hij twee uur lang in het defensief zit?"
Overigens veranderde in de Peilingwijzer verder niet al te veel ten opzichte van een week daarvoor. De PVV gaat daarin nog altijd aan de leiding (met 27 tot 31 zetels), gevolgd door de VVD (22 tot 26 zetels).
Rutte: plaatsen nepfoto door Wilders 'totaal smakeloos'
Politici moeten tegen een stootje kunnen, maar het plaatsen van een nepfoto van D66-lijsttrekker Alexander Pechtold tussen sharia-aanhangers door PVV-leider Geert Wilders was "totaal smakeloos". Premier Rutte zei dat dinsdagavond aan tafel bij Jinek, waar hij fel afstand nam van de actie van Wilders. "Ook kinderen zien dat, die denken dat het echt is." Volgens de VVD-leider lost het plaatsen van dit soort nepbeelden helemaal niks op en kan de veiligheid van Pechtold erdoor gevaar lopen. "Dit is niet normaal", aldus Rutte.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/02/data8848683-3c94bf.jpg)
Rutte vertelde dat hij Pechtold maandag had gebeld naar aanleiding van het incident. Wilders heeft hij niet geprobeerd te bellen. Rutte verklapte dat hij al sinds 2014 geen "lang gesprek" meer met de PVV-leider heeft gevoerd.
Rutte werd in de uitzending verder kritisch bevraagd over zijn bekendmaking in het AD dinsdagochtend dat de VVD twee miljard euro extra in de ouderenzorg wil steken. Dat is geen verkiezingsbelofte, benadrukt Rutte, want daarmee is hij voorzichtig sinds hij na de campagne van 2012 een aantal verkiezingsbeloften moest breken. Wel hoopt Rutte de extra investeringen met behulp van andere partijen kan realiseren. Op de vraag of het niet goedkoop is om vijf weken voor de verkiezingen extra geld voor de ouderenzorg te beloven, zei Rutte: "We komen uit zware jaren van economische crisis. Nu is er een beetje extra geld beschikbaar." Een uitspraak die past bij de campagne-inzet van de VVD, namelijk dat Nederlanders na jaren van bezuinigen en hervormen de komende tijd weer moeten gaan voelen dat het echt beter gaat.
Komt dat RTL-debat er wel?
Het premiersdebat van RTL, daar móet je bij zijn. Het gaat in Den Haag al weken over zondagavond 26 februari. Een plaatsje naast Frits Wester op het podium wordt door partijen als cruciaal gezien voor een goede verkiezingsuitslag: wie daar sterk presteert, kan zomaar flink gaan stijgen in de peilingen. Denk aan het optreden van PvdA-leider Diederik Samsom in 2012.
Toch valt deze week in de wandelgangen iets anders te horen: misschien gaat dat hele RTL-debat wel niet door. Betrokkenen van verschillende partijen vermoeden dat Mark Rutte (VVD) en Geert Wilders (PVV) hun deelname zullen intrekken. En zonder de twee grootste partijen in de peilingen heeft het voor RTL weinig zin een debat te organiseren. Dan kan de Rode Hoed in Amsterdam worden afgezegd.
Dat het wellicht zo ver komt, heeft RTL voor een deel aan zichzelf te danken. Tot aan deze verkiezingen werden de vier deelnemers altijd geselecteerd aan de hand van twee criteria: de peilingen en de zetelverdeling in de Tweede Kamer. Beide wogen even zwaar. Vier jaar geleden mocht PvdA’er Samsom, hoewel hij er beroerd voorstond in de peilingen, daarom toch meedoen. Het bleek het begin van een indrukwekkende opmars in de peilingen.
Het RTL-debat in augustus 2012.
Deze verkiezingen heeft RTL besloten het anders te doen. De Tweede Kamerzetels doen er niet meer toe: de vier deelnemers worden uitsluitend nog geselecteerd op basis van de Peilingwijzer, die een gewogen gemiddelde geeft van zes peilingen. Anders, zo redeneert RTL, doen we geen recht aan de totaal veranderde verhoudingen aan het Binnenhof sinds 2012.
Hier doet zich een probleem voor. Van twee partijen staat vrijwel vast dat ze mogen meedoen: VVD en PVV. Maar achter de twee koplopers zit een middenveld van vijf partijen die elkaar in de Peilingwijzer nauwelijks ontlopen: CDA, D66, GroenLinks, PvdA en SP. Als de verhoudingen zo blijven als ze nu zijn, is onmogelijk te bepalen welke partijen als nummer drie en vier mogen meedoen. Ze vallen alle vijf binnen de foutmarge die Peilingwijzer-maker Tom Louwerse hanteert.
Twee weken geleden besloot RTL, op aandringen van Louwerse, schoorvoetend tot een koerswijziging. Als de verschillen tussen de vijf runners-up volgende weeek te klein zijn, zal de redactie ook een vijfde en misschien zelfs zesde kandidaat uitnodigen.
Dit leverde RTL weer een nieuw probleem op. PVV en VVD lieten gezamenlijk weten niet te zullen komen als het deelnemersveld wordt uitgebreid. Een confrontatie met meer dan vier kandidaten vinden ze geen premiersdebat meer. Een week later, bij het RTL-debat in Carré, moeten ze ook al het podium delen met zes andere lijsttrekkers.
Achter de schermen zitten ze bij RTL duidelijk in hun maag met situatie. Komende maandag moet het besluit vallen, heeft de redactie laten weten. Maar de vraag is dus steeds meer of het debat überhaupt wel doorgaat. In de peilingen zijn amper verschuivingen – dat betekent meer dan vier kandidaten en dus exit VVD en PVV. Maar zelfs als de Peilingwijzer volgende week genadig is voor Wester en zijn collega’s, is het niet zeker dat VVD en PVV komen.
Andere partijen vrezen dat Rutte en Wilders een dezer dagen ook zullen afzeggen voor een debat met vier. Wilders is op dit moment succesvol op sociale media zonder dat hij enige campagneactiviteit onderneemt. En Rutte wordt al wekenlang keihard aangevallen door alle andere partijen. Wat heeft hij aan een debat waarin hij twee uur lang in het defensief zit?
Bij de VVD ontkennen ze dat Rutte misschien niet komt bij het debat-met-vier. Afspraak is afspraak - en mocht Wilders toch afzeggen, dan is dat zíjn besluit. Maar zelfs als Rutte en Wilders wél meedoen, klinkt elders, zou RTL nog wel eens zelf de stekker eruit kunnen trekken. Het is goed denkbaar dat de vier deelnemers straks PVV, VVD, CDA en D66 zijn. Hoe interessant is een debat zonder een échte linkse kandidaat?
”Zo ver is het nog niet,” zegt gastheer Frits Wester als hem wordt gevraagd naar de het mogelijke verscheiden van zijn debat. “We gaan woensdagochtend gewoon weer vergaderen bij mij thuis over de opzet en de stellingen.”
Jurist Asscher zit lijsttrekker Asscher even dwars
Is PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher van mening veranderd over het aftappen van burgers? Op Twitter moest hij zich dinsdag verdedigen tegenover onder meer De Correspondent en privacy-voorvechter Bits of Freedom. Asscher hield dinsdagochtend in De Telegraaf een warm pleidooi voor de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv), die “cruciaal” is “in deze tijd”. Die geeft de AIVD en MIVD toestemming om op grote schaal internetgegevens te onderscheppen.
Maar in een ruim zestien jaar oud opinieartikel zegt Asscher, dan nog onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, juist dat uitbreiding van bevoegdheden van de geheime dienst weinig zin heeft en zelfs op gespannen voet staat met Europese grondrechten. In die tijd was er discussie over de toestemming die de geheime dienst zou krijgen om telefoongegevens (“niet-kabelgebonden communicatie”) op grote schaal te onderscheppen.
Volgen
Een citaat uit Asschers opinieartikel in NRC: “Er is echter geen bewijs dat meer afluistermogelijkheden de aanslagen [van 11 september, red.] hadden kunnen voorkomen. Alle commentaren wijzen juist in de richting van klassieke spionage. Wellicht heeft de westerse wereld te veel vertrouwd op elektronische opsporing. De roep om law and order dreigt echter de vraag te overstemmen naar de effectiviteit én noodzakelijkheid van nieuwe aftapbevoegdheden.”
Volgen
Tegenstanders van de nieuwe wet gebruiken deze oude standpunten nu graag tegen de PvdA-lijsttrekker en vicepremier. Zelf reageerde Asscher op Twitter dat de wet “veel beter geworden” is. Hij vindt dat de wet van zijn partijgenoot, minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) nu “voldoet” aan de Europese grondrechten.
Tweede Kamer stemt voor afschaffen lijstverbindingen
PvdA en GroenLinks hebben bij de verkiezingen op 15 maart nog een lijstverbinding, net als de ChristenUnie en de SGP. Maar bij de volgende verkiezingen is dat waarschijnlijk niet meer mogelijk. De Tweede Kamer stemde namelijk dinsdag in met het afschaffen van lijstverbindingen bij toekomstige verkiezingen.
Na de Kamerverkiezingen wordt altijd de kiesdeler vastgesteld: het totaal aantal geldige stemmen gedeeld door 150. Meestal ligt die net boven de 60.000 stemmen. Als alle ‘hele zetels’ zijn toegewezen blijven een aantal restzetels over, omdat een partij bijvoorbeeld 80.000 stemmen haalt, of 140.000. Al die restzetels moeten eerlijk verdeeld worden over de partijen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/02/anp-49548747.jpg)
NPO lanceert Stemwijzer voor jongeren
Kies je voor: "Grenzen dicht", of kies je voor: "Asielzoekers gelijk toelaten tot werk en school"? De publieke omroep NPO heeft dinsdag een stemwijzer voor jongeren gelanceerd: NPO.nl/Partijwijzer.
De Partijwijzer is gebouwd door ProDemos, het Haagse voorlichtingscentrum dat ook de algemene stemwijzer maakt. De kwesties die de jongeren krijgen voorgelegd lijken sterk op die in de algemene stemwijzer, maar zijn simpeler en stelliger geformuleerd. Zo kun je bij coffeeshops kiezen tussen: ‘sluiten coffeeshop’, ‘betere regulering’ en ‘legalisering softdrugs’.
Bij de verkiezingen in maart mogen 800.000 achttienjarigen voor het eerst stemmen. De NPO heeft de Partijwijzer ontworpen om de gang naar de stembus van de nieuwe stemmers gemakkelijker te maken: "Juist deze leeftijdsgroep blijft tijdens de verkiezingen vaak thuis."
De NPO maakt ook een paar verkiezingsprogramma’s voor jongeren op NPO 3. Zoals What the Hague?! met ex-Kamerlid Myrthe Hilkens. Het duo Rutger Castricum en Maxim Hartman maakt ook een politiek programma. En Danny Ghosen gaat op zoek naar niet-stemmers.
Resultaten van Stemwijzer op eerste dag te achterhalen
Op de eerste dag dat de Stemwijzer online stond was maandag door een beveiligingsfout zichtbaar op welke partijen mensen uitkwamen. Dat bevestigt een woordvoerder van ProDemos, de maker van de Stemwijzer, na berichten op het blog van beveiligingsspecialist Loran Kloeze. Inmiddels is de fout hersteld en zijn de gegevens niet meer op te vragen.
Als via de browser Google Chrome de Stemwijzer werd ingevuld, was het totaalbeeld van de resultaten tot dan toe door specialisten te achterhalen, via de ontwikkelaarsomgeving van de browser. De resultaten waren dus niet standaard zichtbaar voor een normale gebruiker, maar via een omweg wel te vinden.
Volgen
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2017/02/anp-49612975.jpg)
VVD wil twee miljard voor verpleeghuizen
Als het aan de VVD ligt zal "1,9 tot 2 miljard" euro gereserveerd worden voor de verbetering van ouderenzorg in verpleeghuizen. Dat zegt premier Mark Rutte in een interview met het AD.
Het bedrag is géén belofte, benadrukt Rutte, maar "het is wel onze inzet":
"Of we het geld nodig hebben, zullen we zien. Het is geen belofte, want het hangt af van de formatie en wat verpleeghuizen nodig hebben."
Verkiezingsbeloftes als 'geen cent naar de Grieken' en '1.000 euro voor elke werkende Nederlander' kon Rutte afgelopen kabinetsperiode niet waarmaken. Voor dat laatste zei hij 'sorry' en hij is nu extra voorzichtig met beloftes.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2016/08/data4406524.jpg)
De twee miljard is hetzelfde bedrag als publicist Hugo Borst en onderzoeker Carin Gaemers in hun manifest Scherp op Ouderenzorg bepleitten. Daarin noemden zij ook een minimale bezettingsnorm van twee medewerkers op acht bewoners. De Tweede Kamer stemde unaniem voor een motie dit manifest te omarmen. Staatssecretaris van Rijn (VVD) zei daarop 100 miljoen euro voor verpleeghuizen te reserveren, maar hij wilde geen bezettingsnorm.
Branchevereniging Actiz, voor werkgevers in de zorg, berekende dat het plan 70.000 extra zorgmedewerkers behoeft. Nu werken 247.000 mensen in verzorgings- en verpleeghuizen.
Extra personeel wordt wel moeilijk, aldus Rutte tegen het AD. Hij denkt aan zij-instromers, parttimers die fulltime gaan werken en werkervaringsplekken.
GroenLinks alsnog akkoord met 300 miljoen euro voor Defensie
GroenLinks steunt toch de extra uitgaven van 300 miljoen euro voor Defensie. Vorig najaar keerde de partij zich tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Defensie nog tegen het extra geld dat het kabinet in verband met de gespannen veiligheidssituatie in de wereld voor de krijgsmacht had uitgetrokken.
Tijdens een verkiezingsdebat in Amsterdam zei de nummer 2 op de lijst van GroenLinks Kathalijne Buitenweg maandagavond dat haar partij van de bezuiniging heeft afgezien. In de plannen van het kabinet die nu door het Centraal Planbureau worden doorgerekend is de 300 miljoen euro "geaccepteerd", zei Buitenweg.
Lees meer: Heren onder elkaar over de wereldPechtold waarschuwt voor ophitsing na gephotoshopte afbeelding
In een Facebookbericht reageert Alexander Pechtold op de gephotoshopte afbeelding die maandag door Geert Wilders op Twitter werd gezet. In zijn reactie waarschuwt Pechtold dat het beeld “mensen op verkeerde ideeën kan brengen”.
Op afbeelding bij de tweet is Pechtold te zien tussen radicaal-islamitische demonstranten. Wilders schreef daarbij: ‘Pechtold demonstreert met Hamas-terroristen.’
In de reactie die Pechtold op Facebook plaatste, schrijft de D66-lijsttrekker aan zijn Twitter-tijdlijn te kunnen zien dat de aanhang van Wilders door de afbeelding “is opgehitst”. In dit verband noemt hij in zijn bericht de zaak rondom de doodsbedreiging van een PVV-aanhanger. Twee maanden geleden stond de aanhanger terecht wegens de bedreiging die hij aan Pechtold had geuit. Hij kreeg vier weken celstraf opgelegd, waarvan drie voorwaardelijk.
Wilders noemde Pechtold daarop een "dramaqueen".
Volgen
Ook andere lijsttrekkers reageerden op de afbeelding. Jesse Klaver noemde de actie “onverantwoord en laag” en twitterde dat Wilders zijn geloofwaardigheid zou aantasten met zijn “nepnieuws.”
Lodewijk Asscher reageerde via Twitter met hetzelfde advies dat Hillary Clinton eerder voor Donald Trump had:
Volgen
Site stemwijzer overbelast, Denk zomaar op plek 2
De website van de online stemhulp Stemwijzer lag er maandagmiddag kort na het live gaan uit, door alle drukte. De meeste lijsttrekkers was het toen al gelukt om hun eigen partij als favoriet naar boven te krijgen.
Het leek wel of er in het zaaltje in perscentrum Nieuwspoort een publieke citotoets plaatsvond, met al die lijsttrekkers achter hun schermpje. Sommigen hadden een 100 procent score voor hun eigen partij, dat lukte Emile Roemer (SP), Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Kees van der Staaij (SGP). Alexander Pechtold (D66) en Mark Rutte (VVD) scoorden elk 97 procent voor hun partij. Bij Rutte stond de SGP op twee en het CDA op drie als favoriet.
Lijsttrekkers vullen de Stemwijzer in. Foto Olaf Kraak/ANP
Bij Emile Roemer en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) kwam Denk als tweede partij boven drijven. Verrassend, vonden ze allebei. "Die partij ligt qua stijl nogal ver bij me vandaan, maar wat standpunten betreft blijkbaar niet", zei Segers. Bij Lodewijk Asscher (PvdA) pasten - na zijn eigen partij - GroenLinks, de SP en D66 het beste.
De Stemwijzer is de meest gebruikte online stemhulp. Voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 vulden 4,85 miljoen gebruikers de Stemwijzer in, om te zien met welke partij ze het meeste opvattingen delen.
Ook nepnieuws in Nederlandse verkiezingsstrijd?
Er is veel te doen om 'nepnieuws' en de rol die het gespeeld heeft bij de Amerikaanse verkiezingen. Geert Wilders flirt nu als eerste lijsttrekker met het gebruik ervan in Nederland. Maandagochtend twitterde hij een gefotoshopt beeld van Alexander Pechtold bij een demonstratie van Hamas-sympathisanten. Op de 'foto' staat de D66-lijsttrekker tussen bebaarde moslims die borden omhoog houden met teksten als 'Sharia for the Netherlands' en 'Islam will conquer Europe'. Om het verwijt van 'nepnieuws' te omzeilen, claimt Wilders niet letterlijk dat de foto echt is. Hij schrijft: "Is dit de volgende stap?"
Volgen
Aanleiding voor Wilders' tweet zijn uitspraken van een D66-politicus uit Amsterdam, afgelopen weekend. Wethouder Simone Kukenheim suggereerde volgens Het Parool dat Amsterdam de republiek zou moeten uitroepen als Wilders premier wordt.
Het gefotoshopte beeld is hoogstwaarschijnlijk niet door de PVV zelf gemaakt: Pechtold en de sharia-baarden circuleren al sinds 2010 over het internet. Wilders twitterde een half jaar geleden zelf nog de niet-geshopte foto:
Islam is the real hate speech.#deislamize #nomoreislam pic.twitter.com/QKUoarjIFy
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) October 30, 2016
Pechtold sloeg snel terug op Twitter na Wilders' nepfoto's.
Volgen
In 2013 sprak Pechtold de PVV-leider in een debat aan op demonstranten bij een PVV-manifestatie in Den Haag die de Hitlergroet brachten en met NSB-vlaggen zwaaiden. Wilders noemde Pechtold toen een "zielig, miezerig en hypocriet mannetje".
‘Boze bruine man’ stapt over van PvdA naar Denk
Turkse en Marokkaanse Nederlanders stappen massaal over op de nieuwe partij Denk, zo blijkt uit de Etnobarometer van het Opiniehuis. De kansen van Denk waren tot nu toe lastig in te schatten, omdat Nederlanders met een migrantenachtergrond ondervertegenwoordigd zijn in de panels van opinieonderzoekers. Nu is er voor het eerst een peiling die een beeld geeft van de kansen van de partij van de voormalige PvdA’ers Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, schrijft NRC-redacteur Thijs Niemantsverdriet.
Volgens de peiling wil 40 procent van de Turkse Nederlanders straks op Denk gaan stemmen, en slechts 17 procent op de PvdA. Van Nederlanders van Marokkaanse komaf kiest 34 procent voor Denk, tegen 15 procent voor de PvdA. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 stemde nog 43 procent van de Nieuwe Nederlanders op de PvdA.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2017/02/anp-49552507.jpg)
GeenPeil komt met nep-Stemwijzer
Zou VVD-lijsttrekker Mark Rutte weer bij D66 uitkomen? In 2006 vulde Rutte de Stemwijzer zó in dat de partij van Alexander Pechtold het beste bij hem paste. Het was een technische fout, bleek achteraf, maar dát bleef niet hangen.
Maandag rond het middaguur kunnen de lijsttrekkers testen hoe goed ze hun eigen verkiezingsprogramma kennen, zij mogen dan als eerste de nieuwe Stemwijzer invullen. De Stemwijzer bestaat uit dertig stellingen over de belangrijkste verkiezingsthema’s, zoals gezondheidszorg, immigratie en de Europese Unie. De gebruiker heeft drie mogelijkheden: eens, oneens of geen van beide. Daarna berekent de site welke partijen daar het beste bij passen.
GeenPeil heeft uit ontevredenheid met de Stemwijzer een bijna identieke site gebouwd, waar als stemadvies steeds GeenPeil uit komt. De partij is ontevreden dat er bij de echte StemWijzer maar drie mogelijkheden zijn, terwijl het idee van hun partij juist is dat de leden bepalen wat de partij vindt.
Nieuw - bij de echte Stemwijzer - is dit keer dat gebruikers een top-drie te zien krijgen in plaats van één partij als beste uitkomst. "Dus de aftrap maandag is in elk geval alvast interessant voor mogelijke coalitievorming", zegt ontwikkelaar Jochum de Graaf. Wie weet is het dan profetisch dat de organisatie vrijdagmiddag nog geen aannmelding van Geert Wilders of iemand anders van de PVV had ontvangen.
Lees ook ons Campagneblog van afgelopen week terug.